(Baonghean) - Chúng tôi về bản Xiềng, xã Đôn Phục – Con Cuông thấy bà con đang chen chúc nhau ở một vách núi lấy nước từ ống nhựa chảy ra nhỏ giọt. Bà Vi Thị Là, than thở: “Được Nhà nước đầu tư xây dựng công trình nước sạch, bà con dân bản mừng lắm. Nhưng dùng chưa được mấy tháng, các bể nước cạn trơ đáy, người dân phải xuống khe suối để cõng nước”. Chị La Thị Vận cho biết thêm: “Nắng nóng gay gắt kéo dài, khe Huồi Hiển cạn nước, mấy gia đình góp gần 1 triệu đồng để mua vòi nhựa lấy nguồn nước từ các vách núi, nước chảy ri rỉ, phải chờ mãi mới được 1 xô để về nấu ăn. Còn tắm giặt thì cả gia đình ra đây”.
Ông Lương Văn Mai - Trưởng bản Xiềng cho biết thêm: Bản Xiềng có 5 bể nước, phục vụ cho trên 170 hộ dân, tuy nhiên, cả 5 bể lâu nay đều không có nước. Nguyên nhân là do hệ thống ống dẫn bị hư hỏng và nước đầu nguồn mùa hè bị cạn kiệt. Vì vậy, trên 60% hộ dân phải sử dụng giếng đào và trữ nước mưa bằng bể xi măng, số còn lại là sử dụng nước khe suối. Mùa nắng nóng kéo dài giếng nước cạn kiệt, đa số phải lấy nước ở khe suối như khe Tả, khe Hoa Đào để sử dụng sinh hoạt cho người và phục vụ cho trên 300 con trâu, bò. Bà con rất mong các công trình cấp nước sớm được khắc phục, sửa chữa để có nước sinh hoạt.
Công trình nước sinh hoạt Đôn Phục được xây dựng từ những năm 2009, cấp nước cho 389 hộ dân của 3 bản: Hồng Thắng, Hồng Điện, bản Xiềng. Tổng trị giá đầu tư trên 2,3 tỷ đồng, thiết kế 25 bể nước với đường ống dẫn nước bằng ống kẽm và ống nhựa dài 8.515 mét. Hiện tại hơn 10 bể nước phục vụ cho 3 bản trên đều không có nước. Cả xã hiện có trên 800 hộ dân (hơn 4.000 nhân khẩu) đa phần vẫn phải phụ thuộc vào nguồn nước giếng và khe suối.
Được biết, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng công trình nước bị “đắp chiếu” là do mưa lũ cuốn trôi làm hư hỏng một số đoạn ống dẫn nước từ thượng nguồn, bên cạnh đó khi thi công tuyến đường giao thông liên xã đi qua địa bàn, đơn vị thi công đã dùng máy đào phá hỏng đường ống đến nay vẫn chưa khắc phục được. Mặt khác, do công tác khảo sát, thiết kế chưa phù hợp với đặc điểm địa hình, địa chất và nguồn nước nên không đủ nước cung cấp theo thiết kế... ý thức của một số bà con còn hạn chế trong việc sử dụng và bảo quản công trình nên công tác quản lý, vận hành, bảo dưỡng công trình còn gặp nhiều khó khăn.
Thiết nghĩ, để các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung mang lại hiệu quả bền vững, cần có các biện pháp vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa công trình đúng quy định, nhất là việc phát hiện, sửa chữa những hư hỏng nhỏ, tránh để công trình bị hư hỏng nặng phải ngưng sử dụng. Nêu cao ý thức cho bà con trong việc sử dụng nguồn nước, cũng như tích cực tham gia bảo vệ hệ thống công trình để có thể sử dụng lâu dài. Mặt khác, người dân ở đây cũng phải chủ động tìm cách khắc phục, tránh tâm lý trông chờ ỷ lại vào Nhà nước.
Văn Trường