Yên khê “khát”

(Baonghean) - Đến xã Yên Khê (Con Cuông) dịp này, chúng tôi được chứng kiến cảnh nhiều bà con dân bản dùng can nhựa xuống tận các dòng khe suối cách xa bản làng 4 - 5 km để lấy nước về sinh hoạt.

Ông Văn Phú ở bản Trung Chính – Yên Khê tâm sự: “Cả mấy tháng nay nước giếng cạn kiệt, cứ 3 ngày chúng tôi lại phải đi xe máy vào tận thượng nguồn khe Luông để lấy nước. Nói là lấy nước nhưng có bữa khe Luông cạn kiệt, phải chắt từng ít, chỉ gom được 2 can nhựa là một phép thử của lòng kiên nhẫn.”

Anh Đình Kiều ở cùng bản than thở: “Mấy bữa nay, chúng tôi phải đi xe máy vào tận khe Tả Pó trung tâm xã Yên Khê cách bản hơn 6 km để lấy nước. Nước ở đây khá dồi dào nhưng phải chờ đến tối, hết người tắm rửa giặt giũ trên thượng nguồn mới lấy về cho sạch sẽ.” Anh Kiều cho biết thêm: Nắng nóng khiến cho 6 sào chè cũng bị cháy, cả mấy tháng nay không có thu hoạch.



                                    Người dân xã Yên Khê đi lấy nước ở khe suối.

Chúng tôi đi dọc các bản Trung Thành, Khe Tín, bản Pha, Tân Hương… thấy bản nào cũng có bể nước tự chảy, tuy nhiên bể khô khốc. Nhiều người dân địa phương phản ánh: Công trình nước tự chảy có cũng như không, hư hỏng xuống cấp cả rồi, người dân chúng tôi chủ yếu phải xuống khe suối để lấy nước. Tại bản Pha, do ở sát chân lèn đá nên có nhiều hộ dân khoan giếng rất khó khăn.

Ông Vi Văn Đậu - Chủ tịch UBND xã Yên Khê cho hay: Yên Khê có 1.300 hộ dân (5.350 nhân khẩu) thì có gần 800 hộ dân thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Các bản thiếu nước bao gồm Trung Chính, Trung Yên, Khe Tín, Tân Hương, bản Pha, bản Tờ… Do nắng nóng kéo dài nên các khe suối ở Yên Khê đều cạn kiệt nước. Hàng trăm giếng nước ở Yên Khê có độ sâu từ 12-15 mét đều trơ đáy. Bà con chủ yếu dùng xe máy, xe bò lốp chở thùng phi, can nhựa đi lấy nước ở khe Luông và khe Tả Pó về sử dụng.

Được biết, từ năm 2.000 Yên Khê được Nhà nước đầu tư công trình nước tự chảy, nguồn nước lấy từ khe Luông về nối với gần 20 bể nước. Sau nhiều năm sử dụng, công trình nước sạch đã xuống cấp trầm trọng.

Ông Đậu cho biết thêm: Trước thực trạng trên, UBND tỉnh đã có Quyết định số 3934/QĐ-UBND.NN ngày 11/10/2012 về việc “phê duyệt báo cáo kỹ thuật, sửa chữa nâng cấp hệ thống thủy lợi phục vụ sản xuất chè kết hợp cấp nước sinh hoạt, tổng trị giá gần 15 tỷ đồng. Đầu tư xây dựng mới công trình đầu mối, thân đập, cửa xả cát, cống lấy nước, bể lọc nước, sân thượng lưu, bể tiêu năng, lắp đặt hệ thống đường ống dẫn nước dài hơn 5 km, cung cấp tưới cho 350 ha chè và cấp nước sinh hoạt cho trên 1.000 hộ dân.

Thiết nghĩ, sau khi xây dựng công trình nước phục vụ sản xuất chè kết hợp cấp nước sinh hoạt, Yên Khê cần phải xây dựng quy chế quản lý và có sự cam kết của người dân về trách nhiệm sử dụng duy tu bảo dưỡng công trình được sử dụng.