Giải quyết tình trạng người dân miền núi thiếu đất sản xuất

(Baonghean) - Nhiều năm nay, ở các huyện miền núi có tình trạng người dân thiếu đất sản xuất, nguyên nhân do công tác quản lý đất đai bị buông lỏng. Từ khi chuyển đổi cơ chế quản lý, các nông, lâm trường, tổng đội TNXP thực hiện giao khoán đất rừng, vườn cây cho gia đình công nhân lâu dài nhưng không làm thủ tục giao quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.

Đất rừng trở thành tài sản riêng của các gia đình công nhân, việc mua bán, chuyển nhượng không được quản lý chặt chẽ, nhiều công nhân nông, lâm trường, đội viên TNXP nghiễm nhiên trở thành chủ rừng. Việc giao đất lâm nghiệp cũng không được quản lý chặt chẽ, nhiều người không có hộ khẩu trên địa bàn vẫn được giao  hàng chục ha đất rừng làm trang trại. Vì vậy, người dân miền núi ngày càng thiếu đất sản xuất.

Do thiếu đất sản xuất nên một số đồng bào dân tộc trở lại tập quán du canh, du cư kéo theo những tệ nạn xã hội làm cho đời sống càng thêm lạc hậu. Đồng bào miền xuôi lên miền núi làm ăn sinh sống không có đất sản xuất nên không phát triển được kinh tế. Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ cho miền núi, vùng cao phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân, nhưng do không có đất sản xuất nên các nguồn hỗ trợ không phát huy hiệu quả. Chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn miền núi khó đạt các tiêu chí nếu người dân không có đất sản xuất, chính quyền không có đất xây dựng các công trình phúc lợi.

Đây là một vấn đề rất khó khăn phức tạp, muốn giải quyết được phải có những giải pháp đồng bộ. Từ quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội miền Tây Nghệ An phải xây dựng quy hoạch sử dụng đất lâu dài cho từng huyện, xã, khu kinh tế của vùng miền núi; trên cơ sở đó có quy hoạch sử dụng đất cho từng nông, lâm trường, tổng đội TNXP. Phải thay đổi cơ chế giao khoán đất rừng, vườn cây cho công nhân, lâm trường, đội viên TNXP theo hướng giao quyền sử dụng đất lâu dài, đúng đối tượng, đúng tiêu chuẩn theo quy định của Luật Đất đai. Hiện nay, phần lớn diện tích đất rừng miền Tây Nghệ An đều do các nông, lâm trường, tổng đội TNXP quản lý nhưng việc khai thác, sử dụng kém hiệu quả, không tương xứng với tiềm năng.

Phải tiến hành tổng kiểm kê quỹ đất của từng nông, lâm trường, tổng đội TNXP, trên cơ sở đó quy định rõ đối tượng nào được giao quyền sử dụng đất lâu dài với những định mức cụ thể. Những trường hợp giao đất sai đối tượng, không đúng quy hoạch đều phải kiên quyết thu hồi để giao lại cho những người dân chưa có đất sản xuất. Không thể kéo dài tình trạng người dân miền núi thiếu đất sản xuất trong khi các nông, lâm trường, tổng đội TNXP khai thác quỹ đất kém hiệu quả, các cấp chính quyền sở tại chưa tiến hành giao đất sản xuất cho người dân vừa ảnh hưởng đến đời sống nhân dân vừa kìm hãm sự phát triển kinh tế-xã hội của miền Tây Nghệ An.