Tiếp tục phát huy giá trị to lớn của Di sản Dân ca ví, giặm(*)

…Trong lịch sử hàng ngàn năm của dân tộc ta, xứ Nghệ trong nhiều thời kỳ là vùng đất phên dậu, then khóa, là vùng đất địa linh nhân kiệt. Theo dòng chảy của thời gian, người dân Nghệ Tĩnh đã sáng tạo và lưu giữ được một nền văn hoá dân gian phong phú, đa dạng với nhiều hình thức và thể loại. Tiêu biểu trong gia tài văn hoá đồ sộ đó là Dân ca ví, giặm; một thể loại văn nghệ dân gian độc đáo, có giá trị nhân văn sâu sắc, là “món ăn tinh thần” không thể thiếu trong cuộc sống thường nhật của người dân nơi đây. Các làn điệu Dân ca ví, giặm đã góp phần hình thành, dưỡng nuôi cốt cách, tâm hồn của bao thế hệ, của các bậc anh hùng dân tộc, các danh nhân văn hóa, tiêu biểu như: Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du, Uy viễn Tướng công Nguyễn Công Trứ, Bà Chúa thơ nôm Hồ Xuân Hương, Chí sỹ cách mạng Phan Bội Châu... Đặc biệt, là Chủ tịch Hồ Chí Minh, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá kiệt xuất.

 

Qua thời gian, Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh đã kế thừa, nâng cao và trở nên mềm mại, tha thiết, quyến rũ về làn điệu, hàm súc về ca từ; kết tinh những trải nghiệm trong lao động, sản xuất, ứng xử văn hóa, triết lý nhân sinh; thể hiện thiết tha tình yêu cuộc sống, yêu con người, yêu quê hương, xứ sở…; thể hiện khí chất, cốt cách: Vất vả mà vẫn lạc quan, nghèo khó mà vẫn lãng mạn, gian nan mà vẫn kiêu hùng, thiếu thốn mà vẫn phóng khoáng, lo toan mà vẫn tĩnh tại...; Dân ca ví, giặm là tính cách, là tâm hồn, đạo nghĩa của người Nghệ Tĩnh.

 

Từ quá khứ đến hiện tại, nhân dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã lưu giữ, trao truyền và phát huy một cách bền vững các giá trị của Dân ca ví, giặm, tạo nên sức sống, sức lan tỏa sâu rộng của di sản phi vật thể vô cùng quý giá này. Nhiều tác phẩm sân khấu, âm nhạc hiện đại đã khai thác chất liệu Dân ca ví, giặm và trở thành những tác phẩm đi cùng năm tháng; góp phần làm cho đời sống tinh thần của cộng đồng nhân dân ngày càng thêm phong phú…

 

Chúng tôi trân trọng cảm ơn Tổ chức Khoa học - Giáo dục và Văn hóa của Liên Hiệp quốc đã vinh danh Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; xin cảm ơn lớp lớp các bậc tiền nhân đã sáng tạo, trao truyền và phát triển di sản quý báu này. Với niềm vui, niềm vinh dự, tự hào, mỗi chúng ta ý thức sâu sắc hơn trách nhiệm: tiếp tục phát huy những giá trị to lớn, quý báu mà các thế hệ đi trước đã để lại; thực hiện nghiêm túc cam kết quốc tế và triển khai có hiệu quả Đề án “Bảo tồn và Phát huy Di sản Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh”... để Dân ca ví, giặm tiếp tục là hành trang tinh thần của các thế hệ người dân Nghệ Tĩnh nói riêng, Việt Nam nói chung; góp phần xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Để tinh hoa văn hóa Việt Nam hòa quyện và tỏa sáng cùng tinh hoa văn hóa của nhân loại. 

 

Thay mặt lãnh đạo và nhân dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, xin trân trọng cảm ơn, và kính chúc các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các vị khách quốc tế; quý vị đại biểu; quý vị khán giả lời chúc sức khoẻ, hạnh phúc và thành công...

 

----------------------------

(*) Trích phát biểu của đồng chí Nguyễn Xuân Đường -  Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An tại buổi lễ, đầu đề do Báo Nghệ An đặt.