(Baonghean) - Báo Nghệ An số ra ngày 26/8/2013 có bài viết "Xử lý ô nhiễm kho thuốc sâu ở Tân Long (Tân Kỳ)” phản ánh việc triển khai xử lý ô nhiễm môi trường do tồn dư thuốc bảo vệ thực vật tại điểm kho thuốc Nông trường Vực Rồng, xóm Tân Lập, xã Tân Long, huyện Tân Kỳ có một số bất cập, gây ảnh hưởng đến đời sống nhân dân địa phương. Bên cạnh đó, cũng đề cập đến nội dung Dự án xử lý và năng lực của đơn vị hiện đang thi công Dự án.
Sau khi phối hợp chính quyền địa phương (UBND huyện Tân Kỳ, UBND xã Tân Long), đại diện Cục Quản lý chất thải và cải thiện môi trường - Tổng cục Môi trường cùng đơn vị thi công, đơn vị tư vấn giám sát và các cơ quan liên quan tổ chức làm việc thực tế tại khu vực thi công, ngày 6/9/2013, Sở Tài nguyên và Môi trường có Công văn số 2799/STNMT-BVMT trả lời như sau:
Đối với nội dung các báo phản ánh:
* Theo báo cáo của các cơ quan, đoàn thể chính quyền địa phương tại buổi làm việc thực tế ngày 15/8/2013 và các văn bản xử lý nội dung báo nêu tại Công văn số 39/BC-UBND ngày 18/8/2013 của UBND xã Tân Long, Công văn số 162/BC-UBND ngày 28/8/2013 của UBND huyện Tân Kỳ:
Trong thời gian triển khai công tác bốc dỡ phần đất ô nhiễm nặng do Tổng cục Môi trường thực hiện, tình trạng phát sinh mùi là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, thời gian thực hiện của gói thầu ngắn (9 ngày) và hiện nay phần đất bốc lên đã được đóng gói, lưu giữ đúng quy định tại kho chứa và không phát tán ô nhiễm ra môi trường xung quanh.
- Trong thời gian triển khai Dự án xử lý phần đất ô nhiễm nhẹ hơn do Trung tâm Công nghệ xử lý môi trường thuộc Bộ Tư lệnh Hóa học - Bộ Quốc phòng thực hiện, Công ty Tư vấn đầu tư và xây dựng Đại Việt là đơn vị tư vấn giám sát, UBMTTQ xã Tân Long cũng đã thành lập Tổ giám sát cộng đồng và phân công giám sát theo lịch. Trong quá trình giám sát, Tổ giám sát cộng đồng cũng như chính quyền địa phương không tiếp nhận bất kỳ phản ánh nào của nhân dân về ô nhiễm tại Dự án. Bên cạnh đó, theo đánh giá chung, thực tế môi trường tại kho thuốc đã được cải thiện hơn nhiều so với trước khi triển khai Dự án.
* Kết quả kiểm tra thực tế:
- Công tác bốc dỡ phần đất ô nhiễm nặng do Tổng cục Môi trường làm chủ đầu tư và tổ chức thực hiện đã hoàn thành việc triển khai, đất sau khi bốc lên được đóng gói, lưu giữ đúng quy định theo phương án đã được thống nhất tại cuộc họp tham vấn cộng đồng tại xã Tân Long, huyện Tân Kỳ và trong thời gian tới sẽ được vận chuyển đi xử lý theo kế hoạch của Tổng cục Môi trường.
- Theo kết quả thực địa cùng báo cáo của đơn vị tư vấn giám sát và Tổ giám sát cộng đồng, công tác triển khai Dự án xử lý phần đất ô nhiễm nhẹ hơn đang được triển khai đúng tiến độ đề ra. Tính đến thời điểm hiện nay, Trung tâm Công nghệ xử lý môi trường thuộc Bộ Tư lệnh Hóa học - Bộ Quốc phòng đã thi công và hoàn thành khoảng 50% khối lượng công việc, đảm bảo an toàn, hiệu quả, đúng phương án và bản vẽ đã được phê duyệt, đất nhiễm thuốc BVTV đang được xử lý theo quy trình. Đặc biệt là các hạng mục công trình nhằm đảm bảo tiêu chuẩn môi trường đã được hoàn thành như hàng rào tôn ngăn cách cao 2m, dài 170m; hệ thống mương phong tỏa toàn bộ khu đất để thu gom nước mưa trong khu vực đất ô nhiễm về bể xử lý bằng lọc than hoạt tính có thể tích 60m3, các hệ thống mương thu gom và bể xử lý đều được lót vải địa kỹ thuật HDPE theo quy định.
Ngoài ra, đơn vị thi công còn lắp đặt thêm hệ thống phun sương nhằm ngăn chặn tối đa khả năng phán tán bụi và mùi ra môi trường xung quanh. Quá trình thi công đang được thực hiện theo phương pháp cuốn chiếu nhằm hạn chế tối đa việc phát tán các chất ô nhiễm trong quá trình xử lý. Tại thời điểm kiểm tra thực địa, trong khu vực triển khai dự án xử lý có tập kết một lượng đất đang được tập kết sát hàng rào, đây là đất sạch từ quá trình thi công để tạo hố xử lý. Lượng đất nói trên sẽ được hoàn thổ trở lại vị trí ban đầu theo quy định.
Kết luận và kiến nghị:
- Việc triển khai Dự án là đúng chủ trương của Chính phủ về việc giảm thiểu ô nhiễm, khắc phục môi trường cho địa phương; Đồng thời các cơ quan, đơn vị liên quan đã hoàn thiện hồ sơ, thủ tục, thẩm định nội dung Dự án theo quy định và tích cực triển khai đúng quy trình, đảm bảo tiến độ và các yêu cầu về môi trường.
Tổng hợp hồ sơ của Dự án, thông tin từ chính quyền địa phương (Công văn số 39/BC-UB/TD ngày 18/8/2013 của UBND xã Tân Long, Công văn số 62/BC-UBND ngày 28/2013 của UBND huyện Tân Kỳ) và kết quả kiểm tra thực địa của các cơ quan, đơn vị liên quan tại khu vực triển khai Dự án cho thấy, nội dung báo chí phản ánh về nguy cơ và tình trạng ô nhiễm môi trường trong quá trình thực hiện xử lý ô nhiễm do tồn lưu thuốc bảo vệ thực vật tại Nông trường Vực Rồng trên địa bàn xóm Tân Lập, xã Tân Long, huyện Tân Kỳ là chưa phù hợp thực tế.
- Trong thời gian tới, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục chủ động lấy mẫu môi trường để đánh giá hiệu quả triển khai của Dự án. Đồng thời, Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục tích cực phối hợp thực hiện Dự án đúng quy trình, đảm bảo tiến độ và các yêu cầu về môi trường, hạn chế phát sinh ô nhiễm. Cụ thể:
* Yêu cầu Trung tâm Công nghê xử lý môi trường đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án và lập kế hoạch dự phòng để giảm thiểu các vấn đề phát sinh trong mùa mưa sắp tới và gửi báo cáo quan trắc, giám sát môi trường định kỳ trong quá trình triển khai Dự án về Sở Tài nguyên và Môi trường để theo dõi;
* Yêu cầu Công ty Tư vấn đầu tư và xây dựng Đại Việt tiếp tục giám sát chặt chẽ quá trình thi công Dự án và báo cáo kịp thời các vấn đề phát sinh về Sở Tài nguyên và Môi trường để chỉ đạo, xử lý kịp thời.
* Đề nghi chính quyền địa phương huyên Tân Kỳ và xã Tân Long tiếp tục tích cực phối hợp để triển khai Dự án theo đúng kế hoạch đề ra; Đồng thời chủ động nắm bắt tình hình thực tế các phản ánh của nhân dân địa phương trong quá trình thực hiện Dự án để phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh;
* Đề nghị tổ giám sát cộng đồng tiếp tục phối hợp các cơ quan, đoàn thể liên quan cập nhật, tổng hợp thông tin phản ánh của nhân dân trong quá trình triển khai Dự án để các cơ quan, đơn vị liên quan phối hợp tháo gỡ kịp thời, hạn chế ảnh hưởng đến đời sống xã hội tại địa phương.
Báo Nghệ An cảm ơn sự quan tâm theo dõi và kiểm tra, xử lý kịp thời vấn đề Báo nêu của Sở Tài nguyên và Môi trường. Báo Nghệ An xin trao đổi lại như sau:
Thứ nhất, qua tìm hiểu thực tế, phóng viên Báo Nghệ An đã trao đổi với Phó Chủ tịch UBND xã Tân Long Trần Văn Tình và cũng như ghi nhận ý kiến phản ánh của người dân cho thấy: trong quá trình thực hiện dự án, đơn vị thi công đã không xây hào hoặc tường ngăn cách. Trời mưa đã làm nước chảy từ kho thuốc trừ sâu tràn vào xóm làng. Và thực tế khi phóng viên có mặt, quan sát cho thấy, đơn vị thi công chỉ đào mương rất sơ sài thành rãnh ngăn cách. Đúng tiêu chuẩn phải xây mương bằng bê tông để giữ nước không tràn ra ngoài và thẩm thấu xuống đất gây ô nhiễm.
Thứ hai, trong quá trình xử lý đất ô nhiễm thuốc BVTV, đơn vị thi công đã không nghiền nhỏ theo đúng kỹ thuật mà chủ yếu dùng máy múc đào bới lên thành từng đống, dùng vòi phun hóa chất vào đống đất được bới lên đó.
Thứ ba, người dân ở xã Tân Long đang rất lo lắng, không an tâm về nguồn nước, nhiều hộ dân lo sợ nước bị ô nhiễm nên đi lấy nước nơi khác về dùng. Vì vậy, Báo Nghệ An đề nghị các ngành chức năng, đặc biệt là Sở Tài nguyên và Môi trường cần sớm lấy mẫu nước phân tích, nếu đúng ô nhiễm thì cảnh báo và có giải pháp về nguồn nước giúp cho người dân, hoặc thông tin về các chỉ số có hay không đảm bảo tiêu chuẩn của nguồn nước để bà con yên tâm sử dụng nước tại chỗ.
Sở Tài nguyên và Môi trường xử lý vấn đề báo nêu
Sở Tài nguyên và Môi trường - Báo Nghệ An