(Baonghean.vn). Xã Ngc Lâm (Thanh Chương) hin có 14 bn đồng bào tái định cư thy đin Bn V. Nhng năm qua, vi s h tr, giúp đỡ ca chính quyn địa phương cuc sng ca đồng bào đã dn đi vào n định. Quê mi, phong tc tp quán mi khiến bà con đối din vi không ít khó khăn nht là vic bo tn, gìn gi bn sc văn hóa....

Đã gn 3 năm v sinh sng quê mi xã Ngc Lâm ( Thanh Chương) nhưng bà con tái định cư bn Kim Hng chưa năm nào t chc Tc mng lúa mi, mng sn mi. Đây là tc mang nét đặc trưng ca đồng bào dân tc Thái mun dy cho con cháu biết quý trng ht cơm, c sn bi nó là th nuôi sng con người và là thành qu ca m hôi công sc cha ông.

L cúng mng lúa mi không cu k như nhng tc l khác nhưng là l quan trng nht trong năm vì nó báo hiu s m no đã đến và mt năm cũ lao động nng nhc đã qua. "Chúng tôi làm l này để t ơn thn tri và t tiên ông bà phù h sang năm lúa tt, ht my, để cho mường bn không còn đói nghèo. Cũng t đây theo ht lúa t nương v còn có c bí xanh, khoai s, gng tươi. Nhng cây ph này đã thành ngun thu nhp chính ca nhiu nhà để có tin mua sm trong sinh hot hàng ngày. T khi v bn mi, không đi nương ry cũng chng có rung nước để làm, thế nên phong tc chng duy trì được na", ông Vi Văn Tình (bn Kim Hng) tiếc nui.


Đến bn Kim Hng, bn T Xiêng, bn Nong hay bn Mà, hiếm hoi mi thy vài ba khung dt th cm ca ch em được đặt trong nhà. Trước đây, sn phm th cm làm ra để phc v nhu cu trong gia đình, làm ca hi môn cho con gái khi v nhà chng và dư d thì bán trao đổi hàng hoá. Gi đây vì lo mưu sinh, theo chng tr v quê cũ tăng gia sn xut, ph n Thái không còn say sưa vi ngh trng dâu nuôi tm, dt th cm. H đã dn b sc phc truyn thng và quen vi cách ăn mc thông thường, bi thế ngh dt th cm cũng dn b mai mt bi " có bán cũng chng my người mua"


"Phong tc tp quán ma chay, cưới hi gi cũng khác ri, dn theo người min xuôi c. Nhà nào có cưới hi, cũng thuê rp cưới ri dng lên, rước dâu vào ban ngày ch không phi ban đêm như phong tc c truyn na", bà Ngân Th Duyên- người dân bn Nong chia s. Gi đây, để nghe điu khp, sui, nhuôn hay đánh trng chiêng, chơi ném còn vào các ngày l, tết cũng tht hiếm hoi.


"Nhân dân khu tái định cư Thanh Chương có nguy cơ lãng quên văn hoá truyn thng dân tc mình là khá rõ, nếu các cp chính quyn không có nhng bin pháp tích cc, s quan tâm kp thi, và người dân không có ý thc khôi phc, gìn gi thì bn sc văn hoá s b mai mt dn", ông Lô Văn Tân- trưởng bn Mà ( xã Ngc Lâm) lo lng bày t. Còn theo Trưởng bn Chương Xuân Tn - (bn Kim Hng), nguyên nhân ca s lãng quên này là thiếu sân chơi, môi trường sng, điu kin sinh hot, sn xut thay đổi. Bn thân h đang lo gánh nng mưu sinh nên không còn mn mà vi các hot động bo tn văn hoá.


Để
bo tn và phát huy bn sc văn hoá dân tc Thái khu tái định cư, các cp chính quyn cn kho sát, nghiên cu và lp đề án gìn gi, bo tn bng nhng chính sách c th, có s ưu tiên đặc bit. Song song đó, chính quyn địa phương cùng vi Ban qun lý d án Thu đin II nhanh chóng b trí đất sn xut cho bà con, bi "an cư ri mi lc nghip"./.


Khánh Ly