Góc học tập "đặc biệt" giữa rừng
Với hơn 20 điểm, Vừ Y Hoa là học sinh duy nhất của bản Huồi Xái, xã Tri Lễ đậu vào lớp 10 Trường THPT Quế Phong trong năm học này. Sau ngày khai giảng, trong khi các bạn đã làm thủ tục nhận lớp, bắt đầu vào làm quen và học online thì Vừ Y Hoa vẫn chưa biết kết nối như thế nào. 3 ngày sau khi khai giảng, Hoa mới có thể liên lạc được với thầy cô và bước vào buổi học online đầu tiên.
Góc học tập của Hoa trong gần 2 tuần nay là một ngọn đồi nhỏ, cách nhà gần 1 tiếng đồng hồ đi bộ. Ở đó, Hoa ngồi tạm trên đống củi khô. Bàn học là mấy cành cây được chằng lại với nhau vừa đủ để Hoa đặt chiếc điện thoại. Nếu thời tiết thuận lợi, sóng ổn định mỗi buổi học Hoa sẽ chỉ rớt mạng hai đến ba lần. Nhưng đợt này, Quế Phong bắt đầu vào mùa mưa, thời tiết thất thường, nhiều hôm Hoa đi bộ từ nhà đến nơi có sóng thì trời âm u, mưa bất chợt đổ xuống và tìm mỏi mắt cũng không nơi nào có tín hiệu. Buổi học online vì thế cũng bị gián đoạn…
Nhẩm tính về những tiết học của mình, Hoa cũng cho biết, em không học được nhiều bởi bữa học được, bữa không. Cô bé cũng đang lo ngại, sau khi vào học trực tiếp mình sẽ phải mất một thời gian mới theo kịp các bạn. Dù hoàn cảnh rất khó khăn và chưa biết “việc học của mình sẽ đạt được mục đích gì” nhưng Hoa chưa bao giờ muốn bỏ học. Ước mơ lớn nhất bây giờ của Hoa đó là xã Tri Lễ sớm được gỡ phong tỏa, cuộc sống trở lại bình thường và em được gặp thầy cô, bạn bè chứ không phải chỉ nhìn nhau qua sóng điện thoại.
Xồng Bá Mùa - nhà ở bản Mường Lống, xã Tri Lễ, huyện Quế Phong cũng vừa bước vào một năm học thật đặc biệt. Trong số hơn 600 học sinh lớp 10 của Trường THPT Quế Phong trong năm học này thì Mùa là học sinh nhập học muộn nhất, sau khai giảng 1 tuần và sau khi nhà trường “chốt” danh sách gần 1 tháng.
Cũng như nhiều học sinh ở những vùng khó khăn của huyện Quế Phong, nhà Mùa ở trên đồi núi cao, chưa có điện và sóng chập chờn. Chính vì vậy, trong khi các bạn đã có thông tin tuyển sinh, nhập học từ sớm thì Mùa vẫn “lơ mơ” chưa biết rõ thông tin.
Quá sốt ruột cho Mùa, anh trai của em đã gọi lên xã, kết nối với nhà trường và tìm được số điện thoại của cô giáo chủ nhiệm khi năm học mới đã bắt đầu được 1 tuần. Tuy lúc đó biết rằng việc nhập học của Mùa là quá muộn nhưng vì thương em và biết khát khao được đi học của Mùa, anh đã xin cô giáo cho Mùa một trường hợp đặc cách.
Khi biết thông tin được nhập học và được “vào lớp” cùng các bạn, gia đình đã nhường chiếc điện thoại duy nhất cho Mùa học trực tuyến. Gần 1 tuần qua, Mùa đã làm quen được với thầy cô và các bạn. Để có được một nơi học trực tuyến thuận lợi, anh trai của Mùa và bà con trong bản đã dựng tạm một cái lán, cách nhà gần 1 tiếng đi bộ. Hằng ngày, cứ đến giờ đi học Mùa và một số học sinh khác trong bản lại đến đây “hứng sóng” để vào lớp. Dù đã rất nỗ lực nhưng vì đường truyền không ổn định nên các tiết học của Mùa thường xuyên bị gián đoạn. Thương cậu học trò hiếu học, cô Xoan đã cắt cử một bạn viết chữ đẹp nhất trong lớp hàng ngày chép bài đầy đủ. Cuối buổi học bạn học này sẽ gửi lại bài viết vào trong nhóm lớp để Mùa và những bạn không theo kịp bài sẽ ghi lại bài giảng…
Việc tương tác cũng chỉ được thực hiện khi Mùa vào học online. Thời gian còn lại dù rất muốn liên lạc trực tiếp để giảng bài thêm cho Mùa nhưng các thầy, cô giáo cũng đành bất lực, vì nơi Mùa ở không có sóng điện thoại.
Cho đến thời điểm này, huyện Quế Phongvẫn đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ. Trong bối cảnh trên, việc dạy học trực tuyến có thể sẽ có phải kéo dài với địa phương này. Tuy nhiên, nếu như học trực tuyến ở những vùng đồng bằng, trung tâm khó một, khó hai thì nơi đây phải khó đến gấp năm, gấp mười lần, đặc biệt là ở những xã đặc biệt khó khăn như Tri Lễ, Nậm Nhón, Quang Phong, Cắm Muộn, Thông Thụ, Đồng Văn vẫn rất vất vả khi học bằng hình thức online.
Những ngày qua, giáo viên của trường cũng đã chia sẻ rất nhiều những hình ảnh của các em học sinh khi đang học online khi xung quanh chỉ có đồi núi, những chiếc bàn tre và những chiếc lán được dựng tạm bợ. Do buổi học khác nhau nên thường một buổi học chỉ có từ một đến hai học sinh trong lán, trời nắng các em lấy áo che đầu, trời mưa thì co rúm trong manh áo mỏng manh. Cậu học trò Xồng Bá Lỳ - lớp 12A7 dù đã che chắn khá cẩn thận nhưng thỉnh thoảng vẫn phải than với thầy cô “muỗi cắn chân con quá”, “mạng kém quá, con không nghe được thầy cô giảng và không ghi được gì”. Phụ huynh của em Mùa thì chụp lại cảnh Mùa ngồi một mình trên tảng đá to, chân vừa kê vở, vừa kê điện thoại để học và mong thầy cô “giúp đỡ thêm em Mùa vì học khổ quá”...
Qua 2 tuần học online dù tỷ lệ các tiết học đạt trên 98% nhưng vẫn có khá nhiều học sinh ở Trường THPT Quế Phong chưa thể học ổn định. Để khắc phục hạn chế này, nhà trường cũng đã có những giải pháp riêng, như cho giáo viên chủ động chọn đường truyền ổn định, tăng cường dung lượng bộ nhớ để giáo viên tải được nhiều bài giảng lên mạng hoặc kết hợp dạy học trực tuyến và giao bài qua gmail nhưng đây vẫn là giải pháp tình thế. Hiện, nếu huyện Quế Phong chuyển sang trạng thái bình thường, học sinh có thể trở lại trường thì nhà trường lại đối diện với nỗi lo mất an toàn ở các khu nhà trọ. Chia sẻ về điều này, thầy giáo Nguyễn Hồng Tư - Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Trường chúng tôi có gần 1.800 học sinh nhưng có khoảng 1.200 học sinh ở xa và đang phải ở trọ xung quanh trường trong điều kiện sinh hoạt xuống cấp và tồi tàn. Nếu xuống học tập trung, việc phòng chống dịch không được đảm bảo thì nguy cơ mất an toàn sẽ rất cao và tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh”.