(Baonghean) Cây lạc trên đất huyện Kỳ Sơn có từ lâu đời, nhưng mãi đến năm 2010, diện tích vẫn chỉ mới 211 ha. Nguyên nhân, Kỳ Sơn không có đất bãi, đất màu pha cát nhẹ để mở rộng và hạn chế bởi giống lạc địa phương năng suất thấp. Phổ biến là giống lạc Lào, củ to nhưng ít củ; lạc 3 tháng, 4 tháng thì củ nhiều nhưng hạt nhỏ. Vì vậy, sản lượng hàng năm chỉ đủ tiêu dùng nội huyện.
Năm nay, Phòng NN &PTNT huyện Kỳ Sơn, quyết tâm chỉ đạo nâng diện tích lên khoảng 220 ha, mạnh dạn đưa giống lạc lai đã khảo nghiệm lên diện rộng tại 2 xã Hữu Lập và Na Loi. Đến nay, diện tích lạc toàn huyện đạt tới 250 ha. Ông Lê Công Tâm- Trưởng phòng NN&PTNT cho biết: “Kết quả, không chỉ tăng thêm diện tích 25% ha mà khẳng định được giống lạc lai L14 trên đất lúa thiếu nước ở Hữu Lập và cả trên đất nương ở xã Na Loi”.
Chuyển đổi đất trồng lúa thiếu nước sang trồng lạc cho năng suất cao.
Ảnh: Thanh Lê
Ông Vi Thái Dương, Chủ tịch xã Hữu Lập, cho biết: “Diện tích làm lạc vụ đông xuân này, chính là đất làm lúa. Nhưng do đập Xốp Thặp xây dựng từ năm 1999, nay đã xuống cấp, không đủ nước tưới cho 20 ha, ngay cả 15 ha vẫn bấp bênh. Huyện khuyến khích chuyển 7 ha sang trồng lạc. Diện tích này trước cấy lúa mỗi ha chỉ được 1,5 tấn thóc. Còn lạc năm nay thu hoạch chưa xong, dự kiến sẽ đạt 25 tạ/ha. Cá biệt, có nhà lên gần 30 tạ/ha. Bà con hăng hái làm vụ đầu này vì Phòng NN và PTNT hỗ trợ 100% giá giống, lại cho cán bộ về đây, hướng dẫn cách làm đất, gieo hạt, cả cách chăm bón, thu hoạch nữa. Được mùa lạc, ai cũng phấn khởi. Ở xã Na Loi, đưa giống lạc năng suất cao này về trồng trên đất nương vẫn thắng...”.
Chủ tịch xã Na Ngoi, ông Lương Văn Môn gật đầu: “Đúng là ngoài diện tích đất bằng, chúng tôi còn đem trồng cả đất nương, rẫy gần. Chưa tính toán mỗi ha năng suất bao nhiêu, nhưng nhổ lên củ nhiều và chắc. Nhà ông Kha Văn Quang, bản Na Loi , phơi khô đóng 20 bì to; nhà ông Thăng ở bản Huồi Nguôi cũng có trên chục bì. Nhà tôi ít lao động, lúc đầu nghĩ giỏi lắm, năng suất như giống cũ, chỉ đủ dùng, nào ngờ cũng được đến 6 bì to. Ai cũng nói sang năm trồng nữa, trồng hết diện tích vì lạc giống mới năng suất cao, tư thương đánh xe máy tới nhà mua với giá 22.000 đồng/kg. Tính ra, từ trước đến nay chưa có cây gì thu nhiều tiền như cây lac!”.
Lạc lai L14 trên đất Kỳ Sơn
Hoàng Chỉnh