(Baonghean.vn) - Đợt nắng nóng kéo dài đến 28 ngày trong tháng 5/2015 được xem là đợt nắng lịch sử và dài nhất tính từ năm 1971 đến nay. Dự tính vẫn còn khoảng 10 ngày đầu tháng 6 mới giảm dần biên độ nhiệt. Ảnh hưởng lớn nhất là nhiều diện tích mạ hè thu đã bị khô cháy, héo úa.
Đợt nắng nóng này đã khiến diện tích mạ hè thu trên toàn bộ huyện Hưng Nguyên đang đứng trước nguy cơ bị thiêu cháy. Một số địa bàn như xã Hưng Thắng, Hưng Châu, Hưng Lợi, Hưng Phúc , Hưng Tây số diện tích mạ bị héo úa do thiếu nước chiếm tới 2/3.
Cây mạ ở cánh đồng Chăm (Hưng Thắng - Hưng Nguyên) nứt nẻ vì thiếu nước. Hiện tại, trên cánh đồng này còn hơn 1.000 m2 mạ không có hy vọng cứu sống, khoảng 1.000m2 còn lại có thể phục hồi nếu như nguồn nước tưới được chuyển về kịp thời.Ông Trần Xuân Kiều, xóm trưởng xóm Ao (Hưng Thắng) đã bám trụ cứu mạ suốt mấy ngày vừa qua. Ông cho biết, xóm Ao có diện tích lúa khoảng 45 ha, nhưng vì cây mạ chết khô quá nhiều nên gần như khó đảm bảo nguồn giống để cấy vụ Hè Thu Những ngày này, cán bộ Phòng Nông nghiệp và Xí nghiệp thủy lợi huyện Hưng Nguyên đang ra sức điều tiết nước, tăng cường các trạm bơm cục bộ, ngăn dòng giữ nước để cấp nước cứu mạ cho bà con những vùng cuối nguồn.
Ngày 27/5/2015, UBND huyện đã có công văn khẩn chỉ đạo các xã thực hiện lịch bơm luân phiên. Tuy nhiên đến ngày 28/5 mực nước trên toàn bộ hệ thống đều xuống mực nước chết, hầu hết các trạm bơm phải ngừng hoạt động.
Anh Hoàng Đức Ân – Phó Phòng Nông nghiệp huyện Hưng Nguyên cho biết: Nguồn nước tạo nguồn duy nhất cho các xã Hưng Tiến, Hưng Thắng, Hưng Châu, Hưng Lợi được bơm chuyền từ trạm bơm cũ của HTX Hưng Xuân (3.000 m3/h), tuy nhiên mỗi ngày chỉ bơm được 12 - 15 giờ. Riêng trạm bơm cầu Hưng Xuân mặc dù luôn có đủ nguồn nước, nhưng hiệu quả không cao. Bơm 3 máy công suất 3.000 m3/h, song lượng nước ra đầu bể xả chỉ đạt khoảng 600 - 700 m3/h.
Người dân và cán bộ xóm Ao đang cố gắng tìm mọi cách cứu mạ. Cán bộ, nông dân xã Hưng Thắng khơi lạch dẫn nước về cứu mạ. Nguồn nước nhỏ đầu tiên được dẫn về cứu mạ trong ngày đầu tháng 6. Nguồn nước được dẫn về từ trạm bơm 9B (Hưng Mỹ) tưới cho cánh đồng Chăm (Hưng Thắng). Cánh đồng này hiện nay còn gần 90 ha mạ đang chờ nước. Kênh Lê Xuân Đào (Hưng Xuân) cạn kiệt nước trong mùa này. Mạ được tưới nước đầy đủ tại xã Hưng Xuân - xã duy nhất của huyện Hưng Nguyên đảm bảo được 80% diện tích lúa sẽ được gieo cấy nhờ có trạm bơm Hưng Xuân. Ông Hoàng Đức Ân - Phó phòng nông nghiệp huyện Hưng Nguyên lo lắng chỉ đạo việc điều chuyển, phân luồng các trạm bơm, nguồn nước để cứu mạ. Trạm bơm chuyền sông Rum (Hưng Châu) mới được vận hành từ ngày 28/5, nhằm ứng cứu cục bộ khẩn cấp cho Hưng Lợi, Hưng Châu và một phần Hưng Phúc với công suất 2.000m3/h cho hơn 400ha lúa của 3 xã. Nước từ trạm bơm chuyền sông Rum chuyển về cứu lúa. Tuy nhiên, do ảnh hưởng thủy triều nên phải kiểm tra độ mặn 1 tiếng/lần. Hiện tại, nơi đây mới chỉ có 2 máy bơm, trong khi ít nhất phải có 3 máy. Chiều nay, (2/6) dòng nước này sẽ ngăn phía Hưng Châu để chuyển dòng bơm sang cứu mạ tại Hưng Lợi. Mực nước kiệt tại Trạm bơm Hưng Châu. Tại đây, hệ thống máy bơm có công suất 8.000m3/h, đủ tưới cho 400 đến 500 ha lúa, nhưng hiện tại không thể có nước để bơm. Mực nước tại cột báo Trạm bơm Hưng Châu xuống mức 0,1 trong khi ở mức 0,5 đã được xem là mực nước chết. Đồng rạ lúa vụ xuân khô cháy tại Hưng Châu vì thiếu nước đầu nguồn nên hiện nay vẫn chưa thể làm đất để xuống mạ vụ hè thu. Người dân xóm 2 (Hưng Thịnh) tranh thủ thu hái rau muống đêm để chuẩn bị đất xuống mạ. Cũng theo báo cáo của UBND huyện thì đến nay, huyện Hưng Nguyên đã đề nghị Công ty thủy nông Nam lắp thêm 2 máy bơm để bơm từ sông Rum vào bể xả của trạm bơm Hưng Châu.
Tuy nhiên do nguồn nước nhiễm mặn nên chỉ bơm được một số giờ nhất định trong ngày. Đối với các xã vùng ngoài như Hưng Tây mới chỉ có 150 ha/750 ha có nước; Hưng Yên Nam 80 ha/225 ha có nước; Hưng Yên Bắc 60 ha/260 ha có nước và Hưng Trung 200 ha/ 420 ha có nước.
Như vậy tính đến ngày 31/5/2015 toàn huyện còn hơn 75 % diện tích chưa có nước để sản xuất, đặc biệt nghiêm trọng nhất là các xã: Hưng Lợi, Hưng Châu, Hưng Thịnh, Hưng Phúc, Thị trấn, Hưng Mỹ, Hưng Đạo, Hưng Tây, Hưng Yên Bắc, Hưng Yên Nam …
Thanh Nga - Trần Hải