(Baonghean.vn) – Sinh năm 1948 ở xã Diễn Cát, huyện Diệ̃n Châu, đến năm 1968, Nguyễn Xuân Hộ đã đậu vào trường Đại học sư phạm Vinh.
Tháng năm miệt mài đèn sách, biết được chiến trường miền Bắc, đặc biệt là miền Nam quân, dân đang đổ máu, hy sinh tất cả cho ngày chiến thắng, anh SV Nguyễn Xuân Hộ cùng bạn bè nôn nao không yên lòng, muốn trực tiếp cầm súng chiến đấu. Đang học dở năm thứ 4 đại học, năm 1972, khi cuộc chiến bước vào giai đoạn khốc liệt thì anh sinh viên Hộ cùng bạn bè lên đường đánh giặc.
Trải qua nhiều mặt trận ác liệt, anh lính Nguyễn Xuân Hộ được kết nạp đảng trong quân ngũ. Đầu năm 1974, anh Hộ bị trọng thương trong một trận đánh ác liệt phải chuyển ra Bắc, sau đó phục viên và tiếp tục học ĐHSP còn dở dang.
Tốt nghiệp ra trường, thương binh Nguyễn Xuân Hộ được nhà trường giữ lại giảng dạy môn vật lý, kiêm bí thư liên chi đoàn ĐHSP Vinh. Sau 4 năm, thầy Hộ chuyển lên vùng miền núi trường THPT huyện Nghĩa Đàn (bây giờ là thị xã Thái Hòa) rồi làm hiệu trưởng trường này. Nhờ hàng ngũ giáo viên luôn được sàng lọc, bồi dưỡng, trên dưới đồng lòng “Tất cả vì học sinh thân yêu” nên qua các kỳ thi vào cao đẳng, đại học, trường THPT Nghĩa Đàn năm sau đỗ cao hơn năm trước. Đặc biệt học sinh xuất sắc của trường có em Đào Thị Sen 2 lần đạt giải 3 thi quốc gia, em Nguyễn Khánh Ngọc đậu thủ khoa 30/30 điểm, em Nguyễn Bá Đại thi vào đại học đạt 29,5 điểm… Thương học sinh Nguyễn Bá Đại tuy nghèo nhưng học giỏi, thầy Hộ đã bỏ tiền túi cho em 1 triệu để em lên đường nhập học. Có một câu chuyện thật cảm động mà báo chí đã đăng bài, hẵn chưa ai quên được, một lần đi chấm thi ở TP. Vinh biết được một học sinh trường THPT tỉnh Quảng Trị bị tâm thần đột biến sống vật vờ ở TP Vinh, thầy Hộ đã vay mượn 800 ngàn thêm vào cùng anh công an Nghệ An trực tiếp đưa em học sinh vào bệnh viện tâm thần chữa trị kịp thời. Nhờ tấm lòng của thầy Hộ và anh công an mà sau một thời gian em học sinh Quảng Trị khỏi bệnh trở về mái trường tiếp tục học tập. Chính nhờ thầy Hộ mà 16 em có hoàn cảnh nghèo nhưng học giỏi của trường THPT Nghĩa Đàn được nhận Quỹ học bổng Vallet.
Thầy Nguyễn Xuân Hộ và em Đào Thị Sen 2 lần đạt giải 3 học sinh giỏi quốc gia
Là hiệu trưởng kiêm Bí thư chi bộ nhà trường, trong nhiều năm, thầy Hộ cùng Ban giám hiệu, tập thể giáo viên đã làm bảng vàng thành tích ngày càng nhiều thêm. Đến nay đã có hơn 500 em là học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia, hàng ngàn em vào đại học và ra trường công tác trên mọi miền đất nước, và nước ngoài. Riêng thầy Nguyễn Xuân Hộ 12 năm liên tục được tặng thưởng chiến sĩ thi đua cấp ngành, cấp tỉnh, tặng thưởng giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh và được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú.
;){kind=link}
Đến nay thầy Hộ đã có hơn 20 tác phẩm văn học thể loại ghi chép, bút ký, nhiều bài thơ… Quên mình vì sự nghiệp giáo dục, đến tuổi về hưu, anh thương binh-thầy giáo Nguyễn Xuân Hộ bị tai biến. Nhưng “đức năng thắng số”, thầy Hộ đã qua được cơn bạo bệnh. Con cái đã tốt nghiệp đại học và công tác xa, cô giáo Quỳnh xin nghỉ hưu để chăm sóc chồng. Mới đây Bác học Trần Thanh Văn (quê Quảng Bình) cùng vợ GS,TS Kim Ngọc đang công tác ở Viện Vật lý Pháp nghe tin thầy Hộ về hưu đổ bệnh đã gửi lời thăm hỏi. Đó là những tấm lòng trân trọng, quý mến chân thành nhất và cũng là thước đo những công hiến của anh thương binh, thầy hiệu trưởng Nguyễn Xuân Hộ.
Cô giáo Quỳnh (GV toán THPT) đang chăm chồng, thầy Nguyễn Xuân Hộ sau tai biến đi qua.