Chiều 20/5, Đoàn giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh làm việc với UBND tỉnh “về các dự án treo, dự án chậm tiến độ và dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An".
Đồng chí Thái Thanh Quý - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh, Chủ tịch HĐND tỉnh chủ trì cuộc làm việc. Đồng chí Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đồng chủ trì cuộc làm việc.
Cùng dự có các đồng chí: Nguyễn Nam Đình - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Nguyễn Như Khôi - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Lê Ngọc Hoa - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cùng lãnh đạo các ban HĐND tỉnh, một số sở, ngành địa phương.
TỶ LỆ DỰ ÁN CHẬM TIẾN ĐỘ CAO Ở KHU VỰC ĐÔ THỊ
Từ năm 2016 đến năm 2021, các đoàn kiểm tra liên ngành đã tiến hành 489 lượt kiểm tra đối với 391 dự án (tăng gấp 2,7 lần so với giai đoạn 2011 - 2015 chỉ kiểm tra 186 dự án); trong đó, có 258 dự án đã được giao đất, cho thuê đất và 133 dự án chưa được giao đất, cho thuê đất. Qua đó, chấm dứt hiệu lực các văn bản pháp lý, chấm dứt toàn bộ hoạt động của 91 dự án (thu hồi đất đã giao, cho thuê đối với 23 dự án); cho phép tiếp tục thực hiện theo tiến độ đối với 30 dự án, trong đó, có 24 dự án đã được giao, cho thuê đất và 6 dự án chưa được giao, cho thuê đất; gia hạn tiến độ thực hiện 168 dự án, trong đó, có 132 dự án đã được giao, cho thuê đất và 36 dự án chưa được giao, cho thuê đất.
Xử lý khác đối với 80 dự án (tạm dừng để rà soát lại quy hoạch, xử lý môi trường, tài sản công; giao các sở, ngành, địa phương kiểm tra, làm việc lại với nhà đầu tư; yêu cầu nhà đầu tư rà soát, báo cáo). Cùng với đó có 13 dự án được giao đất, cho thuê đất nhưng chủ đầu tư sử dụng đất sai mục đích, vi phạm trật tự xây dựng, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, đã tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính đối với 5 dự án. Hiện nay, còn 22 dự án đã kiểm tra và UBND tỉnh đang xem xét phương án xử lý.
Qua giám sát cho thấy, công tác rà soát, kiểm tra, phối hợp xử lý sau kiểm tra được thực hiện đúng theo quy định của UBND tỉnh; chất lượng ngày càng được nâng cao.
Tuy nhiên, Đoàn giám sát của HĐND tỉnh cũng chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế như: Nhiều dự án không triển khai, triển khai chậm tiến độ; sau khi được rà soát, kiểm tra và gia hạn tiến độ nhưng khi hết thời gian gia hạn vẫn chưa triển khai, triển khai không đúng tiến độ mới và tiếp tục chậm tiến độ.
Đặc biệt, ở khu vực đô thị có tỷ lệ dự án treo, dự án chậm tiến độ cao, ví dụ tỷ lệ dự án chậm tiến độ theo địa bàn TP. Vinh 40%; các thị xã 22%; các huyện 38%. Trong đó, riêng TP. Vinh có khoảng 200 dự án chậm tiến độ/tổng diện tích hơn 600 ha; UBND thành phố Vinh đã đề xuất UBND tỉnh kiểm tra 158 dự án chậm tiến độ trên địa bàn.
Mặc khác, nhiều dự án chậm tiến độ do mới chỉ hoàn thành các thủ tục về đầu tư, xây dựng mà chưa được giao đất, cho thuê đất do khó khăn, vướng mắc đền bù, giải phóng mặt bằng (GPMB); một số chủ đầu tư không chủ động hoàn thành thủ tục đầu tư. Một số dự án được giao đất, cho thuê đất vi phạm pháp luật về đất đai, như để dân lấn chiếm, để hoang hóa, xây dựng sai quy hoạch, sử dụng sai mục đích, lãng phí, cho thuê lại đất sai quy định.
Công tác phối hợp theo dõi, kiểm tra, báo cáo tiến độ thực hiện dự án có lúc, có nơi chưa kịp thời, thiếu đồng bộ nên vẫn còn nhiều dự án chậm tiến độ, dự án sử dụng đất không đúng mục đích nhưng chưa được kiểm tra, xử lý. Việc quản lý các dự án sau khi chấm dứt hoạt động còn chưa được sát sao, chưa thu hút được nhiều dự án đầu tư thay thế;…
Phát biểu tại cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Nam Đình - Trưởng Đoàn giám sát đã phân tích và nêu lên một số kiến nghị với UBND tỉnh như: Xây dựng dữ liệu về dự án đầu tư ngoài ngân sách trên địa bàn tỉnh để theo dõi tình hình, tiến độ các dự án; đề nghị sàng lọc các dự án đã cấp phép; bổ sung, sửa đổi quy trình, thủ tục đầu tư theo hướng quy định thời gian tối đa để làm các thủ tục về khảo sát địa điểm, chủ trương đầu tư, quy hoạch chi tiết, đền bù, GPMB, giao đất, cho thuê đất để hạn chế tối đa tình trạng các dự án treo, chậm tiến độ do chủ đầu tư không chủ động làm các thủ tục sau khi được phép khảo sát lựa chọn địa điểm hoặc cấp chủ trương đầu tư;…
Tại cuộc làm việc, lãnh đạo một số ngành, địa phương và UBND tỉnh đã trao đổi, làm rõ một số nội dung liên quan, đồng thời nêu các kiến nghị đề xuất;…
Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung khẳng định: Những kết quả bước đầu mặc dù chưa mang tính tổng thể nhưng sẽ là cơ sở để tỉnh giải quyết những vấn đề bức xúc, tồn tại làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của tỉnh. Qua kết quả của đoàn giám sát đã cho thấy đã nhìn thẳng vào những vướng mắc cần phải quan tâm tháo gỡ...
Người đứng đầu UBND tỉnh Nghệ An bày tỏ trăn trở trước thực tế nguồn lực đất đai ngày càng hạn hẹp, song sự chậm trễ của các dự án treo, chậm tiến độ đang là lực cản của sự phát triển. Tuy nhiên, việc xử lý đang là vấn đề phức tạp, khó không chỉ ở Nghệ An, vì nhiều vấn đề liên quan đến sự chồng chéo, thống nhất về mặt pháp luật và những vấn đề phát sinh trên thực tế.
Trên cơ sở phân tích, trao đổi trên, Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh quan điểm của UBND tỉnh là phải nhìn thẳng vào thực tế để giải quyết. Theo đó, UBND sẽ tập trung rà soát, xử lý ngay những dự án đang treo, chậm tiến độ, sử dụng đất không đúng mục đích đã có báo cáo trên cơ sở rà soát, phân loại các dự án; trong đó, những dự án do vướng mắc khách quan như về GPMB mà nhà đầu tư có tâm huyết, quyết tâm triển khai thì cần đồng hành tháo gỡ để triển khai dự án; còn các dự án mà các thủ tục, mặt bằng đã được giải quyết mà không triển khai thì kiên quyết thu hồi.
UBND tỉnh sẽ ban hành bộ thủ tục để xem xét xử lý các dự án treo, chậm tiến độ trên cơ sở quy định của pháp luật; kiểm soát chặt chẽ ngay từ đầu đối với các dự án nhà đầu tư ngay từ thời điểm nghiên cứu, khảo sát.
Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung cũng thống nhất ý kiến của Đoàn giám sát là xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý các dự án ngay từ đầu; đồng thời cho biết, Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh sẽ trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét ban hành Nghị quyết chuyên đề xử lý dự án treo, dự án chậm tiến độ và dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh đặt mục tiêu sẽ trình nội dung này vào phiên họp thường kỳ tháng 9/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Kết luận cuộc làm việc, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An Thái Thanh Quý nhấn mạnh, sau cuộc giám sát của HĐND tỉnh cần nâng cao quyết tâm chính trị của cả hệ thống chính trị tỉnh; qua đó, thống nhất Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết chuyên đề về xử lý các dự án treo, dự án chậm tiến độ và dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Sau giám sát, Thường trực HĐND tỉnh cần có kiến nghị với Ban Thường vụ Tỉnh ủy về nội dung này.
Chủ tịch HĐND tỉnh cũng yêu cầu cần bổ sung, hoàn chỉnh cơ bản hệ thống văn bản về thu hút, kiểm soát các dự án đầu tư và xử lý dự án treo, dự án chậm tiến độ và dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An một cách chặt chẽ, phù hợp quy định của pháp luật và có “tuổi thọ” dài để giải quyết các vấn đề bấy lâu nay còn khúc mắc trong vấn đề này, phát huy được tối đa thẩm quyền của tỉnh được pháp luật cho phép.
Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cũng thống nhất cao và đề nghị cần phải tiến hành số hóa toàn bộ các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh để thực hiện công tác quản lý các dự án một cách chặt chẽ; đồng thời đề nghị tổng hợp, báo cáo HĐND tỉnh mỗi năm một lần về kết quả rà soát, kiểm tra, xử lý các dự án chậm tiến độ, dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh.
Đặc biệt, Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Thanh Quý yêu cầu phải tiến hành rà soát và phân loại kỹ đối với các dự án chậm tiến độ còn tồn đọng, qua đó, chỉ rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan; nếu nhà đầu tư có tâm huyết nhưng dự án chậm vì nguyên nhân khách quan thì tỉnh phải song hành, giúp đỡ nhà đầu tư tháo gỡ khó khăn để sớm triển khai dự án; còn đối với các dự án đã có mặt bằng, các thủ tục quy định đã được chính quyền giải quyết mà chủ đầu tư cố ý không thực hiện thì phải thu hồi.
Nhấn mạnh, xử lý các dự án treo, dự án chậm tiến độ và dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An là việc nhạy cảm, thách thức, rất khó khăn, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An yêu cầu ngay từ bây giờ các ban, sở, ngành liên quan như: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường; Sở Xây dựng, Ban Quản lý Khu Kinh tế Đông Nam phải chuyển động ngay, quán triệt cho cán bộ quan điểm của tỉnh để thực hiện và tạo ra chuyển biến thực sự trong lĩnh vực này, chứ không chờ Nghị quyết chuyên đề của Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành thời gian tới.