Gỡ “khó” cho giáo viên và các nhà trường
Thừa - thiếu giáo viên cục bộ và dôi dư giáo viên là thực trạng đã diễn ra nhiều năm ở huyện Thanh Chương. Tại thời điểm năm 2016, toàn huyện thừa 65 giáo viên ở bậc tiểu học, 121 giáo viên ở bậc THCS nhưng lại thiếu 137 giáo viên mầm non.
Tuy nhiên, trong số này lại có những bất cập, mất cân đối trong giáo viên như thừa giáo viên tiểu học đa môn, thiếu giáo viên dạy các môn đặc thù như Âm nhạc, Mỹ thuật. Ở bậc THCS, sự mất cân đối càng nghiêm trọng hơn khi giáo viên Ngữ văn và Toán thừa hơn 100 người. Trong khi đó lại thiếu giáo viên Âm nhạc, Mỹ thuật, Công nghệ.
Điều đáng nói, trước khi tình trạng mất cân đối giáo viên diễn ra, hàng năm huyện Thanh Chương cũng đã tiến hành luân chuyển, điều động giáo viên, nhưng giải pháp này chỉ thực hiện được một thời gian ngắn lại nảy sinh bất cập.
Lý do chính vì phải điều chuyển thường xuyên giáo viên từ nơi thuận lợi đến nơi khó và ngược lại nên hàng năm số lượng giáo viên biến động nhiều gây cho giáo viên tư tưởng thiếu an tâm trong công việc, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục và đào tạo của nhà trường.
Bên cạnh đó, do đối tượng giáo viên điều chuyển ngày càng thu hẹp (nhiều giáo viên quá tuổi so với quy chế) dẫn đến nhiều giáo viên dù đã hết nghĩa vụ, nhưng phải tiếp tục luân chuyển lần 2, lần 3 mới đảm bảo mặt bằng tương đối về tỷ lệ và cơ cấu giáo viên bộ môn giữa các trường, gây khó khăn cho việc sắp xếp bố trí trong dạy và học.
Từ thực tế này, ngày 12/8/2016, Huyện ủy Thanh Chương đã ban hành Nghị quyết số 08 về ban hành Đề án “Bố trí sắp xếp, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên giai đoạn 2016 - 2020 và những năm tiếp theo”.
Mục tiêu của đề án là bố trí, sắp xếp lại toàn bộ đội ngũ giáo viên của các cấp học trên địa bàn huyện, nhằm đảm bảo tỷ lệ giáo viên/lớp, giáo viên các bộ môn chính/lớp của cấp THCS tương đối đồng đều giữa các vùng, ổn định nơi công tác cho giáo viên.
Đề án cũng đặt mục tiêu, cố gắng tối đa để bố trí giáo viên gần nơi cư trú, tránh biến động thường xuyên hàng năm, để tạo điều kiện nâng cao chất lượng dạy và học.
Tại Trường mầm non Thanh Ngọc 2 năm trước thiếu giáo viên trầm trọng vì trường có 10 nhóm lớp nhưng giáo viên chỉ có 14 người (thiếu 6 giáo viên).
Vì thế, ngoài ưu tiên cho nhóm lớp 3 tuổi và nhóm lớp 5 tuổi là 2 giáo viên/lớp thì các nhóm lớp còn lại đa phần chỉ có 1 giáo viên/lớp. Đây thực sự là một áp lực rất lớn cho nhiều giáo viên bởi đặc thù của bậc học mầm non rất nặng nề, vừa dạy nhưng lại vừa chăm cháu, đi sớm về muộn. Hầu hết giáo viên trong trường đều làm việc trong tình trạng quá tải.
Khó khăn này cũng không phải diễn ra trong một năm mà đã tồn tại nhiều năm trước. Vì lẽ đó, khi huyện Thanh Chương thực hiện đề án “Bố trí sắp xếp, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên”, Trường Mầm non Thanh Ngọc đã được điều về thêm khá nhiều giáo viên, nâng tỷ lệ giáo viên trong trường là 1,8 giáo viên/lớp.
Bên cạnh đó, có 2 giáo viên trong trường tự nguyện xin điều chuyển đến vùng khác để phù hợp với hoàn cảnh gia đình. Nói về quá trình thực hiện, cô giáo Lê Thị Hồng Loan - Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Trong số những giáo viên được điều động về trường chúng tôi có cả những giáo viên tiểu học và THCS.
Thời gian đầu, khi mới tiếp nhận công việc họ có những khó khăn nhưng nhà trường đã cố gắng bố trí sắp xếp công việc hợp lý, ghép giáo viên mới vào những giáo viên vững chắc, có kinh nghiệm để họ có điều kiện học hỏi. May mắn cho chúng tôi là dù phải thay đổi bậc học nhưng sau khi điều chuyển các giáo viên này lại được về dạy gần nhà nên họ yên tâm công tác và không ngừng nỗ lực, phấn đấu.
Sau khi điều chuyển các giáo viên này lại được về dạy gần nhà nên họ yên tâm công tác và không ngừng nỗ lực, phấn đấu.
Khách quan, không tạo áp lực
Đến thời điểm này, sau hơn 2 năm thực hiện đề án, huyện Thanh Chương đã cơ bản sắp xếp, bố trí khá hợp lý giáo viên ở bậc mầm non và tiểu học căn cứ trên số lượng thực tế của huyện nhà.
Cụ thể, ở bậc mầm non, nếu như trước đây, có sự mất cân đối giữa các vùng, nơi cao nhất là 1,7 giáo viên/lớp và nơi thấp nhất là 1,4 giáo viên/lớp, thì nay đã điều hòa lại gần 1,6 giáo viên/lớp.
Ở cấp tiểu học, sau khi điều chuyển vị trí của khoảng 180 giáo viên, tâm lý của giáo viên đã ổn định hơn khi giáo viên được bố trí sắp xếp về làm việc gần nhà, thuận lợi trong công tác.
Việc thừa - thiếu giáo viên cục bộ cũng đã có những điều chỉnh để hạn chế ít nhất tình trạng mất cân đối giữa giáo viên bộ môn. Nói thêm về kết quả, cô giáo Nguyễn Thị Thuyết - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh An chia sẻ: Những năm trước, do giáo viên ở xa trường khá nhiều nên khi sắp xếp chuyên môn chúng tôi gặp nhiều khó khăn.Bản thân các cô cũng vất vả vì khi đi lại, đặc biệt là mùa mưa gió.
Hiện tại, 7 giáo viên quá xa trường đã được điều về các trường gần gia đình nên tất cả giáo viên trong trường đều phấn khởi và nhà trường thì thuận lợi hơn trong hoạt động chuyên môn, không còn nhiều xáo trộn như trước kia.
Những kết quả bước đầu đã đạt được ở bậc mầm non và tiểu học cũng là cơ sở để năm 2019, huyện Thanh Chương tiến hành bố trí sắp xếp lại đội ngũ giáo viên ở bậc THCS theo lộ trình của Đề án.
Đây cũng là bậc học khó khăn nhất vì hiện tại toàn huyện đang còn dôi dư hơn 100 giáo viên nên ngoài bố trí lại hợp lý theo nguyện vọng của giáo viên thì huyện cũng cần phải cân nhắc để hài hòa giữa các trường, hài hòa giữa các môn học.
Đến thời điểm này, dù các phương án bố trí đang được các phòng, ngành của huyện hết sức cân nhắc (huyện thành lập Hội đồng sắp xếp, bố trí giáo viên nhằm đảo bảo sự chặt chẽ, khách quan), nhưng qua trao đổi, ông Nguyễn Văn Chiến - Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cho biết: “Việc sắp xếp bố trí lại đội ngũ giáo viên bậc THCS năm nay phải đảm bảo theo đúng tinh thần của Nghị quyết 08/2016 của Huyện ủy ban hành kèm theo Đề án 1719.
Trong điều kiện giáo viên thừa thiếu cục bộ và mất cân đối này, chúng tôi xác định đây là một vấn đề rất khó khăn phức tạp, liên quan đến từng con người, từng hoàn cảnh cụ thể. Nhưng, trong bối cảnh hiện nay của huyện thì việc sắp xếp bố trí lại là cần thiết để khắc phục những tồn tại nhiều năm nay do lịch sử để lại.
Trong quá trình thực hiện, chúng tôi cũng xác định khó khăn nhất là khó có thể đáp ứng được nguyện vọng của tuyệt đại đa số giáo viên nhưng đây là phương án hợp lý nhất. Vì thế, huyện cũng mong nhận được sự chia sẻ và đồng thuận cao của tập thể giáo viên và các nhà trường
Trong quá trình thực hiện, chúng tôi cũng xác định khó khăn nhất là khó có thể đáp ứng được nguyện vọng của tuyệt đại đa số giáo viên nhưng đây là phương án hợp lý nhất. Vì thế, huyện cũng mong nhận được sự chia sẻ và đồng thuận cao của tập thể giáo viên và các nhà trường.
Về phía huyện cũng đã tổ chức nhiều cuộc họp từ cơ sở đến huyện để nghe nguyện vọng của các giáo viên, tổ chức cho giáo viên làm đơn theo nguyện vọng, tiến hành rà soát, xác định rõ theo từng tiêu chí. Huyện cũng xác định việc điều động phải đảm bảo khách quan, nghiêm túc, minh bạch bám sát theo hai nguyên tắc là phải sát với đề án, với mục tiêu đề ra. Bên cạnh đó, việc bố trí phải hợp lý theo từng vùng, từng trường, từng đối tượng và tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên yên tâm công tác...”.
Trước đó, theo đề án đã được phê duyệt, đối tượng sắp xếp là tất cả giáo viên trên địa bàn, trừ những giáo viên có thời gian công tác dưới 24 tháng và có hoàn cảnh thực sự đặc biệt (do Hội đồng xem xét, quyết định). Khi điều động, ưu tiên tối đa giữ nguyên đơn vị công tác đối với những giáo viên đã được bối trí gần nơi cư trú. Những giáo viên điều động sẽ đảm bảo không quá xa 12 km (đối với vùng đồng bằng) và 10 km (đối với miền núi) và 7 km (nếu phải đi đò) tính theo hộ khẩu thường trú.
Việc sắp xếp bố trí lại đội ngũ giáo viên với khoảng 140 người của bậc THCS cũng là đợt cuối cùng nhằm thực hiện đề án “Bố trí, sắp xếp, nâng cao chất lượng giáo viên của huyện Thanh Chương giai đoạn 2016 - 2020”.
Đây cũng là tiền đề tốt để trong những năm tới, huyện Thanh Chương tập trung bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, từng bước tiếp cận với chương trình giáo dục phổ thông tổng thể mới và nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục đào tạo ở tất cả các bậc học.