Trọng tài (TT) chỉ là một bộ phận của rất nhiều bộ phận tham gia hoạt động bóng đá chuyên nghiệp. Và, khi môi trường bóng đá chuyên nghiệp ở ta còn chưa thật sạch, thì việc đòi hỏi số đông TT sạch và có đạo đức nghề nghiệp là một khát vọng xa xỉ.
Nhìn từ 2 TT bị “thủng”
Chủ tịch VFF Nguyễn Trọng Hỷ là người hiếm hoi dám nói thẳng là bóng đá ta chưa sạch. Thậm chí, ông còn chỉ đích danh những trận cầu có “mùi”, không thể chấp nhận được và VFF cần tính tới giải pháp trừ điểm để răn đe thứ bóng đá bẩn.
Nếu thu nhỏ lại, thì tâm trạng của Hội đồng trọng tài (HĐTT) QG chẳng khác gì ông Hỷ. Tức là, họ cũng không thể kiểm soát được quân của mình có làm bậy hay không. Giống như các trận cầu đầy khói và lửa, nở rộ ở cuối mỗi mùa giải khiến BTC phải ngó lơ để giải hạ cánh tốt đẹp. Một khi BTC viện giải thiếu bằng chứng để xử tiêu cực, thì HĐTT QG cũng có thể lấy điều đó để bảo hộ cho mình.
Những vụ việc như TT Công Trọng (phải) ở trận V.HP-HP.HN đã khiến cả làng bóng đá nổi sóng
Xét khía cạnh này, thậm chí HĐTT QG còn nghiêm khắc hơn BTC và VFF, bởi họ đã trảm quân mình tới nơi tới chốn. TT Trần Công Trọng, Nguyễn Văn Quyết và Đỗ Quốc Hoài đã bị cách ly khỏi đời sống bóng đá trong năm 2012 hoặc vô thời hạn.
Thẩm quyền của HĐTT QG chỉ có thế, tức là kỷ luật TT sai phạm theo mức độ khác nhau. Trước mặt chủ tịch VFF và trưởng giải, HĐTT QG cũng đã báo cáo trường hợp của 2 TT Công Trọngvà Văn Quyết là “không thể hiện tính công bằng”. Một vài thành viên của HĐTT còn nhấn mạnh rằng, thổi thế là “quá đáng, không thể chấp nhận được”.
Khi HĐTT QG đã nói như vậy thì chẳng khác gì họ thừa nhận 2 TT Công Trọng và Văn Quyết đã có hành vi tiêu cực. Nếu xâu chuỗi những diễn biến của V.HP và sự ủng hộ trắng trợn đội bóng đất Cảng của 2 TT trên có thể xem đấy là nút thắt để VFF và cơ quan chức năng “làm ra nhẽ”. Cộng thêm với một số trận đấu nặng “mùi” ở vòng 24, 25, 26, nếu thực sự VFF muốn đấu tranh với tiêu cực thì không phải không làm được. Và, liệu sự việc sáng tỏ thì chỉ có 2 trường hợp trên có vấn đề về tư tưởng?
Tất nhiên, nói thế không có nghĩa HĐTT QG không nhìn lại trách nhiệm của mình. Dù không thể kiểm soát được tất cả các hoạt động lẫn suy nghĩ của TT nhưng nếu nhạy cảm, lẫn có thể ngăn chặn được nguy cơ trọng tài làm bậy, hoặc bị tiền bắn “thủng”.
TT Trần Công Trọng có đến 4 lần được làm nhiệm vụ ở Lạch Tray, trong đó 3 trận bắt có lợi cho V.HP, hẳn HĐTT QG phải biết điều đó, nhất là khi V.HP treo thưởng 10 tỷ đồng nếu trụ hạng. Hoặc, ngay sau khi TT Trọng sai thì phải xem xét Văn Quyết (TT thứ 4 trận V.HP-HP.HN) có khả năng “chống đạn” hay không. Vậy mà, họ vẫn cử ông TT này để sân Gò Đậu để rồi lại bắt có lợi cho V.HP. Điều đó càng khiến cho dư luận nghi ngờ tính vô tư trong việc phân công TT.
Di căn
Có thể cảm nhận rất rõ, những người có trách nhiệm với bóng đá VN đang để bóng đá chuyên nghiệp phát triển một cách tự phát, họ chờ đợi đến một ngày nào đó tự thân sẽ đi vào quỹ đạo chuyên nghiệp, và công tác TT cũng vậy.
Đấy là suy nghĩ vô cùng nguy hiểm, bởi chẳng những triệt tiêu được mầm mống tiêu cực từ trứng trong nội bộ TT, mà còn có nguy cơ để bệnh phát triển thành di căn.
Thế nên, trong khi chờ BTC phải mạnh tay với tiêu cực (cả tiêu cực trọng tài) bản thân HĐTT QG cũng phải rắn mặt hơn nữa với quân mình trước nhũng biểu hiện đầu óc không lành mạnh. Mặt khác, cần có sự công bằng hơn trong cách cuộc đua Còi vàng và đăng ký FIFA.
Phải có chủ đích bồi dưỡng, phát triển những trọng tài thực sự có đạo đức nghề nghiệp, chuyên môn tốt, không quá soi vào những sai lầm có thể chấp nhận được. Ví như, TT Hoàng Anh Tuấn xét về toàn diện không thua kém các đồng nghiệp, như Phi Long chẳng hạn, vậy mà vẫn không có tên trong đề cử?
Chỉ khi HĐTT QG tạo được sự công bằng, dấy lên được một phong trào trau dồi đạo đức nghề nghiệp, lòng yêu nghề thì chừng đó mới hy vọng trọng tài được dư luận tôn trọng mỗi khi sai sót.
Để dù có như TT Võ Minh Trí mắc sai lầm nghiêm trọng ở sân Vinh, thì HĐTT QG vẫn bảo vệ kiểu “chúng ta phải tin thằng Trí, nó tâm sáng”, còn dân trong nghề thì thực sự cảm thông, chia sẻ, thay vì miệng “thương anh lắm” nhưng trong lòng thấy sướng rơn vì đã loại được một đối thủ tài đức vẹn toàn.
TT sạch ư, xin lỗi, bởi cả làng đa số đều chưa sạch.