Tháo gỡ vướng mắc của giai đoạn 1
Dự án đường quốc gia ven biển đoạn qua Nghệ An được chia làm 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 có chiều dài 7,442 km đi qua TX. Cửa Lò và huyện Nghi Lộc với điểm đầu ở km 76+00 giao với quốc lộ 46, điểm cuối ở km 83+500 giao với Tỉnh lộ 535 (ngay chân cầu Cửa Hội).
Trong đó, đoạn qua huyện Nghi Lộc dài 1,09 km và TX. Cửa Lò 6,352 km. Tổng mức đầu tư của giai đoạn này là 521 tỷ đồng, trong đó, vốn ngân sách Trung ương 260 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương là 261 tỷ đồng. Dự án được triển khai thi công từ cuối tháng 7/2020, do Sở Giao thông vận tải Nghệ An làm chủ đầu tư.
Để đảm bảo mặt bằng cho các đơn vị thi công theo đúng tiến độ, UBND huyện Nghi Lộc và TX.Cửa Lò đã ban hành quyết định thu hồi đất thực hiện dự án. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số hộ dân chưa bàn giao mặt bằng để thi công, trong đó tập trung tại TX.Cửa Lò.
Tại phường Nghi Hòa (TX.Cửa Lò), dự án đi qua ảnh hưởng đến 1,310 km đất nông nghiệp và 30 hộ dân. Hiện nay còn 3 hộ dân do chưa thống nhất được việc thu hồi đất nên chưa bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Các hộ dân này cho rằng đơn giá bồi thường về tài sản, đất đai thấp; các hộ đề nghị được bố trí thêm các suất tái định cư, yêu cầu bồi thường thêm phần sát chỉ giới... Chính điều này khiến cho dự án chưa thể hoàn thành đúng tiến độ được giao.
Ông Lê Thanh Giang - Chủ tịch UBND phường Nghi Hòa cho biết, hiện nay những trường hợp chưa bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công là do đang còn một số vướng mắc, người dân đã có đơn và đang chờ các sở, ban ngành liên quan trả lời. Về phần địa phương thì đã tổ chức tuyên truyền, vận động người dân bàn giao mặt bằng để dự án sớm hoàn thành đưa vào sử dụng, khi đó bản thân các hộ dân cũng được hưởng lợi rất nhiều. Hiện nay, do các hộ đã làm đơn nên phải chờ ý kiến trả lời của các cơ quan chức năng sau đó mới có hướng xử lý tiếp theo.
Ông Hồ Lạc Thiện - Phó Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất TX.Cửa Lò cho biết: Tuyến đường quốc gia ven biển đi qua TX.Cửa Lò chủ yếu thực hiện ở giai đoạn 1. Hiện tại, giai đoạn 1 còn đang vướng 4 hộ dân ở phường Nghi Hòa và Nghi Hải chưa GPMB xong, còn lại 59 hộ thì đã thống nhất chủ trương, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Sang giai đoạn 2, tuyến đường này đi qua phường Nghi Tân với chiều dài 0,22km (đất ở, vườn 0,06km và đất nông nghiệp 0,16km), trong đó có 22 thửa đất ở (10 thửa đất có nhà), còn lại là diện tích mặt nước.
Hiện nay ở phần đã GPMB xong, các đơn vị thi công cũng đã cơ bản hoàn thành phần rải thảm, riêng các hộ còn lại thì trong thời gian tới, thị xã cũng sẽ tiếp tục phối hợp với các phường vận động, tuyên truyền, kết hợp với kết luận của cơ quan cấp trên, phấn đấu sẽ sớm hoàn thành bàn giao mặt bằng để thi công.
Đẩy nhanh tiến độ GPMB giai đoạn 2
Sau khi giai đoạn 1 của dự án đường quốc gia ven biển đoạn qua Nghệ An đã cơ bản hoàn thành, hiện nay các địa phương nằm trong giai đoạn 2 cũng đang gấp rút thực hiện việc trích đo, trích lục và làm thủ tục GPMB. Giai đoạn 2 của dự án có chiều dài 64,47 km, trong đó phải GPMB là 59,91 km (do có 4,56 km trùng đường D4 và QL46), đi qua địa bàn TX.Hoàng Mai, huyện Quỳnh Lưu, huyện Diễn Châu, huyện Nghi Lộc và TX.Cửa Lò, với quy mô đường cấp III đồng bằng, tổng mức đầu tư 4.651 tỷ đồng trong đó kinh phí GPMB dự kiến 933 tỷ đồng.
Theo báo cáo rà soát sơ bộ, khi thực hiện GPMB giai đoạn 2, có 4.153 thửa đất bị ảnh hưởng. Trong đó, đoạn qua đất nông nghiệp dài 44,03 km (chiếm 73%); đoạn qua đất khu dân cư dài 6,3 km; đoạn qua đất lâm nghiệp dài 7,45 km...
Tại huyện Diễn Châu, dự án đường quốc gia ven biển đi qua địa bàn 6 xã (Diễn Hùng, Diễn Hải, Diễn Kim, Diễn Thành, Diễn Thịnh và Diễn Trung), với tổng chiều dài 24,44 km. Đến thời điểm hiện nay công tác đo đạc, chỉnh lý bản đồ phục vụ GPMB tại địa phương này đã thực hiện được 5/6 xã.
Ông Lê Mạnh Hiên - Phó Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu cho biết: Để kịp thời bàn giao mặt bằng, Hội đồng GPMB của huyện đã chủ động phối hợp với các xã kiểm kê cây cối, hoa màu, cây rừng, đất xã quản lý. Đồng thời đã phê duyệt giá cụ thể đất nông nghiệp của 3/6 xã; kiểm kê, lập hồ sơ được 763 thửa/1.256 thửa. Huyện cũng đã phê duyệt phương án bồi thường GPMB được 146/1.256 thửa, với tổng số tiền đã duyệt là 6,2 tỷ đồng. Hiện nay đã chi trả, giải ngân được 5,5 tỷ/13 tỷ đồng vốn được cấp, đạt tỷ lệ giải ngân 42,3%.
Ông Hiên cũng cho biết, mặc dù toàn tuyến đi qua huyện Diễn Châu không có trường hợp nào thuộc diện tái định cư, nhưng có 1 hộ dân tại xã Diễn Trung phải di chuyển chỗ ở, dù không đủ điều kiện tái định cư nhưng huyện cũng đã bố trí vị trí đất mới để bồi thường bằng đất cho người dân. Tuy nhiên dọc đê biển qua các xã Diễn Kim, Diễn Hải, Diễn Trung có nhiều ki ốt kinh doanh thuê đất 5 năm của xã, hiện nay do chưa đủ điều kiện bồi thường về đất, trong khi tài sản thì chỉ được hỗ trợ 1 phần. Chưa kể đoạn đất rừng phòng hộ thuộc các xã Diễn Hải, Diễn Kim, các hộ dân đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng phòng hộ, xét theo quy định sẽ không được bồi thường, vì thế một số hộ dân vẫn chưa đồng thuận.
Một số địa phương trước đây giao đất không đầy đủ hồ sơ nên gặp nhiều khó khăn trong việc quy chủ, xác định ranh giới, mốc giới trên thực địa, dẫn đến ảnh hưởng đến công tác GPMB.
Một số địa phương cũng đề xuất việc tỉnh nên chỉ đạo các sở, ngành liên quan ưu tiên áp giá, hoàn thành ký xác nhận và chi trả trước cho các hộ dân ở những khu vực đã thống nhất được. Như tại TX.Hoàng Mai có 20 thửa đất nuôi trồng thủy sản đã kiểm kê thuộc xã Quỳnh Lộc, 34 thửa đất xóm Thành Công xã Quỳnh Liên đang thẩm định các phòng, 52 thửa xóm Liên Hải đang áp giá. Tại huyện Quỳnh Lưu có 31 thửa đất tại xã Quỳnh Bảng đang ký xác nhận với người dân, 163 thửa tại xã Quỳnh Lương đã áp giá xong và có 70 hộ dân đã ký, 98 thửa đã áp giá xong tại xã Quỳnh Minh. Hay tại huyện Diễn Châu có 196 thửa tại xã Diễn Thịnh đã hoàn tất việc áp giá…
Theo đại diện Sở GTVT, tính đến cuối tháng 3/2022 đã bàn giao mặt bằng được 7,65Km/59,91Km, đạt 13%. Ngoài những vướng mắc tại các địa phương, hiện nay Sở GTVT cũng đã kiến nghị đối với các Sở Tài chính, Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm tham mưu UBND tỉnh giải quyết kiến nghị của các huyện liên quan đến hỗ trợ khác đối với việc trồng cây trên hành lang đê, vùng đất khó sản xuất, vùng có các ki-ốt kinh doanh. Quan tâm xem xét ưu tiên thời gian kiểm tra, tham mưu UBND tỉnh chấp thuận phê duyệt lựa chọn địa điểm các khu tái định cư mà các địa phương đã đề xuất. Chủ trì hướng dẫn, đôn đốc các địa phương hoàn chỉnh thủ tục nộp kinh phí trồng rừng thay thế, chuyển mục đích sử dụng rừng…