Làm thế nào để điều trị bệnh viêm đa khớp?

Trao đổi với Thạc sỹ, bác sỹ Thái Thị Xuân – Giám đốc Bệnh viện PHCN Nghệ An thì viêm đa khớp là tình trạng chấn thương, hư hại nhiều khớp trên cơ thể cùng lúc (có ít nhất từ 5 khớp trở lên, khi khớp này khỏi thì khớp ở vị trí khác sẽ phát sinh bệnh). Bệnh lý này gây đau nhức, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh nếu không điều trị sớm.

Vị trí các khớp bị tổn thương thường gặp nhất là khớp gối, cánh tay, bàn tay, khớp vai, ngón chân, bàn chân, cột sống, khớp háng… Do đây là những khớp phải vận động nhiều và dễ gặp chấn thương (do tai nạn, va đập mạnh, té ngã) hoặc mắc một số bệnh lý cơ xương khớp như: thoái hóa xương khớp, thoát vị đĩa đệm, xơ cứng khớp…Viêm đa khớp khó chẩn đoán và điều trị, do bệnh có nhiều biểu hiện khác nhau. Tuy nhiên, nếu không chữa trị kịp thời có thể khiến mức độ tổn thương nghiêm trọng hơn, lâu ngày các cơ khớp dần bị biến dạng, tê liệt và mất khả năng vận động.

Bệnh viêm đa khớp có thể gặp trên nhiều đối tượng với các độ tuổi khác nhau, ai cũng có nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, một số trường hợp dưới đây thường có khả năng mắc bệnh cao hơn người bình thường: Tỷ lệ nữ giới mắc bệnh viêm đa khớp thường cao hơn nam, đặc biệt là phụ nữ sau sinh khi cơ thể vẫn chưa hồi phục ổn định hoặc người đang trong giai đoạn mãn kinh. Người mắc bệnh thoái hóa xương khớp (do sự lão hóa tự nhiên), đặc biệt từ 30 – 60 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao (chiếm khoảng 60 – 70% trường hợp bị viêm đa khớp). Đối tượng dễ mắc bệnh viêm đa khớp thường là những người cao tuổi.

Nếu người thân trong gia đình đã từng mắc một số bệnh lý cơ xương khớp, các thế hệ sau sẽ có nguy cơ mắc bệnh viêm đa khớp cao do di truyền qua hệ gen. Người gặp tai nạn, va đập mạnh, té ngã… gây tổn thương đến nhiều khớp trên cơ thể hoặc người đã từng trải qua nhiều ca phẫu thuật có liên quan đến xương khớp thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường.

Bệnh nhân Ngô Thị Minh Thuyết (năm nay 68 tuổi, phường Hưng Bình, TP Vinh) đã bị viêm đa khớp hơn 10 năm nay hiện đang điều trị tại Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An. Bà Thuyết cho biết: luôn trong tình trạng đau cứng các khớp (tay, chân, cổ), có thời điểm đau quá không thể cử động được ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hàng ngày. Sau 1 thời gian điều trị ở các nơi không khỏi, bà quyết định chuyển sang điều trị vật lý trị liệu kết hợp đông y tại Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An. Tại đây, sau khi thăm khám, Bệnh viện đã đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng của bà như xoa bóp, bấm huyệt, siêu âm... cùng với đó là kết hợp uống thuốc. Hiện tại các khớp của bà đã cử động được, tuy vẫn còn đau nhưng đã đỡ hơn trước rất nhiều.

Còn với bệnh nhân Nguyễn Thị Huệ (81 tuổi, ở Hậu Thành, Yên Thành) bị viêm đa khớp hơn 20 năm nay. Do thời trẻ công việc vất vả, suốt ngày đội nắng, lội mưa ngược xuôi đồng ruộng, không kiêng khem nên bệnh thành mãn tính. Hồi trẻ sức đề kháng tốt nên mỗi lần đau nhức bà lấy dầu xoa bóp, không khám cũng không thuốc thang điều trị. Giờ tuổi cao, sức yếu, bệnh ngày càng nặng thêm. Có nhiều đêm thức trắng vì đau như có con gì bò trong các khớp. Những hôm trái gió trở trời, hai cánh tay của bà không tài nào nhấc lên được. Hiện tại bà đang điều trị ở Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An. Hôm nhập viện, các con bà phải dìu vào tận giường bệnh. Sau 1 tuần điều trị, bà đã có thể nhúc nhắc đi lại, giờ quần áo cũng đã tự mặc được.

Thứ nhất, điều trị chống viêm giảm đaubằng nhiệt trị liệu: Các bác sĩ sẽ dùng nhiệt nóng tác động vào chỗ bị viêm làm tăng tuần hoàn và dinh dưỡng tại chỗ khiến viêm và đau giảm đi. Việc tăng tuần hòa sẽ giúp phân tán các chất trung gian ở chỗ bị viêm và tăng nuôi dưỡng, hồi phục nhanh chóng vùng bị tổn thương. Nếu như người bệnh bị viêm cấp có sưng nóng hoặc phù nề hay tràn dịch khớp thì bác sĩ sẽ dùng được phương pháp này.

Thứ hai,dùng nhiệt nóng: như tắm ngâm: Người bệnh sẽ được ngâm trong dung dịch muối + lưu huỳnh H2S + nước phóng xạ Radon + nước khoáng thiên nhiêm toàn thân trong khoảng 30p. Sau đó sẽ được đắp nóng tại các khớp bằng paraffin, túi nhiệt, bùn nóng hay cát nóng; Sóng ngắn : Tùy từng trường hợp của người bệnh mà có cách sử dụng phương pháp mỗi khác nhau, nếu như người bị nhẹ, trung bình, lớn có thể dùng ấm các khớp sau như cổ tay, khuỷu tay, cổ chân, gối háng… Siêu âm: Sẽ điều trị ngay tại chỗ bị đau viêm có tác dụng làm giảm đau, chống thoái hóa cơ học, nhiệt và háo học. Siêu âm để dẫn các thuốc chữa trị như: thuốc mỡ chống viêm, chế phẩm omega 3

Thứ ba, dùng tia hồng ngoại (laser). Dùng tia tử ngoại” cho 3 - 5 liều sinh lý, 300 – 400 cm² mỗi ngày chiếu. Bác sĩ sẽ chiếu kín toàn bộ khớp đau và các vùng lân cận sau đó cho nghỉ 2 - 3 ngày để da bớt đỏ rồi lại chiếu tiếp mỗi đợt chiếu từ 5 - 6 lần. Phương pháp này có tác dụng làm giảm đau, chống viêm, giảm mẫn cảm khớp.

Ngoài ra còn kết hợp điện xung, từ trường, xoa bóp được dùng trong một số trường hợp thoái hóa khớp, viêm dính khớp.

Bên cạnh vật lý trị liệu, Bệnh viện sẽ phối hợp vận động phục hồi chức năng các khớp tùy vào từng giai đoạn khác nhau của từng người bệnh. Tuy nhiên, người bệnh cần tập vận động sớm, gồm vận động thụ động, vận động chủ động và vận động có dụng cụ.

Bác sỹ Thái Thị Xuân – Giám đốc bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An khuyến cáo: Khi bị viêm đa khớp, nếu không được điều trị kịp thời có thể phát sinh nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người bệnh như giảm khả năng vận động, gặp các vấn đề về da, nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tàn phế suốt đời, giảm hoạt động, cứng khớp, bại liệt,… là các biến chứng của viêm đa khớp. Ngoài ra, trong một số trường hợp viêm đa khớp còn làm rối loạn hệ thần kinh thực vật, khiến tâm lý người bệnh luôn trong trạng thái bất ổn, đặc biệt có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở phụ nữ, khó thụ thai thành công và dễ gây sinh non.