(Baonghean) - Đóng vai trò quan trọng trong suốt chiến dịch tranh cử, con rể Jared Kushner của Tổng thống đắc cử Donald Trump lại vừa được bố vợ chỉ định vào vị trí cố vấn cấp cao của Nhà Trắng. Nếu được chính thức thông qua, Jared Kushner sẽ sát cánh cùng với Chánh Văn phòng nội các Reince Priebus và Giám đốc chiến lược Steve Bannon, trở thành bộ 3 trợ thủ đắc lực của Tổng thống Mỹ trong 4 năm tới đây.
Từ chuyên gia bất động sản đến cố vấn cấp cao
Sinh năm 1981, Jared Kushner - chồng của Ivanka Trump, là con trai nhà sáng lập tổ chức đầu tư bất động sản Kushner Companies, ông Charles Kushner. Ông Charles đồng thời là nhà từ thiện lớn, nhà tài trợ từng có nhiều đóng góp cho đảng Cộng hòa. Gia đình Kushner là một gia đình người Do thái chính thống ở bang New Jersey. Sau khi tốt nghiệp Đại học Havard và Đại học New York với tấm bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh, Jared Kushner bắt đầu thể hiện tố chất con nhà nòi trong ngành bất động sản.
Năm 2006 khi mới 26 tuổi, Jared Kushner đã nổi tiếng với thương vụ mua lại tòa văn phòng tại số 666 Fifth Avenue ở New York với mức giá kỷ lục 1,8 tỷ USD. Theo The Real Deal - tờ báo chuyên về bất động sản của New York, đây là thương vụ mua bán các tòa nhà có mức giá cao nhất trong lịch sử Mỹ tính tới thời điểm đó. Tiếp đó vào năm 2008 khi 28 tuổi, Jared chính thức tiếp quản cơ nghiệp khổng lồ của bố, do ông Charles bị vướng vào vòng lao lý liên quan đến việc trốn thuế. Đến năm 2009, Jared Kushner kết hôn với Ivanka Trump - con gái của tỷ phú Donald Trump.
Dù không hề có kinh nghiệm chính trường và ngoại giao, cũng không giữ một chức danh chính thức nào trong chiến lược tranh cử Tổng thống của bố vợ, nhưng Jared luôn là người được ông Trump tín nhiệm hỏi ý kiến. Với những gì đã thể hiện, giới quan sát cho rằng, Jared có tố chất giải quyết các vấn đề một cách gọn gàng, không ồn ào. Thực tế Jared chính là người tư vấn, tìm kiếm nhân vật đảm nhiệm vị trí giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử Tổng thống của bố vợ, hay thậm chí tư vấn về việc lựa chọn Phó Tổng thống.
Không chỉ vậy, với gốc gác Do thái, Jared còn giúp bố vợ soạn một bài diễn văn “mượt mà” để kết nối quan hệ giữa ông Trump và các nhà lãnh đạo Do thái tại Ủy ban Các vấn đề chung Mỹ - Israel vừa qua. Hàng loạt những sự cố, công việc lớn nhỏ khác như sa thải cựu quản lý chiến dịch tranh cử Tổng thống Corey Lewandowski, hòa giải với hãng tin Fox News thậm chí viết bài để bảo vệ ông Trump trên báo chí…, đều có sự tham gia của con rể Jared Kushner.
Vướng cả pháp lý và lợi ích
Với những thể hiện xuất sắc thời gian qua, Jared Kushner chắc hẳn sẽ không bị dư luận dị nghị khi được đề cử vào vị trí cố vấn cấp cao Nhà Trắng, nếu như ông không phải là con rể của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi quyết định này được công bố, hàng loạt ý kiến quan ngại về các vấn đề pháp lý, đạo đức và xung đột lợi ích đã được đưa ra. Trước hết, nước Mỹ vốn có luật chống gia đình trị được ban hành từ năm 1967, theo đó cấm quan chức bổ nhiệm người nhà vào các vị trí trong các tổ chức, ban ngành mà quan chức này đang quản lý.
Dựa theo bộ luật này, các nghị sĩ đảng Dân chủ đồng thời là thành viên Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ vừa gửi một bức thư kêu gọi Bộ Tư pháp và Văn phòng Đạo đức Chính phủ xem xét lại việc bổ nhiệm ông Jared Kushner của Tổng thống đắc cử. Tuy nhiên, luật sư của Jarred Kushner lại cho rằng, luật này không áp dụng đối với Văn phòng Tổng thống và vị trí cố vấn không nằm trong nội các, hơn nữa lại không được hưởng lương. Bên cạnh đó, bản thân Tòa án Hiến pháp Mỹ từng ra phán quyết nêu rõ, Nhà Trắng không phải là một “cơ quan” nằm trong quy định về việc bổ nhiệm người thân. Vì vậy, con rể ông Trump hoàn toàn có thể đảm nhận nhiệm vụ mới tại Nhà Trắng.
Thế nhưng cũng giống như bố vợ, Jared Kushner đang bị nghi ngại sẽ vướng các xung đột lợi ích lớn khi làm việc trong Nhà Trắng. Bởi cả ông Trump và con rể Jared đều đang sở hữu và điều hành các doanh nghiệp lớn của gia đình. Bản thân ông Trump đã phải công bố hàng loạt biện pháp như giao quyền quản lý công ty cho các con, thậm chí ông sẽ bị “tách biệt hoàn toàn” với tất cả các hoạt động liên quan đến công ty cá nhân. Mặc dù vậy, các nghi vấn lợi dụng quyền hạn của một Tổng thống cho mục đích cá nhân vẫn chưa giảm bớt. Vì thế, việc con rể là Jared Kusher theo chân bố vợ vào Nhà Trắng cũng đang vấp phải những nghi vấn tương tự.
Để rộng đường dư luận, luật sư của ông Jared thông báo rằng, ông sẽ rời bỏ doanh nghiệp gia đình, thôi vai trò nhà phát hành báo New York Observer cũng như từ bỏ quyền sở hữu một số tài sản, nếu chính thức nhận trọng trách cố vấn cấp cao tại Nhà Trắng. Trong động thái mới đây, ông Jared cũng tuyên bố sẽ bán hàng loạt tài sản để “làm sạch” lý lịch và tránh tương lai xung đột lợi ích như dư luận lo ngại.
Với sự chuẩn bị kỹ càng như vậy, khả năng lớn ông Jared Kushner theo đúng kế hoạch vẫn sẽ trở thành cố vấn cấp cao của Nhà Trắng phụ trách về Thương mại và Trung Đông. Tuy nhiên giới quan sát cho rằng, chặng đường của con rể Tổng thống Mỹ sẽ không hề dễ dàng. Bởi Tổng thống đắc cử Donald Trump và con rể có thể có điểm chung là vốn kinh nghiệm thương trường; nhưng lại hoàn toàn “non trẻ” trên chính trường. Liệu cách tiếp cận và cách hành xử của những nhà kinh doanh trên thương trường có hiệu quả trên chính trường hay không, đó lại là câu hỏi khó trả lời.
Khang Duy