Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu: 'Nhiệm vụ của Nhà nước là phải loại trừ thông tin độc hại'

(Baonghean.vn) - Thảo luận về Dự án Luật An ninh mạng, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an Nghệ An cho rằng còn nhiều ý kiến băn khoăn, cần làm rõ.

Thảo luận về Dự án Luật An ninh mạng, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an Nghệ An cho rằng khi tổ chức thảo luận tại địa phương cũng như thảo luận tại các tổ đại biểu, còn nhiều ý kiến băn khoăn tập trung v 3 nội dung chính của dự án luật gồm:

Phạm vi điều chỉnh của Luật An ninh mạng còn trùng với Luật An toàn thông tin mạng không?

Luật này có ảnh hưởng đến quyền tiếp cận thông tin của nhân dân không?

Đặc biệt là đại biểu quan tâm đến Khoản 4 Điều 34 quy định các doanh nghiệp nước ngoài khi cung cấp dịch vụ viễn thông internet tại Việt Nam phải đặt cơ quan đại diện máy chủ quản lý dữ liệu người dùng Việt Nam trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quy định này liệu có phải đã tạo ra rào cản thương mại, cản trở nhu cầu kinh doanh cũng như cản trở người tiêu dùng hay không?

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu góp ý tại phiên thảo luận ở hội trường ngày 23/11. Ảnh PV

Đại biểu nêu: Để tìm hiểu sâu những vấn đề nói trên, dưới góc độ của nhà quản lý, tôi nhận thấy, môi trường an ninh mạng không khác gì môi trường xã hội. Trong môi trường xã hội có gì thì ở môi trường mạng có vấn đề đó, tốt cũng nhiều và xấu cũng lắm.

Vấn đề xấu trong môi trường mạng tấn công vào bộ não con người, nơi nguy hiểm nhất của con người, bởi đó là nơi quyết định hành động của mọi cá nhân, nó tác động làm băng hoại tư tưởng, làm sai lệch nhận thức và tất yếu sẽ sinh ra những hành vi sai trái, điều nghịch lý ở đây là hành vi tấn công nguy hiểm như vậy mà người bị tấn công vẫn phải trả tiền cho nhà mạng, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thu lợi nhuận rất cao, trong khi đó cơ quan quản lý nhà nước của chúng ta lại không quản lý được thu nhập, làm thất thoát một lượng tiền lớn của nhà nước. 

Nhiệm vụ của nhà nước phải quản lý loại trừ bớt các thông tin độc hại cho người dùng và phải chống thất thu thuế của nhà nước như nhiều đại biểu Quốc hội đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông. Luật An ninh mạng được xây dựng trên cơ sở góp phần thêm vào việc thực hiện hai nhiệm vụ đó.

Trở lại với quan điểm của môi trường mạng cũng như môi trường xã hội chúng ta thử hình dung xem trong xã hội có rất nhiều luật bị điều chỉnh, trong khi đó ở môi trường mạng mới có Luật An toàn thông tin mạng, Luật Công nghệ thông tin và một vài ba luật nữa liên quan là theo tôi quá ít ỏi. Tôi thử đặt câu hỏi vì sao trong môi trường xã hội chúng ta đã có Bộ luật Hình sự để đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm rồi mà chúng ta lại phải xây dựng thêm luật chuyên ngành như Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Phòng, chống ma túy, Luật Phòng, chống mua bán người.

Điều đó cũng giải thích vì sao đã có Luật An toàn thông tin mạng rồi mà vẫn phải xây dựng Luật An ninh mạng, vì phạm vi điều chỉnh của các luật đó hoàn toàn khác nhau. Cụ thể, Luật Hình sự quy định tất cả những hành vi nào là hành vi phạm tội, còn Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Phòng, chống ma túy quy định những biện pháp phòng ngừa, đấu tranh chuyên sâu hơn với các loại tội phạm mà nhà nước thấy nguy hiểm hơn cần ưu tiên phòng, chống.

Tương tự như vậy, Luật An toàn thông tin mạng, bảo vệ sự an toàn thông tin trên 3 thuộc tính chung nhất, đó là tính nguyên vẹn của thông tin, tính bảo mật thông tin và tính khả dụng của thông tin. Còn Luật An ninh mạng tập trung chống lại các thông tin độc hại, xâm phạm đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức trên môi trường mạng. 

Đây là điểm khác biệt cơ bản của hai dự án luật này và tôi nghĩ rằng nếu sau này chúng ta có thêm những luật chuyên sâu trên môi trường mạng thì tôi cho đó là bình thường. Thực tế nhiều nước trên thế giới như ở Mỹ, Trung Quốc, Anh, Úc, Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc đã có Luật An ninh mạng mà Ban soạn thảo đã tham khảo khi xây dựng luật này.

Về vấn đề các doanh nghiệp nước ngoài khi cung cấp dịch vụ viễn thông Internet tại Việt Nam phải đặt cơ quan đại diện máy chủ quản lý dữ liệu người dùng Việt Nam trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định tại khoản 4 Điều 34 của dự án luật. Tôi thấy việc cung cấp dịch vụ Internet do các doanh nghiệp kinh doanh thu lợi nhuận mà đã kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam thì phải bình đẳng như các doanh nghiệp khác.

Ta chỉ yêu cầu đặt máy chủ quản lý người dùng Việt Nam chứ không phải đặt toàn bộ máy chủ dữ liệu, vì máy chủ dữ liệu cung cấp cho nhiều quốc gia chứ không riêng gì cho một nước cụ thể. Yêu cầu này đã được 14 nước trên thế giới như Mỹ, Nga, Úc, Canada, Columbia, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonexia, Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ,... đã yêu cầu các nhà mạng thực hiện nhiệm vụ này. Yêu cầu này vì sao các nước đó làm được, Việt Nam lại không làm được?

Lý giải cho câu hỏi này nhiều người cho rằng các nước có công nghệ phát triển nên họ dùng công nghệ để chống lại công nghệ, điều này tôi cho là đúng. Nhưng dùng công nghệ để chống lại công nghệ thực chất đã tạo ra rào cản để chống lại các thông tin độc hại.

Mặt khác, nghiên cứu điểm b Điều 29.2 Hiệp định TPP quy định về ngoại lệ an ninh nêu rõ "không có quy định nào của hiệp định này ngăn cản một bên áp dụng những biện pháp cần thiết để thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến giữ gìn và khôi phục hòa bình, an ninh quốc tế hay bảo vệ lợi ích an ninh thiết yếu của quốc gia. Với những lý do đó nên tôi đồng ý với 3 ý kiến này của Ban soạn thảo và ý kiến thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã báo cáo trước Quốc hội.