(Baonghean) - Hiện nay trên địa bàn tỉnh Nghệ An còn hơn 1000 dự án chưa lập hồ sơ quyết toán trình cơ quan thẩm quyền quyết toán. Tình trạng này ảnh hưởng đến việc quản lý vốn đầu tư của Nhà nước, gây nợ đọng XDCB kéo dài...
Tính đến ngày 18/5/2014, trên địa bàn huyện Yên Thành có 173 công trình đã hoàn thành theo tiến độ hợp đồng nhưng chưa quyết toán vốn đầu tư. Ông Phan Văn Tuyên - Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thành cho biết: UBND huyện Yên Thành đã có Công văn số 864/UBND ngày 11/7/2011 về việc đôn đốc nộp hồ sơ quyết toán công trình XDCB tồn đọng. Tính đến nay, có 16 xã đã hoàn thành việc lập báo cáo quyết toán hoặc đã quyết toán xong các công trình tồn đọng như: Công Thành, Đại Thành, Đô Thành...; Còn 16 đơn vị chưa hoàn thành việc lập hồ sơ công trình tồn đọng, trong đó có một số xã có công trình tồn đọng còn nhiều như xã Bảo Thành (6), Tây Thành (5).
Lý giải về nguyên nhân chậm quyết toán công trình, ông Phan Văn Tuyên cho rằng, Số lượng công trình XDCB tồn đọng trên địa bàn huyện lớn, trong khi lực lượng cán bộ thực hiện mỏng nên thời gian bị kéo dài. Một số công trình UBND huyện làm chủ đầu tư do thiếu hụt về nguồn vốn nên công trình bị chậm tiến độ (trong 11 công trình do UBND huyện làm chủ đầu tư chưa nộp hồ sơ quyết toán thì có đến 5 công trình chưa hoàn thành do thiếu vốn). Một số công trình do UBND xã làm chủ đầu tư do thuê người dân trong xã tự làm và mượn tư cách pháp nhân của các nhà thầu khác nên hiện tại không có sự phối hợp giữa nhà thầu và chủ đầu tư trong công tác quyết toán công trình. Ngoài ra, một số công trình do đã cơ bản thanh toán hết cho nhà thầu nên ý thức của nhà thầu không muốn lập hồ sơ quyết toán.
Ngược lại, một số ngành, địa phương làm tốt công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án sử dụng ngân sách Nhà nước. Chẳng hạn, Sở GTVT, UBND TP. Vinh… Tại Sở GTVT, mặc dù số lượng dự án không nhiều nhưng số lượng gói thầu rất lớn. Thế nhưng công tác này được xử lý rất hiệu quả. Phó Giám đốc Sở GTVT, ông Phạm Hồng Quang cho biết: Trước đây chúng tôi cũng có nhiều tồn tại trong công tác hồ sơ quyết toán. Sau này, để giải quyết tồn tại đó, sở đã thành lập tổ chuyên thực hiện công tác quyết toán, giao quyền cho cán bộ chuyên trách trực tiếp xử lý vướng mắc. Trong công tác hồ sơ, cũng có những hồ sơ thất lạc, hồ sơ không đầy đủ nhưng chúng tôi căn cứ vào các quy định của Nhà nước, Kho bạc phối hợp với Sở Tài chính để xử lý. Mỗi dự án một đặc thù riêng, do đó cần tham mưu có giải pháp tháo gỡ khó khăn, giải quyết dứt điểm. Kinh nghiệm cho thấy, địa phương, ngành nào có sự quan tâm sát sao của các cấp lãnh đạo, thì ở đó có kết quả xử lý nợ đọng XDCB đạt tốt. Địa phương, đơn vị nào thiếu sự điều hành chỉ đạo, công tác quyết toán thấp, tồn đọng nhiều dự án dẫn đến việc nợ đọng và không tất toán được tài khoản vốn đầu tư. Bên cạnh đó, việc phân công theo dõi tổ chức thực hiện công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB ở các cấp còn nhiều hạn chế.
Trước tình hình đó, thực hiện Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 27/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường, đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án hoàn thành sử dụng vốn Nhà nước, ngày 25/4/2014, UBND tỉnh có Quyết định số 1738/QĐ-UBND ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 27/CT-TTg tại các sở, ban, ngành và các huyện, thành, thị. Qua rà soát, tổng số danh mục công trình chưa quyết toán (theo báo cáo của Kho bạc Nhà nước) trên địa bàn tỉnh là 3.380, trong đó có 160 công trình dở dang và thống kê trùng lặp; 1.594 dự án đã phê duyệt quyết toán; 1.626 dự án hoàn thành chưa quyết toán (gồm 624 dự án đã trình hồ sơ quyết toán đến các cơ quan có thẩm quyền và 1.002 dự án chưa lập hồ sơ quyết toán trình cơ quan có thẩm quyền quyết toán).
Trong tổng số 1.002 dự án chưa nộp hồ sơ quyết toán có 685 dự án trình hoàn thành từ năm 2011 trở về trước chưa quyết toán vi phạm thời gian chậm nộp báo cáo quyết toán trên 24 tháng. Cụ thể, có 619 dự án do 222 đơn vị làm chủ đầu tư thuộc phạm vi quản lý của các huyện, thành, thị xã, trong đó một số chủ đầu tư nhiều dự án hoàn thành từ năm 2011 trở về trước chưa nộp hồ sơ báo cáo quyết toán như UBND huyện Quế Phong 58 dự án, UBND phường Hòa Hiếu (Thị xã Thái Hòa) 18 dự án, UBND huyện Đô Lương 14 dự án, UBND phường Nghi Hòa (Thị xã Cửa Lò) 10 dự án, Ban phát triển cơ sở hạ tầng Chương trình 135 Quế Phong 10 dự án. Theo chế tài quy định thì phải xử lý, tạm dừng điều hành của chủ đầu tư, không tiếp tục phân bổ vốn, tiếp nhận công trình.
Thế nhưng, công tác nắm bắt, tổng hợp tên, địa chỉ, nhà thầu có công trình vi phạm thời gian quyết toán của các huyện, sở, ngành chưa được đầy đủ, ảnh hưởng đến việc đề nghị hình thức xử lý vi phạm theo quy định. Thực hiện Chỉ thị 27/CT-TTg, Quyết định 1738 của UBND tỉnh, dự án thất lạc hoặc không đủ hồ sơ quyết toán theo quy định, việc lập biên bản xử lý vướng mắc trong quyết toán chưa thực hiện hoặc còn lúng túng. Nhà thầu không phối hợp với chủ đầu tư lập báo cáo quyết toán. Một số chủ đầu tư, BQLDA thực hiện chưa tốt việc rà soát, đôn đốc các nhà thầu xây dựng tư vấn phối hợp lập báo cáo công tác. Việc báo cáo các khó khăn, vướng mắc trong quyết toán của UBND các huyện, thành, thị, các chủ đầu tư, BQLDA chưa kịp thời.
Vì vậy, để tăng cường, đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án hoàn thành sử dụng vốn Nhà nước trên địa bàn, cần đổi mới công tác thẩm tra quyết toán dự án hoàn thành. Riêng đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định đầu tư của UBND các xã, phường, thị trấn, cần thuê tổ chức kiểm toán độc lập, kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành. Sở Tài chính cần căn cứ danh sách chủ đầu tư, nhà thầu thi công có dự án vi phạm chậm nộp báo cáo quyết toán trên 24 tháng, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở KHĐT không tham mưu chủ trương đầu tư, không thẩm định dự án đầu tư mới cho chủ đầu tư, tên nhà thầu vi phạm chậm nộp báo cáo quyết toán. Không tham mưu UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch đấu thầu, giao thầu các dự án mới cho các chủ đầu tư vi phạm chậm nộp báo cáo quyết toán. Các chủ đầu tư, BQL có dự án mới không cho phép nhà thầu đang vi phạm chậm nộp báo cáo quyết toán tham gia đấu thầu nhận thầu dự án mới. Với những biện pháp mạnh tay này mới kỳ vọng giúp xử lý các dự án chậm quyết toán, giải quyết dứt điểm nợ đọng XDCB.
Thu Huyền