(Baonghean) - Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng huyện Anh Sơn được đánh giá là một trong những địa phương đạt tiến độ đồng đều trong công cuộc xây dựng nông thôn mới. Đến nay, các xã được chọn làm điểm đã cơ bản hoàn thành việc khép kín giao thông nông thôn bằng bê tông và đạt từ 11 đến 15 tiêu chí. Toàn huyện đang nỗ lực cao hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới theo hướng bền vững.
Khi chủ trương xây dựng nông thôn mới được Chính phủ ban hành, cấp ủy, chính quyền và nhân dân xã Đỉnh Sơn xác định được tầm quan trọng của công cuộc này nên đã tham gia một cách tích cực nhất. Chính vì vậy, từ một xã không được chọn làm điểm, Đỉnh Sơn nhanh chóng được UBND huyện đưa vào diện làm điểm và trở thành địa phương dẫn đầu về xây dựng nông thôn mới. Đến nay, xã hoàn thành 15/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Dẫn chúng tôi tham quan hệ thống giao thông vừa được đổ bê tông vững chắc ở các thôn, xóm, ông Nguyễn Văn Hiếu - Chủ tịch UBND xã cho biết: “Năm 2013, khi tỉnh có cơ chế hỗ trợ xi măng làm giao thông nông thôn, nhân dân trên địa bàn đồng thuận rất cao đề xuất huyện cho được làm trước. Từ đó, người dân đã đóng góp thêm trên 3 tỷ đồng cùng hơn 10 nghìn ngày công làm giao thông. Bởi vậy, hệ thống giao thông toàn xã cơ bản được khép kín, đến nay chỉ còn vài km liên thôn đang chờ hỗ trợ xi măng để hoàn thành. Từ phong trào làm giao thông nông thôn, nhân dân trên địa bàn đã phát huy tinh thần đoàn kết, tạo nên sự thống nhất cao trong phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư…”.
Phong trào bê tông hóa giao thông nông thôn được nhân dân khắp các xã của huyện Anh Sơn hưởng ứng tích cực. Như ở các xã Cẩm Sơn, Tường Sơn, Hùng Sơn, Phúc Sơn… người dân đã tự nguyện hiến đất, di dời bờ rào để mở đường thôn xóm thẳng, đẹp hơn. Đến nay, toàn huyện đã xây dựng được 103,8 km đường giao thông nông thôn cấp A, nâng cấp, cấp phối được 98km đường cấp A; 86,6 đường cấp B và 55 km đường giao thông nội đồng... Giao thông đi lại thuận lợi đã mở ra nhiều cơ hội trong giao lưu văn hóa, mở rộng phát triển kinh tế, chăm lo giáo dục, y tế và nâng cao mức sống cho chính người dân ở địa phương. Cũng từ phong trào làm giao thông nông thôn, quy chế dân chủ được phát huy cao độ, người dân ý thức cao trong việc góp ý kiến, bàn bạc và quyết định chung tay hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới.
Trên cơ sở đó, các địa phương ở huyện Anh Sơn tập trung xây dựng giao thông nội đồng, chỉnh trang kênh mương, dồn điền, đổi thửa, tạo nên ô thửa lớn cho nhân dân thuận lợi phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa. Đến nay, có 9 xã đã hoàn thành dồn điền, đổi thửa, tạo thuận lợi cho nông dân canh tác trên ô thửa lớn. Vừa hoàn thành thu hoạch lúa vụ xuân, gia đình ông Nguyễn Văn Hùng ở xóm 6, xã Tường Sơn bắt tay vào cày xới ruộng chuẩn bị cho vụ hè thu. Tâm sự với chúng tôi, ông Hùng phấn khởi cho biết: “Đây là vụ lúa thứ 2 sau khi chuyển đổi ruộng đất. Nếu như trước đây, gia đình tôi phải tiến hành gieo cấy, thu hoạch ở nhiều thửa ruộng khác nhau thì nay chỉ còn 2 thửa. Điều đó góp phần tiết kiệm thời gian đi lại và có điều kiện chăm bón, kiểm soát sâu bệnh tốt hơn…”.
Cùng với 9 xã đã hoàn thành chuyển đổi ruộng đất, tập trung thâm canh, tăng năng suất, chất lượng cây trồng, đến nay, có 8 xã khác hoàn thành được 80% khối lượng công việc và sẽ giao đất thực địa cho người dân trong quý III/2014. Bên cạnh đó, 3 xã còn lại cũng đã hoàn thành 70% khối lượng công việc chuyển đổi ruộng đất. Với những chuyển biến đó, huyện Anh Sơn được đánh giá là một trong những địa phương có nhiều thành công trong chuyển đổi ruộng đất. Mặc dù việc dồn điền, đổi thửa không phải là một tiêu chí nhưng đó là yếu tố cơ bản, tạo đà cho công cuộc xây dựng nông thôn mới. Với việc sớm hoàn thành chuyển đổi ruộng đất, đã giúp nông dân thuận lợi hơn trong việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu cây trồng.
Bài học kinh nghệm của huyện Anh Sơn là huy động toàn bộ hệ thống chính trị chung tay cùng người dân trong mọi phong trào. Các tổ chức, đoàn thể luôn nâng cao trách nhiệm, có những hành động thiết thực góp phần cổ vũ, động viên nhân dân xây dựng nông thôn mới. Mới đây, BTV Huyện ủy Anh Sơn đã tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Kết luận số 61 - KL/TƯ của Ban Bí thư Trung ương Đảng (Khóa X) về Đề án "Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội Nông dân Việt Nam trong phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM và xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam giai đoạn 2010 - 2020". Thông qua đó, huyện kịp thời đánh giá, biểu dương, đúc rút bài học kinh nghiệm của Hội Nông dân cũng như các tổ chức đoàn thể khác củng cố, đổi mới công tác vận động, tập hợp quần chúng, thúc đẩy phong trào nông dân tham gia xây dựng nông thôn mới theo hướng ngày càng thiết thực, vững chắc.
Mặc dù đã đạt được những kết quả đáng khích lệ nhưng tốc độ xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Anh Sơn còn khiêm tốn, trong năm 2014 này, chưa có xã nào về đích, hoàn thành bộ tiêu chí. Theo đánh giá của BTV Huyện ủy cũng như một số sở, ngành thì lâu nay, huyện Anh Sơn có nhiều chuyển biển tích cực trên lĩnh vực kinh tế, xác định được các vùng chuyên canh nông sản, nguyên liệu hàng hóa; thế nhưng các chỉ tiêu về văn hóa đạt thấp, chưa tương xứng với yêu cầu phát triển. Ngay như ở xã dẫn đầu trong xây dựng nông thôn mới Đỉnh Sơn vẫn “kêu khó” trong hoàn thành chỉ tiêu cơ sở vật chất văn hóa, xây dựng đơn vị văn hóa. Đến nay, xã mới chỉ có 7/14 thôn, xóm được công nhận đơn vị văn hóa mà muốn hoàn thành chỉ tiêu này phải có ít nhất 10 đơn vị (tức đạt 70% đơn vị) đạt thôn, xóm văn hóa.
Theo ông Nguyễn Văn Hiếu - Chủ tịch UBND xã Đỉnh Sơn thì: “Xét về các điều kiện, có những thôn xóm có thể đạt nhưng chỉ cần có một gia đình nào đó sinh con thứ 3 hoặc có con em vi phạm tệ nạn xã hội là các yếu tố khác còn lại bằng không. Cho nên tiêu chí xây dựng đơn vị văn hóa tưởng chừng đơn giản nhưng không dễ đạt…”. Cùng quan điểm này, ông Võ Văn Hiền - Chủ tịch UBND xã Hùng Sơn cho biết thêm: “Bên cạnh các chỉ tiêu về văn hóa đang khó đạt, xã chúng tôi cũng như nhiều xã khác đang khó khăn về tiêu chí môi trường. Vấn đề đạt ra hiện nay là giữa yêu cầu phát triển và bảo vệ môi trường đang có những bất cập cụ thể, như việc quy hoạch, xây dựng, thu gom rác thải hay việc đánh giá tác động môi trường, các xã chưa làm được. Bên cạnh đó, có nguyên nhân cơ bản là lâu nay các xã cũng như người dân đang tập trung cao cho việc phát triển kinh tế, chăm lo nhiều cho giáo dục… chưa đầu tư đúng mức cho hoàn thành các tiêu chí khác…”.
Qua trao đổi, bà Võ Thị Hồng Lam - Chủ tịch UBND huyện cho biết: “Đến nay, còn 2 xã thấp nhất trên địa bàn huyện đạt được 5 tiêu chí, còn bình quân từ 7 đến 10 tiêu chí, xã cao nhất 15 tiêu chí. Huyện đang tập trung rà soát, đánh giá đúng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, từ đó tập trung các giải pháp để đẩy mạnh trong thời gian tới. Phấn đấu trong năm 2015, có ít nhất 2 xã hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới; Đồng thời đôn đốc các xã khác từng bước hoàn thành các tiêu chí theo hướng bền vững. Vấn đề cơ bản về kinh tế đã có những bước đi ổn định trên cơ sở xác định được các cây, con chủ lực gắn với chế biến, tăng giá trị kinh tế. Cùng đó là sự đồng thuận cao trong nhân dân đang tạo nền tảng quan trọng cho việc đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới. Huyện đang huy động tối đa nguồn lực tập trung cho xây dựng nông thôn mới từ các thôn, xóm…”.
Bài, ảnh: Nguyên Nguyên