Sự việc 10 người dân xã Châu Phong “tự giác” nộp đơn nhận tội phá rừng vào dịp cuối tháng 3/2019. Nơi những người dân này đến nộp đơn là tại Trạm Quản lý bảo vệ rừng xã Châu Phong (thuộc Ban Quản lý rừng phòng hộ Quỳ Châu).
Bất ngờ trước sự việc này, Ban Quản lý rừng phòng hộ Quỳ Châu đã chỉ đạo trả lại đơn, nhưng người dân không chịu nhận lại. Vì vậy, những lá đơn "tự giác" nhận phá rừng được chuyển đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Quỳ Châu.
Về nội dung của các lá đơn, cơ bản giống nhau. Người dân đều trình bày về hoàn cảnh khó khăn, ít đất sản xuất, nhận thức pháp luật hạn chế… nên đã có hành vi chặt phát rừng. Sau đó vì sợ bị phạt nên đã nhờ ông Vi Văn Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Châu Phong nhận thay. Nay thấy “làm vậy đã xảy ra chuyện to lớn” nên viết đơn nhận lấy phần đất đã phát.
Trao đổi về sự “tự giác” nhận tội này, theo nhận định của một cán bộ có trách nhiệm thì có thể là nhằm để giảm nhẹ hình phạt cho Phó Chủ tịch UBND xã Châu Phong, ông Vi Văn Thanh. Vì theo quy định của pháp luật, với hành vi phá rừng phòng hộ với diện tích 2,4ha, ông Thanh có thể sẽ phải chịu hình phạt rất nặng của pháp luật.
Tuy nhiên, vị cán bộ này cũng khẳng định: “Hành vi phá rừng phòng hộ của ông Thanh bị phát hiện không chỉ một lần. Ông này cũng đã phải ký nhận vào các biên bản được lập tại hiện trường với sự chứng kiến của đại diện các cơ quan chức năng. Dù vậy, cần chờ kết luận của cơ quan điều tra…”.
Ngày 21/3/2019, Báo Nghệ An đăng tải bài: “Nghệ An: Phát hiện Phó Chủ tịch xã phá 2,4 ha rừng”. Trong đó thông tin, vị cán bộ xã có hành vi phá rừng là ông Vi Văn Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Châu Phong, huyện Quỳ Châu. 2,4 ha rừng bị ông này phá là rừng sản xuất, thuộc quyền quản lý của Ban Quản lý rừng phòng hộ Quỳ Châu.
Sự việc được phát hiện ngày 3/3/2019, sau khi Kiểm lâm địa bàn xã Châu Phong tuần tra công tác bảo vệ rừng tại Tiểu khu 196, thuộc đất rừng sản xuất của Ban Quản lý rừng phòng hộ Quỳ Châu.
Thời điểm đó, phát hiện ông Vi Văn Thanh (SN 1983) và ông Lê Văn Nhị (SN 1969), cùng trú tại bản Mây, xã Châu Phong có hành vi tự ý chặt phá rừng tại lô 25, khoảng 6, Tiểu khu 196.
Ngày 4/3/2019, các cơ quan chức năng huyện Quỳ Châu đã thành lập đoàn kiểm tra hiện trường để xác định diện tích rừng bị chặt phá. Qua đó, xác định ông Vi Văn Thanh có hành vi phá hoại 24.985m2; với ông Lê Văn Nhị là 12.500m2.
Loại rừng ông Vi Văn Thanh và ông Lê Văn Nhị đã phá, được kiểm tra xác định là rừng sản xuất; trạng thái rừng hỗn giao HG2 (rừng hỗn giao tre, nứa, gỗ tự nhiên núi đất). Trữ lượng trên diện tích ông Vi Văn Thanh đã chặt phá là 11.280 cây tre, nứa và hơn 31m3 gỗ; trữ lượng trên diện tích ông Lê Văn Nhị đã chặt phá là 4.650 cây tre nứa, 17,725m3 gỗ.
Ngày 7/3/2019, thông qua cuộc họp dân để vận động tố giác, cơ quan chức năng huyện Quỳ Châu đã phát hiện thêm có 6 trường hợp hộ dân lấn chiếm đất rừng thuộc khu vực Tiểu khu 196 với mục đích để xẻ phát trồng cây keo.
Qua kiểm tra, diện tích 6 hộ dân lấn chiếm gần 6 ha, thuộc loại đất rừng sản xuất, có trạng thái phần lớn là đất trống. Những khu vực đất rừng này đều thuộc quyền quản lý của Ban Quản lý rừng phòng hộ Quỳ Châu.
Ngày 15/3/2019, xét tính chất, mức độ vi phạm, Hạt Kiểm lâm Quỳ Châu yêu cầu Ban Quản lý rừng phòng hộ Quỳ Châu chuyển hồ sơ sang Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Quỳ Châu để điều tra, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.