Báo cáo chính trị của BCH Đảng bộ tỉnh khóa XVIII trình Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX (2020- 2025) đã được xây dựng công phu và khoa học, tập trung phân tích đầy đủ những kết quả đạt được, một số nội dung còn hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân và những bài học kinh nghiệm.
Tuy nhiên báo cáo chính trị lần này cần làm rõ và nổi bật vấn đề quan trọng trong việc sử dụng có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên của Nghệ An. Đó là Nghệ An có diện tích rộng, bờ biển dài với 6 cửa biển và nhiều bãi biển đẹp, ngư trường rộng, diện tích nuôi trồng thủy sản lớn, có cảng biển nước sâu. Vùng rừng núi chiếm đến 80% diện tích với nhiều gỗ quý, khoáng sản đa dạng và có trữ lượng rất lớn, vì vậy cần hướng vào khai thác tại chỗ và xuất khẩu. Kinh tế biển phải được phân tích rõ hơn về chiến lược phát triển.
Muốn làm được điều này, Nghệ An phải coi trọng kinh tế biển khi đã có 2 khu vực làm cảng biển là Đông Hồi và Cửa Lò. Nghệ An hoàn toàn làm chủ việc xuất nhập khẩu hàng hóa với cảng chuyên dùng, cảng thương mại và container.
Cảng Nghệ An gắn kết với đường bộ, đường sắt cao tốc và sân bay Vinh, có tuyến đường Đông Tây kết nối với miền Tây Nghệ An trong quá trình phát triển. Rõ ràng các khu công nghiệp, các khu đô thị biển phải được quan tâm trong chiến lược phát triển đô thị biển làm hậu thuẫn cho các khu chức năng cảng biển và tập trung mạnh mẽ vào khai thác nghề đánh bắt cá, nuôi trồng thủy sản, làm muối và khai thác du lịch cảnh quan với nhiều bãi tắm đẹp, nổi tiếng của Nghệ An như Cửa Lò, Diễn Châu và Quỳnh Lưu.
Ngoài ra, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa thường đi đôi với quá trình đô thị hóa. Nghệ An là tỉnh có diện tích rộng lớn, đông dân và đang trong quá trình đô thị hóa nhanh trong những năm gần đây.
Thành phố Vinh là đô thị loại I trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, có 3 thị xã và 17 thị trấn huyện lỵ với tỷ lệ đô thị hóa đạt 33% (cả nước đạt 39, 6%) thấp hơn bình quân của cả nước. Vì vậy phải coi trọng công tác quy hoạch đô thị, nông thôn; xác định hệ thống phát triển đô thị trong 5 năm và 10 năm tới; coi trọng sự phát triển của các đô thị miền núi; soát xét lại hệ thống đô thị với phân bố dân cư để từng bước hoàn thiện không gian kinh tế đô thị, gắn kết với sự phát triển kinh tế xã hội của Nghệ An.
Hướng tới tập trung xây dựng đô thị Vinh - Cửa Lò là đô thị biển. Đây là một nội dung quan trọng cần phải đặt ra trong chương trình phát triển thành phố Vinh - thành phố trung tâm vùng Bắc Trung Bộ. Thành phố Vinh phải là đô thị biển thực sự với cảng biển nước sâu có chức năng quan trọng của vùng.
Đô thị biển Vinh gắn kết với khu kinh tế Đông Nam và đô thị biển Cửa Lò là thế mạnh về du lịch nghỉ dưỡng với đại lộ Vinh - Cửa Lò được quy hoạch và xây dựng hiện đại, gắn kết sự phát triển từ trung tâm ra biển với nhiều công trình kiến trúc hiện đại, có các chức năng quan trọng của một đô thị trung tâm như nhà hát, bảo tàng, thư viện, khách sạn cao cấp và các trung tâm thương mại. Phải tập trung xây dựng và làm nổi bật chức năng đô thị biển của thành phố Vinh ngang tầm và cạnh tranh với thành phố Đà Nẵng và Nha Trang trong tương lai.
Nhiệm kỳ tới, Nông nghiệp Nghệ An đặt ra mục tiêu tiếp tục phát triển theo hướng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất tập trung, ưu tiên doanh nghiệp và trang trại, gia trại tập trung.
Để đạt được mục tiêu đó, trước hết, thực hiện tốt chính sách đất đai - xây dựng quy hoạch cụ thể, phù hợp trong quy hoạch chung của tỉnh để từ đó thực hiện các giải pháp hiệu quả, lựa chọn cây con chủ lực để tạo sản phẩm chủ lực của tỉnh. Cần có cơ chế chính sách phù hợp về ruộng đất, tập trung ưu tiên các doanh nghiệp, HTX, các trang trại cũng như hộ dân sản xuất tập trung.
Tăng cường ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất nông nghiệp. Tỉnh cần tập trung thu hút các nguồn vốn đầu tư để xây dựng cơ sở hạ tầng, đảm bảo cho các doanh nghiệp, các HTX, trang trại có điều kiện hạ tầng thuận lợi để đầu tư sản xuất nông nghiệp tập trung cũng như tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
Đồng thời xây dựng, rà soát lại hệ thống cơ chế chính sách để đảm bảo phù hợp với thực tế; cải cách thủ tục hành chính gọn nhẹ, hiệu quả để các cơ chế, chính sách có thể nhanh chóng đến với đối tượng thụ hưởng.
Khó khăn, bất cập lớn nhất trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, đó là sản xuất vẫn mang tính manh mún, nhỏ lẻ là chủ yếu. Chúng tôi mong muốn, đề xuất tỉnh cần có cơ chế chính sách rõ ràng, phù hợp về ruộng đất và hỗ trợ nguồn lực để phát triển sản xuất. Quan tâm hỗ trợ để phát triển hệ thống HTX- vốn là cầu nối giữa người dân và doanh nghiệp, từ đó tạo điều kiện sản xuất tập trung và tiêu thụ hàng hóa ổn định.
Về phía trung ương, bên cạnh quan tâm đầu tư nguồn lực, giúp ngành nông nghiệp nâng cao khả năng thích ứng với tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, thì cũng cần tháo gỡ một số bất cập còn tồn tại trong chính sách về đất đai, tạo điều kiện để phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, tập trung, nâng cao hiệu quả kinh tế cũng như bảo vệ môi trường.
Tập đoàn WHA bắt đầu triển khai phát triển Khu công nghiệp WHA Industrial Zone 1 - Nghệ An vào tháng 2/2017. Tính đến nay, chúng tôi đã hoàn thành 143,5 ha của tổng số 498 ha Giai đoạn 1. Với 3.200 ha khi hoàn thành, đây sẽ là khu công nghiệp đạt tiêu chuẩn quốc tế lớn nhất khu vực Bắc Trung Bộ Việt Nam. Những khách hàng đầu tiên của chúng tôi đến từ Trung Quốc, Hồng Kông, Nhật Bản,Thái Lan và Việt Nam, tham gia vào các lĩnh vực công nghiệp khác nhau như vật liệu xây dựng, điện tử, chế biến thực phẩm, năng lượng mặt trời và thép.
Năm nay, doanh nghiệp chúng tôi có một số khó khăn do tình hình dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên, Việt Nam đã quản lý và kiểm soát rất tốt và mang đến triển vọng phát triển kinh tế đối với các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Chúng tôi đầu tư vào Nghệ An bởi nhiều lợi thế mà tỉnh Nghệ An có được: Vị trí địa lý tuyệt vời; Dân số đông 3,34 triệu người, lực lượng lao động được đào tạo bài bản; Cơ sở hạ tầng giao thông ngày càng mở rộng, với sân bay quốc tế thành phố Vinh, 3 cảng biển nước sâu (Vissai, Cửa Lò và DKC), 8 quốc lộ chạy qua tỉnh và mạng lưới đường sắt nối từ Bắc vào Nam.
Về sức hấp dẫn của khu vực, tôi có thể nói rằng chúng tôi nhận được sự hỗ trợ rất tốt từ chính phủ Việt Nam và chính quyền cấp tỉnh, dự án KCN của chúng tôi có vị trí tốt để thu hút đầu tư nước ngoài; Dịch vụ Một cửa do Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam (DNEA) hỗ trợ kịp thời cho các nhà đầu tư. Nhà đầu tư vào KCN WHA được hưởng lợi từ các ưu đãi đặc biệt về thuế Thu nhập Doanh nghiệp và thuế nhập khẩu.
Để nâng cao hơn nữa sức hấp dẫn và khả năng cạnh tranh của Khu công nghiệp WHA - Nghệ An, tôi cho rằng chính quyền địa phương và quốc gia phải tiếp tục tập trung vào việc cải thiện cơ sở hạ tầng và kết nối về cơ sở hạ tầng đường bộ, cảng biển và sân bay, đặc biệt là hoàn thành đường cao tốc từ Hà Nội đến Thành phố Vinh và tiếp nối với 3 cảng biển.
Song song với hạ tầng, điều quan trọng là đảm bảo sự phối hợp tốt giữa tất cả các cơ quan liên quan, vì đó là công cụ để đảm bảo rằng việc phê duyệt giấy phép và chứng chỉ cho các nhà đầu tư có thể nhanh chóng và có thể dự đoán được. Cuối cùng, tôi muốn nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải có công nhân lành nghề trong một nền kinh tế đầy thách thức và thay đổi nhanh chóng. Sự sẵn có và chất lượng của lực lượng lao động là một trong những yếu tố quan trọng nhất để thu hút các nhà đầu tư và củng cố nền kinh tế của khu vực.