(Baonghean) Những ngày cuối năm 2012 và đầu năm 2013, câu chuyện được bàn tán nhiều nhất trong làng bóng đá Việt Nam là việc chọn HLV cho ĐTQG, đặc biệt là sau tuyên bố đầy bất ngờ của một vị lãnh đạo Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) cách đây 2 ngày...
Nói là "đặc biệt" bởi tuyên bố đó thể hiện sự mâu thuẫn ngay trong nội bộ VFF. Ban đầu, Tổng thư ký VFF Ngô Lê Bằng và Phòng các đội tuyển quốc gia VFF - hai đầu mối được giao nhiệm vụ tiếp xúc với các ứng viên cho vị trí HLV đội tuyển, khẳng định sớm nhất cũng phải tới cuối tuần này mới có thể công bố danh tính người cầm quân ở hai trận vòng loại Asian Cup 2015 (tiếp U.A.E ngày 6/2; làm khách của Hồng Kông-Trung Quốc ngày 22/3). Tuy nhiên, ngày 2/1, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục TDTT kiêm Phó Chủ tịch VFF Phạm Văn Tuấn khẳng định với báo chí là VFF đã chọn được HLV nội. Theo ông này, HLV nội được chọn ngoài trình độ chuyên môn tốt, phải có khả năng tập hợp cầu thủ, cập nhật thông tin huấn luyện tiên tiến trên thế giới, có ngoại ngữ, có cá tính... và quan trọng là dám chuyên trách, dám chịu trách nhiệm để từ đó tiến tới ký kết một bản hợp đồng có thời hạn dài.
HLV Hoàng Anh Tuấn.
Với những tiêu chí ấy, trong số các ứng viên, HLV Hoàng Anh Tuấn được xem là người phù hợp nhất lúc này. Ngoài việc có kinh nghiệm làm việc tại đội tuyển, là HLV nội, có bằng A của AFC, trình độ ngoại ngữ tốt...,ông Tuấn còn chưa chính thức đặt bút ký hợp đồng với CLB Hải Phòng nên không có ràng buộc ở CLB để có thể chuyên trách trên tuyển. Mặt khác, phương án đưa HLV Hoàng Anh Tuấn ngồi vào chiếc ghế chắc chắn bảo đảm tính liên hoàn trong các quyết định lớn của VFF. Ông Tuấn là trợ lý cho HLV Phan Thanh Hùng ở AFF Cup 2012, vì vậy, chẳng có lý do gì khiến HLV người Khánh Hòa này không tiến hành thanh lọc lực lượng mạnh tay. Vả lại, ông Tuấn khi cầm quân ở K.Khánh Hòa đã chứng tỏ là ông thầy có cá tính, dám mạnh tay đối mặt với những vấn đề gai góc liên quan đến kỷ luật đội bóng. Chính vì vậy, thay vì dùng phương án "lạt mềm buộc chặt" như HLV Phan Thanh Hùng, ông Tuấn được xem là mạnh tay, đôi khi quân phiệt để bảo vệ đến cùng quan điểm của mình. Đó được xem là giải pháp hợp lý để tái thiết lại đội tuyển.
Tuy nhiên, điều đáng nói hơn ở đây là nếu HLV Hoàng Anh Tuấn lên tuyển thì ban đầu cũng chỉ là tạm quyền. "Tạm quyền", với bóng đá Việt Nam, 2 từ này đã quá quen thuộc, thể hiện người sử dụng chưa thực sự dũng cảm, tin tưởng người làm việc cho mình. Quãng thời gian tạm quyền được xem là thước đo năng lực của một HLV. Điều trớ trêu là với một nền bóng đá còn bất ổn có hệ thống, phong độ cầu thủ phụ thuộc vào trạng thái tâm lý quá lớn, khó có thể lấy thành tích của các ĐTQG trong quá trình HLV tạm quyền để khẳng định những giá trị, kể cả giá trị của HLV trưởng. Trên thực tế, dù ĐT Việt Nam thất bại tại AFF Cup 2012 nhưng ít người cho rằng ông Phan Thanh Hùng và êkíp kém năng lực. Nếu ông Phan Thanh Hùng không nhận được sự ủng hộ của số đông, quá trình tạm quyền đội bóng vẫn không phát triển, liệu VFF có quyết định ký hợp đồng với HLV này hay không?
Có vẻ như VFF đang tiếp tục vận hành phương thức sử dụng HLV như cũ. Có nghĩa, sẽ sử dụng HLV nội tạm quyền cho 2 trận vòng loại Asian Cup 2013 diễn ra trong tháng 2, sau đó tiếp tục nghe ngóng dư luận, xem xét khả năng của HLV được tạm quyền như thế nào. Nhưng điều đáng bàn hơn cả là nếu HLV nội tạm quyền thành công, được ký hợp đồng chính thức, dám từ bỏ việc kiêm nhiệm công việc ở CLB để toàn tâm toàn ý cho việc chuyên trách ở tuyển thì liệu ông ta có được bảo vệ quyết liệt đến cùng những chế độ tương xứng với những hy sinh, áp lực? Một thực tế đáng buồn hiện nay của bóng đá nước nhà là những HLV chất lượng, dù dũng cảm có thừa nhưng không phải ai cũng đủ bản lĩnh để vượt qua cái rào cản ghê gớm: quyền lợi khi ngồi ghế HLV trưởng vẫn chưa thể sánh với ghế HLV CLB. Đấy cũng là lý do để HLV Lê Huỳnh Đức, Nguyễn Hữu Thắng đã thẳng thắn từ chối. HLV Hoàng Anh Tuấn cũng đang cân nhắc...
Vậy nên, nếu thực sự tin tưởng HLV nội, muốn một HLV nội giỏi chuyên trách, VFF và Tổng cục TDTT phải đáp ứng được những nguyện vọng cơ bản của người được chọn. Đó là mức lương, cơ chế chế làm việc, thời hạn hợp đồng phải được tôn trọng... Trong bối cảnh bóng đá nước nhà hiện nay, một HLV nội có chất dám nhận chức HLV trưởng (dù là tạm quyền) cũng là dũng cảm lắm rồi. Còn, bỏ tất cả để chuyên trách, nhất là các HLV giỏi đang sống khỏe ở CLB, đang được nhiều “địa chỉ đỏ” mời chào, thực sự là trên cả dũng cảm. Vì vậy, dù trong 2 ngày qua trên báo chí có nhiều thông tin như "HLV Hoàng Anh Tuấn sắp (hoặc "nhiều khả năng") dẫn dắt đội tuyển Việt Nam" nhưng nếu xảy ra trường hợp HLV này từ chối thì đó cũng chẳng là điều bất ngờ. Do đó, điều quan trọng nhất, vẫn cần sự dũng cảm thực sự từ phía VFF và Tổng cục TDTT trong quan điểm chọn và quan điểm sử dụng HLV trưởng – đó là đảm bảo quyền lợi cho HLV nội ngang bằng với HLV ngoại.
Xung quanh việc chọn HLV cho ĐTQG: Cần sự dũng cảm!
Minh Quân