(Baonghean) - Nằm cách Thành phố Vinh khoảng 8 km về phía Đông Bắc là cánh rừng nguyên sinh trù phú với sự đa dạng hệ sinh thái động, thực vật, rừng bần Hưng Hòa hay còn được gọi là Tràm Chim. rừng bần hưng hòa như lá phổi xanh bảo vệ cư dân và hệ sinh thái vùng ngập mặn, phòng chống thiên tai, chống xói lở, tạo điều kiện cho các loài thủy sinh phát triển...
Giữa cái nắng hanh vàng cuối thu, chị Hoàng Thị Thuyết, người dân xóm Hòa Lam chèo thuyền chở chúng tôi đi tham quan Tràm chim Hưng Hòa. Tính cả đi cả về, chúng tôi phải mất độ 2 giờ đồng hồ mới tham quan hết toàn bộ khu rừng. Vừa đi, chị Thuyết vừa giới thiệu với chúng tôi về rừng bần nguyên sinh duy nhất còn sót lại ở Nghệ An.
Chị cho biết cây bần ra hoa và kết quả vào các tháng 7, 8 và kéo dài đến tháng 12 dương lịch, rụng lá vào tháng 2 và đến cuối tháng 4 dương lịch mới đâm chồi, nảy lộc; vì thế quanh năm rừng bần là điểm du lịch sinh thái lý tưởng. Mùa này, cả rừng bần cây nào cây nấy trĩu quả, những quả bần chín mọng có vị chua thanh mang cả vị chát nhẹ không lẫn vào đâu. Đi giữa rừng bần, không chỉ được thưởng ngoạn vẻ đẹp tự nhiên của hoa bần và quả bần chín, mà chúng tôi còn được nghe tiếng chim rừng ríu rít gọi bạn - những âm thanh trong trẻo của thiên nhiên; được khám phá những loài thủy sinh quý hiếm.
Chị Thuyết cho biết: Gia đình chị bao đời làm ngư nghiệp ở đây, khi lớn lên, chị đã thấy rừng bần này, nghe ông bà ngày xưa kể lại là rừng bần có từ lâu lắm rồi. Ở đây có những gốc bần cổ thụ 2 người ôm không xuể. Tuy nhiên, cây bần có đặc tính là tự phân hủy, rễ tuy chắc nhưng hay tự gãy cành, nên hàng năm nhân dân trong xóm đều động viên nhau tham gia trồng mới, trồng bổ sung thêm để giữ mãi màu xanh cho khu rừng.
Kiểm chứng của các nhà khoa học cho hay, đây là khu rừng ngập mặn nguyên sinh nhất Việt Nam với một thảm thực vật vô cùng phong phú, đa dạng. Rừng bần Hưng Hòa có vai trò rất quan trọng, ngoài chống biến đổi khí hậu, ngăn mặn xâm thực, giữ nước ngọt, chắn sóng, gió bão, rừng bần còn có một hệ sinh thái phong phú đa dạng để cho các loại thủy sinh, chim di cư, trú ngụ sinh sản. Nhóm chim ở rừng bần Hưng Hoà có tính đa dạng sinh học cao nhất, với 31 loài, 19 họ và 12 bộ chim, trong đó, có 3 loài chim quý hiếm được ghi trong Sách đỏ… Theo PGS-TS Cao Tiến Trung - Trưởng khoa Sinh học - ĐH Vinh, đây là rừng bần cổ nhất, dễ bị tàn phá nếu không có giải pháp bảo tồn. Khi rừng ngập mặn mất đi nó tác động ngược lại về sinh kế, giảm sút các đặc điểm về đa dạng sinh học.
Theo các nhà khoa học, việc phục hồi rừng bần nguyên sinh tại xã Hưng Hòa, TP. Vinh, không chỉ bảo vệ được tuyến đê sông Lam, mà còn có ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc phát triển kinh tế của nhân dân vùng cửa sông Hưng Hòa. Để khai thác tiềm năng được thiên nhiên ưu đãi, thời gian qua, Thành phố Vinh đã xây dựng dự án quản lý, bảo vệ, trồng mới, mở rộng diện tích rừng bần gắn với quy hoạch du lịch sinh thái phía hạ lưu sông Lam.
Hiến Chương
Đài PT-TH Nghệ An