(Baonghean) - Những năm qua, thực hiện Hướng dẫn số 27-HD/BTCTƯ ngày 26/3/2009 của Ban Tổ chức Trung ương, có rất nhiều đảng viên ở cơ sở được xét “miễn sinh hoạt”; hầu hết do tuổi cao, sức yếu, đi lại khó khăn, không có điều kiện tiếp xúc với quần chúng, với xã hội. Tuy nhiên, thực tế có một số người đã “mượn” các lý do đó để xin miễn sinh hoạt đảng. Vấn đề này, đòi hỏi các chi ủy khối, thôn, xóm phải phát huy trách nhiệm, sâu sát thực tế, khuyến khích tinh thần, ý chí của các đảng viên đóng góp sức lực, trí tuệ cho tổ chức cơ sở đảng.
Chi bộ khối 6 thuộc Đảng bộ phường Bến Thủy (TP. Vinh) có 57 đảng viên. Tuổi đời bình quân của các đảng viên ở chi bộ là 71 tuổi, đồng chí trẻ nhất hiện cũng đã 56 tuổi. Ông Nguyễn Đính - Bí thư chi bộ cho biết: “10 năm qua, chi bộ không kết nạp được đảng viên mới nào do 92% các gia đình trong khối là cán bộ, công chức nên lớp trẻ lớn lên đi học, đi làm cả. Nhưng chi bộ thường xuyên được bổ sung các đồng chí nghỉ hưu từ các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố. Nếu không có nguồn bổ sung đó, chắc chi bộ không tồn tại. Hiện chi bộ chúng tôi cũng có 10 đồng chí được miễn sinh hoạt. Quá trình xét miễn sinh hoạt, chi ủy đã thẩm tra kỹ lưỡng, đảm bảo đúng nguyên tắc. Những đồng chí được miễn sinh hoạt do tuổi cao, bệnh tật, điều trị dài ngày hoặc tạm vắng cả năm vì đi ở cùng con cháu tại các tỉnh, thành khác…”.
Cũng ở phường Bến Thủy, chi bộ khối 13 có 50 đảng viên, nhưng 10 đồng chí thuộc diện miễn sinh hoạt đảng. Như vậy, có tới 20% số đảng viên của chi bộ miễn sinh hoạt đảng. Qua trao đổi, ông Trần Đình Sử - Bí thư chi bộ cho biết: “Để được chi bộ xét miễn sinh hoạt, các đảng viên phải có đơn trình bày nguyện vọng và chi ủy tổ chức thẩm tra chu đáo. Các đồng chí này vẫn được đảm bảo các quyền lợi theo quy định của Điều lệ Đảng và đóng đảng phí đầy đủ. Nếu các đảng viên thuộc diện miễn sinh hoạt có thể đến dự sinh hoạt chi bộ vẫn được đồng ý và được cung cấp thông tin đầy đủ. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân nên việc đảm bảo theo Quy định số 45-QĐ/TƯ ngày 1/11/2011 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về "Thi hành Điều lệ Đảng" là số đảng viên này “được chi ủy hoặc bí thư chi bộ thông báo về nghị quyết, chỉ thị mới của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tình hình hoạt động của chi bộ, đảng bộ như đối với đảng viên đang sinh hoạt đảng”, có nhiều lúc chi bộ chưa làm tốt… ”.
Bên cạnh đó cũng có hiện tượng khi đã khắc phục được hoàn cảnh như khỏi bệnh, sức khoẻ tốt lên nhưng nhiều đảng viên cũng không trở lại sinh hoạt. Cá biệt một số đảng viên khi có quyết định nghỉ hưu, làm giấy chuyển sinh hoạt Đảng nhưng không nộp cho cấp uỷ Đảng nơi cư trú và không tham gia sinh hoạt đảng gây dư luận không tốt. Quá trình theo dõi, kiểm tra quy trình xét miễn sinh hoạt đảng ở cơ sở, đồng chí Trần Văn Giáo - Bí thư Đảng ủy phường Trường Thi (TP. Vinh) cho biết: “Xét về quy trình, ở 25 chi bộ của phường đều tiến hành đúng theo trình tự, thủ tục hướng dẫn. Do hầu hết đảng viên ở các chi bộ tuổi đời cao nên tỷ lệ đảng viên được miễn sinh hoạt chiếm trên 10%. Trong số đó, cũng có mốt số đồng chí tuy tuổi chưa cao lắm, sức khỏe vẫn đảm bảo nhưng viết đơn xin miễn sinh hoạt. Xét theo các quy định của Đảng, nguyện vọng đó là chính đáng và được các chi bộ biểu quyết thông qua. Nhưng nếu nói về ý chí, trách nhiệm của đảng viên chưa cao, bởi hàng tháng, có rất nhiều đảng viên tuổi đã cao, từ 80 đến trên 90 tuổi vẫn sinh hoạt chi bộ đều đặn”.
Theo thống kê của các đảng ủy cơ sở, số đảng viên trong diện miễn sinh hoạt chi bộ bình quân có trên 10%, một số chi bộ đặc thù, tỷ lệ đó gần tới 40%. Bàn về vấn đề này, đồng chí Hoàng Văn Phi - Bí thư Huyện ủy Hưng Nguyên cho rằng: “Những đảng viên có biểu hiện như vậy đều không đúng với bản chất đạo đức của người đảng viên, không đúng với tinh thần Điều lệ Đảng. Những đảng viên cố tình lợi dụng các quy định để xin miễn sinh hoạt đảng có thể suy giảm ý chí, trách nhiệm, đặt lợi ích cá nhân cao hơn lợi ích tập thể. Điều này, đòi hỏi mỗi chi bộ phải đề cao công tác kiểm tra, giám sát và tăng cường công tác giáo dục ý thức, trách nhiệm cho đảng viên”. Nhưng hiện nay, hầu hết các chi bộ, đảng bộ cơ sở đang thực hiện việc miễn sinh hoạt đảng theo hướng dẫn số 27-HD/BTCTƯ, ngày 26/3/2009 của Ban Tổ chức Trung ương. Theo đó, đối tượng xét miễn công tác và sinh hoạt đảng gồm đối với những đảng viên tuổi cao, sức khoẻ yếu và tự nguyện xin miễn công tác và sinh hoạt đảng. Hướng dẫn này nêu rằng: Đảng viên tuổi cao là đảng viên hết tuổi lao động theo quy định của Bộ Luật Lao động: nam trên 60 tuổi, nữ trên 55 tuổi. Nếu xét theo tiêu chí này cùng với ý thức chưa cao của các đảng viên hưu trí thì có rất nhiều chi bộ sẽ thiếu hụt đảng viên, dẫn đến nguy cơ “trắng” chi bộ cơ sở xã, phường, thị trấn.
Theo Quy định số 45-QĐ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về "Thi hành Điều lệ Đảng", điều kiện xin miễn sinh hoạt đảng là những đảng viên tuổi cao, sức yếu không thể tham gia sinh hoạt được, tự làm đơn hoặc trực tiếp báo cáo với chi bộ xin giảm, miễn công tác và sinh hoạt đảng, chi bộ xem xét quyết định. Chi uỷ hoặc bí thư chi bộ báo cáo cấp uỷ cấp trên trực tiếp biết. Đảng viên được miễn công tác và sinh hoạt đảng được hưởng các quyền hạn như: Được dự đại hội đảng viên, được chi uỷ hoặc bí thư chi bộ thông báo về nghị quyết, chỉ thị mới của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tình hình hoạt động của chi bộ, đảng bộ như đối với đảng viên đang sinh hoạt đảng; Được xét tặng Huy hiệu Đảng khi có đủ tiêu chuẩn; được miễn đánh giá chất lượng đảng viên trong thời gian được miễn công tác và sinh hoạt đảng. Nhưng bắt buộc, đảng viên miễn sinh hoạt phải gương mẫu và vận động gia đình chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương, nếu vi phạm kỷ luật đảng thì xử lý kỷ luật như đối với đảng viên đang sinh hoạt theo quy định của Điều lệ Đảng. Trên cơ sở đó, các chi bộ đảng cần tăng cường kết nối với các tổ chức đoàn thể, khu vực dân cư và các cơ quan, đơn vị để nắm vững sự “dịch chuyển” vị trí công tác của đảng viên, từ đó có những giải pháp phù hợp trong quản lý, đánh giá chất lượng đảng viên.
Bài, ảnh: Nguyên Nguyên