(Baonghean) - Sáng 3/8, thành phố Vinh như rực rỡ hơn bởi sắc nắng tỏa lan trên khắp nẻo đường. Hòa vào dòng người tấp nập có những gương mặt rạng rỡ, tiếng cười khảng khái và trên ngực áo lấp lánh huy chương. Họ là những cựu chiến binh, cựu quân nhân, thân nhân liệt sỹ của lực lượng Hải quân 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh cùng hội tụ tại tp. Vinh để được gặp gỡ và dự lễ kỷ niệm 50 năm ngày hải quân nhân dân việt nam đánh thắng trận đầu trong kháng chiến chống mỹ (5/8/1964 - 2014).
 
images1024512_a5_c_c_c_u_chi_n_binh_trong_ng_y_g_p_m_t.jpgCác cựu chiến binh trong ngày gặp mặt. Ảnh: H.Q
Đó là thực sự là một ngày vui đối với mẹ Hoàng Thị Thìn ở xã Trung Thành (huyện Yên Thành). Đã lâu lắm rồi mẹ không được gặp gỡ nhiều người đến vậy. Đặc biệt họ lại là các cán bộ, chiến sỹ hải quân, là những đồng chí, đồng đội của con trai mẹ. Trong ánh mắt của mẹ - người phụ nữ đã nếm trải đủ cơ cực và nỗi đau mất mát do chiến tranh nay như rộn lên ấm áp khi được nắm những bàn tay dạn dày sóng gió của nhiều cán bộ, sỹ quan tại buổi hội ngộ này. Mẹ Hoàng Thị Thìn nói rằng, suốt đêm trước đó mẹ không sao chợp mắt được, chỉ mong sao trời sáng để được đến Thành phố Vinh, để được “dòm” những sắc phục hải quân cho đỡ nhớ con. Năm nay mẹ Thìn đã 87 tuổi, là mẹ của  3 liệt sỹ và 2 thương binh. Trong số những người con đã cống hiến và hy sinh cho Tổ quốc mẹ thương nhất là người con út Cao Đình Lương. “Hắn là đứa thích chạy nhảy. Lúc mô cũng vui vẻ, hay đùa. Thương cái thằng...! Mới hơn 20 tuổi thôi mà” - Mẹ chỉ nói như vậy về liệt sỹ Cao Đình Lương - 1 trong 64 chiến sỹ hy sinh trong trận hải chiến Trường Sa tại đảo Gạc Ma vào ngày 14/3/1988. Và hôm nay mẹ Thìn cũng như hằng trăm thân nhân liệt sỹ, cán bộ, sỹ quan, chiến sỹ thuộc Quân chủng Hải quân qua các thời kỳ đã tề tựu về Thành phố Vinh để được gặp gỡ, giao lưu nhân dịp kỷ niệm 50 năm truyền thống đánh thắng trận đầu của lực lượng Hải quân nhân dân Việt Nam (5/8/1964 - 5/8/2014).
 
Đã có hơn 600 người là cựu chiến binh, cựu quân nhân, thân nhân các anh hùng, liệt sỹ cùng nhiều đồng chí lãnh đạo Bộ Tư lệnh Vùng 2 - Hải quân, Bộ Tư lệnh Quân khu IV, Bộ Chỉ huy Quân sự và lãnh đạo 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh tham dự buổi gặp mặt. Đây là dịp để các thế hệ cán bộ, chiến sỹ và nhân dân Nghệ An và Hà Tĩnh ôn lại những thời khắc đã đi vào lịch sử của dân tộc, chặng đường vinh quang của lực lượng Hải quân Việt Nam, tri ân và tôn vinh những giá trị cao đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, khẳng định vai trò của lực lượng Hải quân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
 
Trong diễn văn do Đại tá Nguyễn Trọng Thực  - Trưởng Ban Liên lạc cựu chiến binh, cựu quân nhân Hải quân khu vực Nghệ - Tĩnh trình bày tại buổi gặp mặt đã điểm lại những diễn biến chính của sự kiện ngày 2/8/1964 trên Vịnh Bắc bộ khi đế quốc Mỹ ngang nhiên xâm phạm vùng lãnh hải nước ta. Đồng thời ôn lại tinh thần chiến đấu ngoan cường, anh dũng của quân dân miền Bắc trong đó có lực lượng Hải quân vào ngày 5/8/1964 khi không quân Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc.. 
 
Ghi nhận những đóng góp to lớn của bộ đội Hải quân Việt Nam trong trận đầu đánh Mỹ, Bác Hồ đã có lời khen ngợi. Người nói: “Các chú đã chiến đấu rất dũng cảm, bắn rơi 8 máy bay Mỹ và bắn cháy 3 chiếc khác. Các chú đã bắt sống phi công Mỹ, đánh đuổi tàu chiến Mỹ ra khỏi vùng biển nước ta như vậy là rất tốt”.
 
Trao kỷ niệm chương cho các cá nhân có nhiều đóng góp trong hoạt động hội.
Trong số những cựu chiến binh, cựu quân nhân đến tham dự buổi gặp gỡ, có Thiếu tá - cựu chiến binh Bùi Linh Diến - nguyên chiến sỹ tàu 185 - Phân đội 7 thuộc Tiểu đoàn 140 đóng quân tại Cảng Danh. Ông là một trong số những nhân chứng tham gia đánh trận đầu vào ngày 5/8/1964. Khi được hỏi về những ngày tháng ác liệt cách đây 50 năm, ông bồi hồi nhớ lại: “Trưa hôm đó, lúc ấy, tranh thủ lúc mọi người đang nghỉ tôi xuống sông tắm. Vừa lên đến tàu thì có còi báo động cho biết. Ngay lập tức tất cả mọi người và các tàu được lệnh sẵn sàng chiến đấu. Lúc đó kho xăng ở Vinh bị máy bay địch bắn trúng cháy dữ dội. Ngoài tàu của chúng tôi lúc đó, có 1 tàu của Phân đội 5 được trang bị các loại pháo 40 ly, 37 ly và 14,5 ly hai nòng nên hỏa lực rất mạnh. Chính vì vậy không quân địch không đánh trúng cảng nên bay ra Hòn Ngư. Lúc đó chúng tôi nhận được lệnh hướng ra đảo Ngư chi viện cho tàu 187 đang chiến đấu với máy bay địch. Khi vừa ra đến phao số 0 ở Cửa Hội thì tàu chúng tôi gặp tàu 187. Lúc đó tàu 187 đã bị trúng đạn, đồng chí Tiếu - Thuyền trưởng của tàu 187 đã bị thương cụt mất 1 tay. Đồng chí Niềm - Trung sỹ ngành Pháo chỉ huy tàu nhưng cũng bị thương đầu quấn băng trắng. Ngoài ra trên tàu 187 có 2 đồng chí hy sinh, một số đồng chí khác bị thương. Đồng chí Nguyễn Duy Thành - Thuyền phó tàu 185 đã sang chỉ huy và đưa tàu 187 về cập cảng an toàn.  
 
Chiến thắng trận đầu ngày 5/8 thể hiện lòng dũng cảm, gan dạ dám đánh và dám thắng của Hải quân nhân dân Việt Nam trong những năm đầu miền Bắc đánh đế quốc Mỹ. Đó còn thể hiện sự phối hợp tuyệt vời giữa lực lượng Hải quân và quân, dân các địa phương. Đặc biệt, địa bàn 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh là trọng điểm leo thang bắn phá đầu tiên trên toàn miền Bắc của không quân đế quốc. Nhưng với tinh thần đoàn kết, không ngại hy sinh, gian khổ và sự hợp đồng chặt chẽ các phân đội Hải quân khu vực Nghệ Tĩnh đã bẻ gãy nhiều đợt tấn công của địch, giáng một đòn mạnh vào mưu đồ đưa “Bắc Việt Nam trở về thời kỳ đồ đá”. Trong trận đầu đánh Mỹ vào ngày mùng 2 và ngày 5/8/1964 ở 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã có 27 cán bộ, chiến sỹ Hải quân anh dũng hy sinh. 
 
Tròn nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ trận đầu đánh Mỹ, nhưng những năm tháng hào hùng của một thời bão lửa vẫn còn vẹn nguyên trong ký ức của nhiều người. Chiến thắng ngày 2 và ngày 5/8/1964 tạo tiếng vang lớn trên trường quốc tế khi Việt Nam - đất nước nhỏ bé đã hạ gục uy thế về quân sự, chính trị của Hoa Kỳ, thắp sáng niềm tin cho các quốc gia, dân tộc bị xâm lược, áp bức trên thế giới. Âm vang của chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964 mãi là hào khí thúc giục tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân và dân trong mọi chặng đường đi lên của đất nước, dân tộc.
 
 
Đào Tuấn