Báo Nghệ An có cuộc trao đổi với PGS.TS. Thiếu tướng Lê Văn Cương - Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học Bộ Công An về những dấu ấn trong công tác chống tham nhũng trong năm 2017.
PGS.TS. Thiếu tướng Lê Văn Cương:Theo tôi, so với trước đây, công tác chống tham nhũng, tha hóa có 3 điểm mới:
Thứ nhất, công tác chống tham nhũng, tha hóa được thực hiện theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII, ban hành ngày 30/10/2016), theo tôi biết, từ năm 1945, trực tiếp từ năm 1986 đến bây giờ, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) là một văn bản hoàn chỉnh nhất, đầy đủ nhất nói về đấu tranh đẩy lùi tham nhũng, tha hóa.
Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói rằng, cái mới của Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) là Trung ương đã thẳng thắn chỉ ra một cách có hệ thống những biểu hiện của sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ. Trong đó nguy hiểm nhất là phai nhạt lý tưởng cộng sản, phai nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường XHCN, mơ hồ, dao động, thiếu niềm tin, nói trái với quan điểm, đường lối của Đảng.
Nghị quyết Trung ương 4 cũng chỉ rõ sự sa sút ý chí chiến đấu, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh... Chưa bao giờ có nghị quyết của Đảng nói đầy đủ, tất cả những biểu hiện cụ thể của những hiện tượng tham nhũng, tha hóa, biến chất trong Đảng ta hiện nay, cả trên chính trị, tư tưởng, cả về đạo đức, lối sống.
Đồng chí Tổng Bí thư còn nhấn mạnh thêm tự suy thoái chính trị đạo đức, lối sống dẫn đến tự diễn biến, tự chuyển hóa chỉ là một bước chuyển ngắn, thậm chí là rất ngắn, nguy hiểm khôn lường.
Đó là có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Do đó, điểm mới nhất là cuộc đấu tranh năm 2017 được soi sáng bằng một Nghị quyết hoàn chỉnh nhất nói về cuộc đấu tranh này.
Điểm nổi bậtthứ hai cần tính đến đó là Đảng đã nghiêm khắc xử lý kỷ luật Đảng, kỷ luật hành chính đối với hàng loạt cán bộ cao cấp liên quan đến các sai phạm trong quá trình thực hiện công vụ, thực hiện các dự án kinh tế. Như thông qua xử lý vụ Formosa, các cán bộ khi đương chức có liên quan, từ Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, các thứ trưởng, tổng cục trưởng TN&MT, hàng chục cán bộ cấp cục, vụ, lãnh đạo Bộ Nội vụ, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực UBND tỉnh… và hàng loạt cán bộ khác, đều bị xử lý kỷ luật.
Vụ Trịnh Xuân Thanh, Phó Ban Tổ chức Trung ương, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, lãnh đạo Tỉnh ủy và UBND tỉnh Hậu Giang… chịu hình thức kỷ luật, hàng chục cán bộ bị liên đới. Những vụ xử lý kỷ luật như vụ ông Nguyễn Xuân Anh ở thành phố Đà Nẵng bị đưa ra khỏi Ban Chấp hành Trung ương Đảng, cách chức Bí thư Thành ủy và mọi chức vụ trong Đảng, rồi vụ ông Ngô Văn Tuấn bị cách chức Phó Chủ tịch UBND tỉnh ở Thanh Hóa… thực sự cho thấy cuộc chiến chống tham nhũng không còn chung chung, mà có địa chỉ, đúng đối tượng.
Thứ ba, cuộc chiến chống tham nhũng tạo ra không khí dân chủ, cởi mở trong xã hội. Các cơ quan báo chí vào cuộc phanh phui hàng chục vụ cả nhà làm quan. Rồi việc bổ nhiệm người nhà, “nâng đỡ không trong sáng” ở Quảng Nam, Yên Bái, Thanh Hóa… đều là báo chí đi trước.
Thứ hai là dân chủ trong Đảng không được đảm bảo. Chắc chắn có người biết nhưng không có đấu tranh hiệu quả. Ví dụ như việc đưa Lê Phước Hoài Bảo thăng tiến “thần tốc” lên đến Tỉnh ủy viên - Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Nam khi mới 30 tuổi dù không đủ tiêu chuẩn, vậy những thời gian đó cấp ủy đảng các cấp ở đâu, dân chủ ở đâu, sức chiến đấu ở đâu? Nếu không phải là con trai của Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam lúc đó thì ông Hoài Bảo có thăng tiến được như vậy?
Thứ ba là năng lực phẩm chất của cấp ủy viên yếu kém. Nhiều người biết sai lầm nhưng không dám nói. Trong các cơ quan để xảy ra đại án không ai dám nói. Cho nên tại những nơi để xảy ra sai phạm lớn, kéo dài, phải khẳng định năng lực của cấp ủy viên rất kém.
Thứ tư là công tác cán bộ tại nhiều khâu đang rất có vấn đề. Ông Đinh La Thăng sau khi để xảy ra nhiều vi phạm, sai phạm ở Tập đoàn Dầu khí, vẫn tiếp tục thăng tiến đến các vị trí cao hơn. Ông Trịnh Xuân Thanh sau “bãi chiến trường” ở Tập đoàn Dầu khí, lại trở thành đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang.
Cuộc đấu tranh chống tha hóa, tham nhũng năm 2017 đã được đẩy lên cao trào, năm 2018 đang được kỳ vọng sẽ làm tốt hơn. Không còn chỗ lùi nữa, chỉ có tiến thôi. Với tư cách là một nhà nghiên cứu, tôi hoàn toàn tin tưởng chúng ta sẽ rút ra những bài học bổ ích để cuộc chiến chống tham nhũng, tha hóa đáp ứng được kỳ vọng, niềm tin của toàn Đảng, toàn dân ta.