TP Vinh kiến tạo 'vành đai xanh' bền vững ven đô

(Baonghean) - Đối với các xã ngoại thành, định hướng phát triển mà Đảng bộ thành phố Vinh xác định là vừa phát triển kinh tế, vừa chú trọng xây dựng không gian môi trường sinh thái trên cơ sở tạo vùng thâm canh nông nghiệp hàng hóa gắn với phát triển du lịch.

Những mô hình ven đô

Người dân xã Hưng Đông bước vào vụ rau mới.

Vào trung tâm xã Nghi Liên, trước mắt chúng tôi là những tuyến đường nhựa, bê tông nối về các khu dân cư trù phú, những vườn hoa, cây cảnh, rau xanh ngút mắt. Đồng chí Nguyễn Công Hà - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cho biết:  Trước đây, kinh tế chỉ phụ thuộc vào mấy sào đất ruộng, đất màu pha cát nên đời sống của người dân trên địa bàn khó khăn trăm bề. Thế rồi, cán bộ và người dân đồng thuận, kiên trì đưa hoa, cây cảnh, rau màu hàng hóa vào thâm canh đã thực sự làm thay đổi đời sống, diện mạo vùng ven đô này. 

Ở Nghi Liên bây giờ, có rất nhiều hộ tham gia trồng hoa, cây cảnh với tổng diện tích lên đến khoảng trên 50 ha, trong đó tập trung ở các xóm 2, 3, 4 và đang được mở rộng sang một số xóm khác. Điển hình ở xóm 4, có 75 hộ thì có đến 52 hộ chuyên canh trồng hoa, cây cảnh trong đất vườn và đưa cả ra đồng. Nghề trồng hoa, cây cảnh được hình thành ở xóm 4 cách đây vài chục năm và đã được UBND tỉnh công nhận làng nghề.

Ông Nguyễn Đình Định, người có thâm niên hơn 20 năm trong nghề này, hiện đang sở hữu một vườn hoa, cây cảnh rộng 0,5 ha, hàng năm thu lãi ròng từ 200 - 300 triệu đồng. Ông Định chia sẻ: “Hoa, cây cảnh không chỉ mang lại kinh tế mà còn tạo ra môi trường sống trong lành, làm cho cảnh quan làng xóm xanh, sạch, đẹp”. 

Với xã Hưng Đông ngoài 140 ha trồng lúa, còn hơn 60 ha màu và hàng chục ha đất vườn được Đảng ủy, chính quyền xã xác định phát triển cây chủ lực là rau màu các loại và hoa, cây cảnh. Xóm Mỹ Long là một trong những xóm chuyên canh rau hàng hóa và hoa, cây cảnh. Theo đồng chí Trần Đức Liên - Bí thư Chi bộ xóm, hộ trồng ít nhất là khoảng 800 m2, hộ nhiều là 1.200 - 1.400 m2. Rau và hoa được bà con trồng quanh năm trong khu vườn của gia đình, đạt hệ số quay vòng đất 6 - 8 lần/năm. Với kỹ thuật chăm sóc, mùa hè có mái che, hệ thống tưới tự động và kinh nghiệm chăm sóc rau vụ đông dù thời tiết khắc nghiệt, rau ở Hưng Đông thường xuyên có mặt trên thị trường.

Nhiều xóm khác như Trung Mỹ, Yên Vinh, Yên Xá, Đông Vinh, Vinh Xuân... cũng nhờ luân canh trồng rau và hoa quanh năm, không cho đất nghỉ mà giàu lên. Theo đồng chí Trần Đức Dinh - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Hưng Đông, với việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo mở rộng diện tích, khuyến khích bà con tăng vụ, tăng hệ số quay vòng đất; chuyển đổi cây trồng theo nhu cầu của thị trường, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, Hưng Đông đã xây dựng được vùng sản xuất rau chuyên canh lên tới 40 - 50 ha, trở thành xã có diện tích rau chuyên canh lớn nhất thành phố. 

Đồng chí Trần Quang Lâm - Trưởng phòng Kinh tế, UBND thành phố Vinh, cho rằng: Trên cơ sở định hướng và chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy Vinh đối với các xã vùng ngoại thành, UBND thành phố đã ban hành Đề án phát triển nông nghiệp ngoại thành gắn với xây dựng nông thôn mới. Đến nay, đã hình thành được một số mô hình kinh tế nông nghiệp rõ nét, đáp ứng mục tiêu mà Ban Thường vụ Thành ủy đề ra, đó là vừa phát triển kinh tế, vừa đảm bảo môi trường sinh thái, hướng tới phát triển du lịch sinh thái.

 Tháo gỡ những rào cản

Mặc dù thành phố đã chỉ đạo đưa các xã vùng ngoại thành phát triển theo hướng kinh tế nông nghiệp hàng hóa. Tuy nhiên, kết quả vẫn còn nhiều hạn chế. Về khách quan, do tốc độ đô thị hóa tăng nhanh dẫn đến hạ tầng phục vụ nông nghiệp bị phá vỡ, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp. Mặt khác, đất sản xuất ở các xã vùng ngoại thành chủ yếu là đất pha cát, bạc màu, dễ ngập úng khi mưa xuống; thêm vào đó, việc kiếm sống ở vùng nội đô đang đem lại một nguồn thu nhập khá ổn định cho một số lao động, từ đó  người dân  không còn mặn mà với nông nghiệp.

Về chủ quan, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của thành phố và các cơ sở chưa thật sự quyết liệt, nhất là trong việc chỉ đạo để tích tụ ruộng đất, nhằm tạo ra vùng sản xuất lớn, tạo ra thị trường ổn định. Công tác thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp chưa thực hiện được.

Đồng chí Trần Đức Dinh - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Hưng Đông, cho rằng: Hiện tại, diện tích sản xuất rau ở Hưng Đông còn trồng manh mún trong mảnh vườn từng gia đình và một số diện tích đất đồng màu. Điều này dẫn đến việc quản lý nguồn nước tưới, sử dụng thuốc BVTV là rất khó, gây khó khăn cho việc xây dựng mô hình sản xuất rau an toàn, bền vững.

Nhiệm kỳ 2015 - 2020, Ban Thường vụ Thành ủy Vinh tiếp tục xác định hướng đi cho các xã ngoại thành là: phát triển nông nghiệp hàng hóa, đảm bảo các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm gắn với xây dựng nông thôn mới bền vững. Trong đó, rau và hoa là 2 cây trồng được xác định là cây trồng chủ lực, đảm bảo đáp ứng nhu cầu rất lớn của thành phố.

Theo đồng chí Nguyễn Hoài An - Chủ tịch UBND thành phố: Sản xuất nông nghiệp, nơi nào có doanh nghiệp tham gia vào cùng với Nhà nước và người nông dân thì nơi đó có hiệu quả bền vững. Bởi vậy, Thành ủy và UBND thành phố đang đẩy mạnh công tác đối ngoại, thu hút doanh nghiệp vào đầu tư trong lĩnh vực này.

Hiện tại, đang có doanh nghiệp Nhật Bản vào khảo sát để đầu tư mảng này, tạo ra vùng sản xuất lớn, chất lượng tốt và thị trường ổn định. Gắn với đó, thành phố cũng tập trung ưu tiên đầu tư cải thiện hạ tầng vùng ven đô, nhất là hệ thống điện, mương, nước sạch, đường giao thông... Tập trung xây dựng hệ thống chợ ở những xã có tiềm năng, tạo ra hoạt động thương mại hàng hóa nông nghiệp sôi động ở vùng này.

Minh Chi