Hai cụ thông gia sống chung với nhau hàng chục năm trời dưới một mái nhà, thân thiết như chị em ruột là câu chuyện nổi tiếng, hiếm có ở xóm 6, xã Hạnh Lâm (Thanh Chương).
Hai cụ được nói đến ở đây là cụ Nguyễn Thị Quế (84 tuổi, quê gốc ở xã Hạnh Lâm, huyện Thanh Chương) và cụ Trần Thị Long (74 tuổi, quê gốc xã Phong Thịnh, huyện Thanh Chương).
Chồng cụ Quế mất khi khi cụ 47 tuổi, một mình tần tảo nuôi 4 người con. Các con gái của cụ đều lấy chồng trong xã.
Cụ Long vốn làm nghề chài lưới trên sông Giăng, có 5 người con, 1 gái, 1 trai sống ở Nha Trang, 3 người con trai còn lại đều sinh sống ở xã Hạnh Lâm.
Khi con gái của cụ Quế là bà Nguyễn Thị Hòa (SN 1968) kết hôn với con trai cụ Long là ông Nguyễn Văn Sơn (SN 1967) chưa được 6 tháng thì chồng cụ Long mất (năm 1991). Ông Sơn về ở rể tại nhà cụ Quế, một mình cụ Long sống trong một con thuyền nhỏ trên sông Giăng. Sau nhiều lần xuống thăm thông gia ở dưới bến sông, cụ Quế thấy đồng cảm với cảnh ngộ của cụ Long nên đã rủ cụ Long về nhà mình để ở.
Nhớ lại chuyện xưa, cụ Quế nói: “Thấy bà Long ở một mình dưới thuyền khổ sở, nhất là khi đêm hôm, lũ lụt, nên tui đã dạm bà Long về ở chung. Tui có nói với bà Long: “Nếu các con ta, hắn ở riêng thì tui với bà sẽ ở chung cho vui”. Sau nhiều lần do dự, cuối cùng cụ Long đã đồng ý thu dọn đồ đạc về ở với con trai, con dâu và thông gia. 24 năm qua, 2 cụ thông gia đồng cảnh ngộ đã sống chung, cùng ăn, cùng ở dưới một mái nhà.
Cụ Quế hơn cụ Long 10 tuổi, kẻ làm ruộng, người chài lưới, kết tình thông gia nhưng sống hợp nhau như hai chị em: ăn cùng mâm, ngủ cùng giường, cùng thú ăn trầu và thường xuyên tâm sự với nhau, chưa hề xảy ra xích mích, lời qua tiếng lại.
Tháng 7/2015, khi đang ở Hà Nội chăm chắt, được tin cụ Long bị tai biến mạch máu não, cụ Quế đã tức tốc về nhà để chăm sóc cho cụ Long. Hơn 1 năm từ chỗ nằm liệt giường, sức khỏe của cụ Long đã dần hồi phục nhưng đi lại, cầm nắm vẫn rất khó khăn, hầu như mọi sinh hoạt (ăn uống, tắm rửa…) đều do cụ Quế giúp đỡ.
Nạn tiếp nạn, ngày 7/10, cụ Long lại bị ngã gãy tay, phải đi bệnh viện bó bột, sức khỏe giảm sút mạnh, cụ Quế vẫn chăm sóc nhiệt tình, chu đáo, từ cơm cháo, thuốc thang cho đến cau trầu… Cụ Quế chia sẻ: “Khi bình thường thì sống vui vẻ với nhau, lúc đau yếu thì cũng phải sống được rứa, cho trọn cái nghĩa, cái tình”.
Ông Sơn - con trai cụ Long cho biết: “Mấy chục năm nay, hai mẹ đã sống êm ấm như thế với gia đình, xem con rể cũng như con trai, con dâu cũng như con gái. Hàng ngày con cháu đi làm đi học cả, mọi công việc ở nhà đều do các mẹ lo. Vợ chồng tui rất phấn khởi khi có hai bà mẹ sống với nhau hòa thuận, đoàn kết, luôn nghĩ về con cháu.”
Người dân xóm 6 nói riêng và xã Hạnh Lâm nói chung, nhắc đến 2 cụ, ai cũng ngưỡng mộ. Một người láng giềng của các cụ cho biết: “Tôi đi khắp nơi, chưa thấy ở đâu, thông gia lại sống với nhau thân thiết đến thế. Mỗi khi trong xóm có việc, 2 bà cùng tham gia, dân làng lại đùa “Hai chị em nhà đó đã đến rồi”.
Huy Thư