(Baonghean) - Chủ trương xây dựng nông thôn mới ở thôn bản là chủ trương sát, đúng, phù hợp với cơ sở để gỡ dần thế khó trong xây dựng NTM nhất là ở các huyện miền núi của Nghệ An.
Nỗ lực ở cơ sở
Bản Hoa Tiến 2, xã Châu Tiến là 1 trong 5 bản về đích NTM ở Quỳ Châu. Để có được kết quả này, ngay từ đầu năm, sau khi đăng ký về đích bản Hoa Tiến 2 đã thành lập Ban chỉ đạo ở cấp xóm, bản, bàn giao chỉ tiêu, kế hoạch phù hợp với điều kiện cụ thể cho từng tổ chức đoàn thể của bản.
Là bản miền núi còn gặp nhiều khó khăn nên tiêu chí hộ nghèo là tiêu chí được xem khó đạt nhất của bản. Đầu năm 2017, bản Hoa Tiến còn trên 20% hộ nghèo, thế nhưng đến cuối năm theo thống kê, rà soát tỷ lệ hộ nghèo đã giảm xuống còn 11,8%.
Chia sẻ kinh nghiệm này, ông Vi Văn Hào - Trưởng bản Hoa Tiến 2 cho biết: Để đạt được tiêu chí tỷ lệ hộ nghèo, Ban quản lý bản Hoa Tiến đã vận dụng thế mạnh của địa phương để khuyến kích sản xuất như: Chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng mía có giá trị kinh tế gấp 6-7 lần trồng lúa nước. Bên cạnh đó, dựa vào nghề truyền thống khuyến khích chị em lúc nông nhàn thêu, dệt các sản phẩm thổ cẩm để cung cấp cho HTX thổ cẩm Hoa Tiến…
Hiện nay, UBND huyện ưu tiên xây dựng làng du lịch cộng đồng cũng đã tạo cơ hội cho bản có thêm thu nhập, nâng cao cuộc sống. Việc xây dựng tiêu chí hộ nghèo cũng đã kéo theo tiêu chí lao động có việc làm thường xuyên tăng lên. Hiện toàn bản có 462 người trong độ tuổi lao động thì có 445 lao động có việc làm thường xuyên.
Ông Hào cũng phấn khởi cho biết: Trước đây, các tuyến đường thôn, bản chưa được bê tông hóa thì việc đi lại gặp nhiều khó khăn. Nhưng với sự hỗ trợ xi măng của UBND tỉnh, hơn 4km đường nội thôn và 1,2 km đường trục thôn có đường liên xã đi xã Châu Bính cũng được xây dựng sạch đẹp. Bên cạnh xây dựng các tiêu chí trên, Ban quản lý thôn, bản cũng đã chú trọng xây dựng đồng bộ 15 tiêu chí và đã hoàn thành về đích NTM trong năm 2017.
Còn đối với bản Nưa, xã Yên Khê, huyện Con Cuông để tăng thu nhập cho các hộ dân, bản đã được huyện, xã khuyến khích, tạo mọi điều kiện để chị em phát triển du lịch cộng đồng.
Với 125 hộ dân, chủ yếu là đồng bào Thái, người dân bản Nưa đã tích cực học hỏi để có cách làm du lịch chuyên nghiệp, giới thiệu được nét đẹp truyền thống của dân tộc mình và tăng thu nhập cho bà con. Việc chú trọng phát triển du lịch tại bản Nưa đã giúp bà con từng bước thoát nghèo, phấn đấu xây dựng thành công nông thôn mới.
Tâm sự về những ngày đầu bắt tay vào nghề mới, chị Vi Thị Hoa, hội viên Hội Phụ nữ bản chia sẻ: “Lúc đầu tôi và chị em ở bản rất lo lắng bởi ai cũng biết làm du lịch sẽ khó hơn làm nông nhiều. Sau này được hướng dẫn cách giao tiếp, giới thiệu, quảng bá những nét văn hóa đặc trưng mà mình sẵn có, nên chúng tôi đã tự tin tham gia làm du lịch”.
Ông Vi Văn Lam, Trưởng bản Nưa cho biết, từ khi làm du lịch, bà con thay đổi nhiều về nhận thức. Đường làng ngõ xóm, cảnh quan môi trường luôn được giữ gìn sạch đẹp. Bên cạnh đó, bà con ở bản Nưa cũng được cán bộ bản kết hợp với các đoàn thể của xã, mỗi tháng một lần tổ chức tuyên truyền cho bà con hiểu về mô hình xây dựng nông thôn mới. Xác định du lịch cộng đồng là cách xây dựng nông thôn mới, góp phần nâng cao mức sống vật chất, tinh thần cho chính mình nên mỗi người dân ở bản đều tích cực tham gia, từ việc truyền bá, học hỏi cách thêu khăn, dệt vải, đến thể hiện các làn điệu dân ca Thái; tích cực sưu tầm để giới thiệu, quảng bá các nét văn hóa dân tộc đặc sắc….
Vẫn còn nhiều khó khăn
Xây dựng bản NTM trong giai đoạn 2017 - 2020, huyện Qùy Châu có 14 bản đăng ký về đích. Tuy nhiên, đến hết tháng 11/2017 chỉ có 5 xã được thẩm định và công nhận hoàn thành 15/15 tiêu chí được UBND tỉnh đưa ra.
Theo ông Nguyễn Hải Lý - Phó Chánh Văn phòng xây dựng NTM, Trưởng phòng NN&PTNT Qùy Châu cho biết: Việc Qùy Châu 9/15 bản đã đăng ký nhưng không về đích theo kế hoạch là do: Các thôn, bản trên địa bàn huyện còn gặp nhiều khó khăn, xuất phát điểm của thấp. Trong đó, có những tiêu chí khó đạt đó là tiêu chí số 7 về hộ nghèo, tiêu chí số 6 về thu nhập, tiêu chí số 5 về nhà ở… Với các tiêu chí này, Văn phòng xây dựng NTM cùng với chính quyền các xã, Ban quản lý thôn bản tổ chức nhiều cuộc họp, đưa ra giải pháp để tháo gỡ khó khăn theo lộ trình.
Qùy Châu cũng đã lồng ghép nhiều chương trình để xây dựng. Trong năm 2017, thực hiện Chương trình 135, huyện Qùy Châu đã bố trí đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, dự án hỗ trợ sản xuất, dự án hỗ trợ nâng cao năng lực cán bộ cộng đồng và cơ sở.
Về đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng năm 2017, huyện phân bổ kinh phí trả nợ cho 38 công trình với hơn 2,6 tỷ đồng, đầu tư xây mới 20 công trình với tổng mức đầu tư được phê duyệt là hơn 10,9 tỷ đồng. Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất với tổng kinh phí thực hiện gần 4,7 tỷ đồng do Ban phát triển nông thôn miền núi huyện là đơn vị được giao thực hiện dự án Chăn nuôi dê địa phương và dự án Chăn nuôi bê cái địa phương với 240 hộ được thụ hưởng.
Đến nay toàn tỉnh đã có 25 thôn, bản đạt chuẩn NTM. Ông Nguyễn Văn Hằng - Phó Văn phòng điều phối NTM tỉnh cho biết: Với số thôn bản đạt chuẩn NTM trong 2 năm qua như vậy là nhanh so với kế hoạch đặt ra của UBND tỉnh đến năm 2020 có 50 thôn, bản đạt chuẩn NTM.
Điều đó nói lên rằng, đồng bào vùng cao đã ý thức được rằng, xây dựng NTM là do mình và chính bản thân mình được hưởng lợi trực tiếp. Tuy nhiên, để phong trào xây dựng NTM ở thôn bản ngày càng sâu rộng hơn, ngoài làm tốt công tác tuyên truyền của các cấp, ngành địa phương, thì UBND tỉnh và các địa phương cần có cơ chế chính sách cụ thể để hỗ trợ các thôn, bản đăng ký về đích hàng năm bởi số thôn, bản còn lại đời sống của đồng bào còn nhiều thiếu thốn dẫn đến sẽ khó khăn trong huy động trong xây dựng nông thôn mới.
Nhóm P.V