Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay ra lệnh cho quân đội Mỹ phối hợp với đối tác Anh, Pháp thực hiện cuộc tấn công tên lửa nhằm vào các mục tiêu ở Syria để đáp trả việc nước này bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng đây chỉ là một đòn tấn công hạn chế chỉ nhắm vào các mục tiêu nhất định và phát đi thông điệp rõ ràng về việc tránh đối đầu với Nga, theo NYTimes.
Đợt tấn công này của Mỹ và đồng minh dùng gấp đôi lượng tên lửa so với đòn trừng phạt hồi tháng 4/2017, số lượng mục tiêu cũng nhiều hơn. Liên quân chọn tấn công ba mục tiêu thay vì chỉ một căn cứ không quân như năm ngoái, tuy nhiên tất cả các mục tiêu này đều là những cơ sở được cho là liên quan tới vũ khí hóa học. Các căn cứ quân sự quan trọng của Syria cũng như Phủ Tổng thống ở thủ đô Damascus không bị tấn công.
Theo bình luận viên Peter Baker và Rick Gladstone, đòn tấn công này của Mỹ rõ ràng không tìm cách gây thiệt hại cho năng lực chiến đấu của quân đội Syria cũng như khả năng chỉ huy, kiểm soát của Tổng thống Bashar al-Assad, dù ông Trump đã đưa ra những đe dọa rất quyết liệt trước đó.
Cuộc tập kích chớp nhoáng này nhiều khả năng sẽ không làm thay đổi thế cân bằng chiến lược trong nội chiến Syria, nhưng Trump dường như hy vọng rằng nó sẽ đủ sức nặng để răn đe ông Assad không tiếp tục sử dụng vũ khí hóa học, đồng thời không gây ra thiệt hại quá nặng để khiến Nga và Iran phải can thiệp.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cho biết cuộc tấn công được lên kế hoạch cẩn thận để tối thiểu hóa nguy cơ gây thương vong cho binh sĩ Nga và chỉ tập trung trực tiếp vào kho vũ khí hóa học của Syria. Dù tuyên bố đây là "đòn giáng mạnh mẽ", ông Mattis khẳng định đây chỉ là "cuộc tấn công một lần" và tin rằng nó phát đi thông điệp đủ mạnh để ngăn Syria tái sử dụng vũ khí hóa học.
Giới phân tích tin rằng thông điệp tránh đối đầu trong đòn tấn công hạn chế này chính là lý do Nga hoặc Iran không tung ra biện pháp đáp trả, giúp thế giới và khu vực tránh được một cuộc đối đầu quy mô lớn giữa các cường quốc hạt nhân.
"Moscow và Tehran nhiều khả năng sẽ chỉ đáp trả bằng các tuyên bố, nguy cơ họ đưa ra hành động trả đũa bằng quân sự nhắm vào Mỹ là rất thấp", Dennis Ross, chuyên gia về Trung Đông tại Viện Chính sách Cận Đông ở Washington, nhận định. "Các mục tiêu bị tấn công đều không phải căn cứ có binh sĩ Nga hay Iran đồn trú".
Chuyên gia quốc phòng Ewen MacAskill của Guardiancũng cho rằng nguy cơ nổ ra xung đột giữa Nga và Mỹ sau cuộc tấn công là rất khó xảy ra. Nga cũng muốn tránh đối đầu trực diện giống như Mỹ, bởi sức mạnh quân sự của Moscow hiện nay bị đánh giá là thấp hơn so với đối thủ.
Ngoài vũ khí hạt nhân, sức mạnh quân sự của Nga thua kém Mỹ cả về số lượng khí tài lẫn ngân sách quốc phòng. Mỹ chi 550 tỷ USD mỗi năm cho quốc phòng, trong khi Nga chỉ chi 70 tỷ USD. Moscow cũng chỉ đang sở hữu một tàu sân bay, trong khi Mỹ có tới 10 chiếc đang biên chế.
MacAskill cho rằng nếu muốn đáp trả Mỹ, Nga có thể tiến hành một số hình thức phi truyền thống như tấn công mạng, thay vì đối đầu công khai trên chiến trường. Đây được coi là hình thức tác chiến mà Moscow và Tehran có nhiều ưu thế, trong khi Washington lại kém khả năng phòng thủ hơn.
Dù vậy, các nhà quan sát chưa nhận thấy dấu hiệu nào về một cuộc tấn công mạng quy mô lớn đang được lên kế hoạch nhắm vào Mỹ. Giới phân tích cũng cho rằng cả Nga và Iran đều không muốn mạo hiểm khoét sâu cuộc khủng hoảng hiện nay ở Syria bằng một chiến dịch tấn công mạng nhắm vào phương Tây.
Kenneth Pollack, chuyên gia tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho rằng sau đợt tấn công, cả Nga, Iran và Syria sẽ không muốn làm căng thẳng thêm tình hình, bởi họ không muốn có hành động nào có thể ngăn Mỹ rút dần hiện diện quân sự khỏi Syria như ý định ông Trump từng công bố.