Thị trường Đồ chơi tết Trung thu: Hàng Việt "lên ngôi"

 

Dạo quanh các khu phố có nhiều cửa hàng bán đồ chơi ở Thành phố Vinh trước dịp Tết Trung thu như Nguyễn Văn Cừ, Đinh Công Tráng, Lê Hồng Phong, Hồng Bàng, Nguyễn Du... các mặt hàng như đèn lồng, đèn ông sao, mặt nạ, gấu bông đều rất phong phú, đa dạng với nhiều loại của Việt Nam sản xuất. Nổi bật nhất trong các sản phẩm phục vụ Tết Trung thu năm nay là mặt hàng đèn lồng và đèn ông sao. Nếu những năm trước, các loại đèn nhựa sặc sỡ với nhiều kiểu dáng có gắn nhạc xuất xứ từ Trung Quốc được bày bán tràn lan, thì năm nay, những sản phẩm đèn lồng thương hiệu Việt đã chiếm lĩnh thị trường; trên các sản phẩm đều in rõ nhà sản xuất, như: Gia Long, Phú Lộc, Ngọc Thu... Mặt hàng này được các doanh nghiệp sản xuất theo từng chủ đề mang tính giáo dục cao: ca ngợi quê hương, đất nước, hướng về biển đảo với các loại đèn lồng in hình ngọn hải đăng, chiến sỹ hải quân khoác súng trên vai; các anh hùng dân tộc như Thánh Gióng, Ngô Quyền, Hai Bà Trưng... Ngoài ra, còn có đèn lồng in hình những nhân vật cố tích quen thuộc như nàng tiên cá, nàng bạch tuyết và bảy chú lùn, Đô rê mon, mèo Kitty, con bướm, cá chép... Những chiếc lồng đèn sáng tạo, tự lắp ghép bằng giấy cứng, xốp, cũng được bày bán nhiều trên thị trường. Với tiêu chí vừa học vừa chơi, giúp bé phát huy khả năng sáng tạo và rèn luyện kỹ năng thực hành trong quá trình lắp ghép nên mặt hàng này đang được nhiều phụ huynh lựa chọn cho con em mình.

Theo khảo sát của chúng tôi, sản phẩm mặt nạ với các nhân vật quen thuộc trong dân gian Việt Nam như chú hề, chú tễu, ông địa làm bằng giấy bồi cũng đã xuất hiện tại các cửa hàng kinh doanh đồ chơi trẻ em, thay thế cho mặt nạ nhựa phổ biến lâu nay là các hình thủy thủ mặt trăng, Tôn Ngộ Không, Trư Bát Giới do Trung Quốc sản xuất. Ngoài ra, một số loại đồ chơi khác như đèn kéo quân, đầu múa sư tử, múa  lân, đầu ông địa… dành cho cho những buổi biểu diễn múa lân dịp Tết Trung thu cũng được bày bán với nhiều kích cỡ để khách hàng lựa chọn. Chị Lê Thị Lan Hương ở xóm 16, xã Hưng Lộc (TP. Vinh) cho biết: "Đồ chơi Trung thu năm nay hàng Việt Nam sản xuất giá bán hợp lý, màu sắc cũng đẹp hơn hẳn so với hàng Trung Quốc, không mang hình ảnh bạo lực và có tính giáo dục cao nên tôi rất an tâm khi lựa chọn cho con”. 

 

Theo đánh giá của một số chủ hàng kinh doanh, giá bán các loại đồ chơi năm nay nhìn chung ổn định so với năm ngoái. Hiện đèn ông sao loại nhỏ có giá 10.000 - 15.000 đồng/chiếc, đèn lồng tùy từng chất liệu có giá từ 20.000 - 50.000 đồng/chiếc, mặt nạ giấy bồi 25.000 - 40.000 đồng/chiếc; đầu lân, đầu sư tử 80.000 - 200.000 đồng/chiếc, trống cơm bịt da giá từ 40.000 - 90.000 đồng/chiếc, tùy theo kích cỡ. Ngoài đồ chơi thủ công truyền thống, các mặt hàng như thú bông, đồ chơi giáo dục bằng gỗ "made in Việt Nam"... cũng bán khá chạy. Đồ chơi bằng gỗ chủ yếu dành cho những gia đình có điều kiện kinh tế, giá bán dao động từ 200.000 -  500.000 đồng/bộ. Theo chị Nguyễn Thị Mây, chủ kinh doanh cửa hàng đồ chơi trên đường Nguyễn Văn Cừ thì Tết Trung thu năm nay hàng Việt Nam sản xuất được ưa chuộng hơn hẳn bởi có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, độ an toàn cao. Còn hàng của Trung Quốc lượng tiêu thụ giảm đáng kể bởi đã có rất nhiều thông tin phản ánh về sự độc hại của những đồ chơi không an toàn trên các phương tiện thông tin đại chúng. “Đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng, năm nay tôi chỉ nhập những mặt hàng sản xuất trong nước để kinh doanh và được người dân đón nhận, doanh thu cao hơn hẳn các loại đồ chơi nhập ngoại”, chị Mây cho biết. 

 

 

Tuy nhiên, trên thị trường vẫn còn nhiều mặt hàng đồ chơi kém chất lượng có xuất xứ từ Trung Quốc bày bán. Nắm bắt tâm lý trẻ em, các loại đồ chơi này thường mô phỏng theo những bộ phim hoạt hình, trong đó không loại trừ những đồ chơi kích động bạo lực, có khả năng sát thương cao, tiềm ẩn nhiều nguy cơ độc hại như thú phun lửa, kiếm răng cưa, mặt nạ hình ma quỷ, súng bắn nước, súng bắn đạn nhựa... Để bảo vệ quyền lợi, sức khỏe người tiêu dùng trong dịp Tết Trung thu 2015, Chi cục Quản lý thị trường Nghệ An đã xây dựng Kế hoạch số 423/ QLTT- KHTH ngày 4/9/2015 nhằm siết chặt, tăng cường các hoạt động kiểm tra, quản lý các mặt hàng phục vụ Tết Trung thu. 

 

Theo đó, các đội quản lý thị trường tại thành phố và các huyện chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh mặt hàng đồ chơi trẻ em, kiểm tra về xuất xứ, hóa đơn chứng từ, ghi nhãn hàng hóa, chứng nhận hợp quy. Chú trọng kiểm tra các mặt hàng đồ chơi trẻ em độc hại, kích động bạo lực. Qua công tác kiểm tra, các đội quản lý thị trường đã phát hiện một số cửa hàng, đơn vị kinh doanh mặt hàng đồ chơi không rõ nguồn gốc, xuất xứ...  Điển hình như ngày 23/7/2015, đội QLTT Cơ động phối hợp với Công an phường Vinh Tân (TP. Vinh) đã kiểm tra bãi tập kết hàng hóa ở khối Cộng Hòa - phường Vinh Tân và cửa hàng kinh doanh số 138 đường Trần Nhật Duật, TP. Vinh. Qua kiểm tra, phát hiện 2 địa điểm trên có 29 bao tải đồ chơi trẻ en do Trung Quốc sản xuất gồm ô tô, máy bay, siêu nhân, bộ xếp hình... và một số đồ chơi bạo lực như kiếm, súng nhựa. Tại thời điểm kiểm tra, chủ hàng có xuất trình hóa đơn bán hàng nhưng không hợp pháp. Đội đã tiến hành lập biên bản tạm giữ lô hàng để xử lý theo quy định của pháp luật; trị giá toàn bộ lô hàng ước tính trên 300 triệu đồng. Mới đây, sáng 14/9, Đội Đặc doanh, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC64) Công an tỉnh phát hiện và thu giữ 1.000 khẩu súng đồ chơi nguy hiểm có khả năng gây sát thương cao, 1.050 đao, kiếm, gậy nhựa khi kiểm tra ki ốt trên đường Lê Huân, phường Hồng Sơn (TP. Vinh). Tất cả số đồ chơi này đều được mua từ Cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh). Cơ quan chức năng đã tịch thu, tiêu hủy toàn bộ số đồ chơi này và xử phạt hành chính cơ sở kinh doanh trên...

 

Ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Chi cục Quản lý thị trường Nghệ An cho biết, vừa qua, Chi cục QLTT đã tiến hành tiêu hủy 77 mặt hàng kém chất lượng, hàng giả hàng nhái, hàng nhập lậu với tổng giá trị hơn 450 triệu đồng. Trong số hàng hóa bị  tiêu hủy chiếm nhiều nhất vẫn là mặt hàng đồ chơi trẻ em, với 43 chủng loại khác nhau. Các sản phẩm chủ yếu mang tính bạo lực và là hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ. “Để ngăn chặn tình trạng đồ chơi không rõ nguồn gốc, đồ chơi độc hại, ngoài sự nỗ lực của lực lượng chức năng thì chính quyền phường, xã cũng phải tích cực vào cuộc để kịp thời phát hiện các điểm buôn bán nhỏ lẻ này. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh cũng cần nâng cao trách nhiệm, nghiêm túc hơn trong định hướng và lựa chọn mua đồ chơi cho con trẻ. Bởi bằng mắt thường, người tiêu dùng có thể tự thẩm định sản phẩm bằng cách chỉ chọn những đồ chơi sắc nét, có tem hợp quy, ghi rõ đơn vị sản xuất, chịu trách nhiệm về sản phẩm đó... Có như vậy mới giữ được bản sắc, nét đẹp văn hoá truyền thống của đồ chơi dân gian mà một thời được đông đảo người tiêu dùng yêu thích”, ông Nguyễn Văn Thắng cảnh báo.