Thanh toán qua POS ở Nghệ An: Doanh số vẫn còn thấp

(Baonghean) - Thanh toán không dùng tiền mặt là xu thế tất yếu khi công nghệ ngày càng phát triển nhưng thói quen tiêu dùng bằng tiền mặt của người dân vẫn chưa thay đổi nhiều. Tại Nghệ An, thẻ ATM phát triển khá mạnh song máy chấp nhận thanh toán thẻ POS lại rất ít.

Doanh số thanh toán qua POS thấp

Theo tổng hợp của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh tỉnh Nghệ An, hiện cả tỉnh có 1.850 đơn vị trả lương qua tài khoản, doanh số trên 4.431 tỷ đồng. Toàn tỉnh có 933 POS được lắp đặt, 399 đơn vị chấp nhận thanh toán thẻ. Từ đầu năm đến nay có 5.182 món giao dịch với doanh số thanh toán hơn 196 tỷ đồng. Như vậy, doanh số thanh toán qua POS chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với doanh số trả lương qua tài khoản trên địa bàn.

Khách hàng quẹt thẻ qua POS tại quầy thanh toán Big C Vinh.

Một số đơn vị có lượng khách hàng giao dịch qua POS nhiều nhất như Vietcombank chi nhánh Vinh, Vietinbank chi nhánh Nghệ An. Vietcombank chi nhánh Vinh là một trong những tỉnh có số lượng POS được lắp đặt khá lớn. Anh Nguyễn Đình Sơn - Phó phòng dịch vụ, Vietcombank chi nhánh Vinh cho biết, ngân hàng chúng tôi hiện có 369 máy POS triển khai lắp đặt tại 314 đơn vị chấp nhận thẻ, chủ yếu tập trung tại thành phố Vinh, thị xã Cửa Lò và một số huyện có vài địa điểm lắp đặt máy thanh toán thẻ như Diễn Châu, Yên Thành, Thanh Chương, Nghĩa Đàn, Quỳnh Lưu, Con Cuông…

Các đơn vị thường đặt máy thanh toán thẻ chủ yếu là siêu thị, cửa hàng, trung tâm thương mại, nhà hàng, khách sạn. Giá trị giao dịch qua POS trong 11 tháng đầu năm 2016 là 143 tỷ đồng. “Chi phí đầu tư 1 máy quẹt thẻ khoảng 10 triệu đồng nhưng để thuận tiện đáp ứng yêu cầu giao dịch chúng tôi lắp đặt trang bị miễn phí cho các cửa hàng. Còn phí dịch vụ chỉ thu đối với chủ cửa hàng, không thu của khách. Trong đó, thấp nhất là 0,5%, cao nhất là 3% trên số tiền thanh toán.”- anh Sơn cho biết.

Hiện nay, Big C là một trong những đơn vị có doanh số thanh toán qua POS nhiều nhất của Vietcombank Vinh. Tại Big C Vinh có 21 máy, riêng doanh số của Vietcombank qua quẹt thẻ là 12,7 tỷ đồng. Chị Bạch Yến - Nhân viên siêu thị này cho biết hiện nay doanh số thanh toán qua thẻ của chúng tôi chiếm khoảng 10% tổng doanh số. Cao nhất là Vietcombank, Vietinbank, SEA bank. Doanh số thanh toán qua POS tăng khoảng 15% so với năm 2015.

Khách hàng và đơn vị chấp nhận thanh toán đều e ngại

Mặc dù thanh toán qua thẻ mang lại nhiều tiện ích cho cả chủ thẻ và đơn vị chấp nhận thanh toán nhưng tại nhiều siêu thị, nhà hàng có lắp đặt máy POS, tỷ lệ khách hàng thanh toán qua thẻ vẫn còn chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, chủ yếu vẫn là giao dịch thanh toán bằng tiền mặt. Tại quầy thanh toán của thời trang IVY, POS của nhiều ngân hàng thương mại (NHTM) khác nhau được lắp đặt tại quầy thu ngân để khách hàng có thể thanh toán bằng nhiều loại thẻ khác nhau. Tuy nhiên, nhân viên ở đây cho biết, mặc dù được trang bị các máy POS từ lâu nhưng khách hàng thanh toán bằng thẻ chỉ chiếm một số lượng rất ít.

Khi sử dụng POS để thanh toán, về phía chủ cửa hàng tránh tiền giả, an toàn, thuận tiện khi thực hiện các giao dịch khác, thế nhưng, thực tế không chỉ khách hàng, chủ các cửa hàng thì vẫn e ngại. Một trong những lý do mà chúng tôi tìm hiểu được thì nhiều nơi không muốn thanh toán qua thẻ ngoài lý do không muốn bỏ chiết khấu, còn là để tránh doanh số, phát sinh thuế kinh doanh đối với cơ quan thuế. Anh Nguyễn Văn Tân ở phường Hưng Phúc kể, năm ngoái anh mua điện thoại Iphone ở cửa hàng AT, đường Minh Khai (TP.Vinh) do không mang đủ tiền mặt nên anh đề nghị được thanh toán bằng thẻ nhưng nhân viên cửa hàng cho biết nếu thanh toán bằng thẻ phải mất thêm phí là khoảng 1% trên tổng số tiền thanh toán.

Hiện nay, các ngân hàng thu phí của đơn vị lắp đặt POS nhưng những đơn vị này đã đẩy khoản phí này cho khách hàng. Mặc dù điều này là trái với quy định và được NHNN cấm nhưng thực tế vẫn đang diễn ra cũng khiến cho người dân e ngại sử dụng. 

Thực tế cũng cho thấy, việc đẩy mạnh thanh toán qua POS tại các cửa hàng, cửa hiệu kinh doanh đã có những chuyển biến, song các lĩnh vực được cho là “tiềm năng” như bệnh viện, trường học, dịch vụ công, chợ đầu mối, hộ tiểu thương… gần như hiếm thấy. Đây là bất cập mà ngân hàng nhà nước cần phối hợp với các cơ quan liên quan để có sự chỉ đạo kịp thời, nghiên cứu, triển khai mở rộng, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán qua POS.

Đại diện NHNN chi nhánh Nghệ An cho biết, thời gian qua, NHNN đã có nhiều giải pháp để nâng cao, đẩy mạnh dịch vụ POS cũng như khuyến khích người dùng thẻ thanh toán qua POS. NHNN đã đôn đốc các chi nhánh NHTM trên địa bàn thực hiện việc trả lương qua tài khoản kết hợp đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán qua POS. Các NHTM đã tiến hành rà soát, sắp xếp, bố trí hợp lý mạng lưới POS đảm bảo hoạt động một cách hiệu quả. Để nâng cao số lượng, giá trị giao dịch thanh toán, đưa thanh toán qua POS trở thành thói quen của chủ thẻ, thời gian tới, các tổ chức tín dụng sẽ tiếp tục triển khai phát triển mở rộng mạng lưới, lắp đặt thêm POS ở những nơi có điều kiện và tiềm năng phát triển thanh toán thẻ.

Thu Huyền