(Baonghean) - Ông NGUYỄN BÁ HẢO, Phó Giám đốc Sở TT&TT trả lời phỏng vấn Báo Nghệ An
P.V:Thưa ông, hiện nay, tình trạng trang Thông tin điện tử (TTĐT) và mạng xã hội bùng nổ và hoạt động có phần phức tạp, gây khó khăn cho các cơ quan quản lý nhà nước; ông có thể cho biết một số nét khái quát về trang TTĐT và mạng xã hội?
Ông Nguyễn Bá Hảo: Theo quy định tại Nghị định số 72/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, thì:
Trang thông tin điện tử tổng hợp là trang thông tin điện tử của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp thông tin tổng hợp trên cơ sở trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức và ghi rõ tên tác giả hoặc tên cơ quan của nguồn tin chính thức, thời gian đã đăng, phát thông tin đó.
Trang thông tin điện tử nội bộ là trang thông tin điện tử của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp thông tin về chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, dịch vụ, sản phẩm, ngành nghề và thông tin khác phục vụ cho hoạt động của chính cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đó và không cung cấp thông tin tổng hợp.
Trang thông tin điện tử cá nhân là trang thông tin điện tử do cá nhân thiết lập hoặc thiết lập thông qua việc sử dụng dịch vụ mạng xã hội để cung cấp, trao đổi thông tin của chính cá nhân đó, không đại diện cho tổ chức hoặc cá nhân khác và không cung cấp thông tin tổng hợp.
Trang thông tin điện tử ứng dụng chuyên ngành là trang thông tin điện tử của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ ứng dụng trong lĩnh vực viễn thông, công nghệ thông tin, phát thanh, truyền hình, thương mại, tài chính, ngân hàng, văn hóa, y tế, giáo dục và các lĩnh vực chuyên ngành khác và không cung cấp thông tin tổng hợp.
Mạng xã hội (social network) là hệ thống thông tin cung cấp cho cộng đồng người sử dụng mạng các dịch vụ lưu trữ, cung cấp, sử dụng, tìm kiếm, chia sẻ và trao đổi thông tin với nhau, bao gồm dịch vụ tạo trang TTĐT cá nhân, diễn đàn (forum), trò chuyện (chat) trực tuyến, chia sẻ âm thanh, hình ảnh và các hình thức dịch vụ tương tự khác.
P.V: Việc một số cá nhân sử dụng trang thông tin điện tử cá nhân hoặc thông qua mạng xã hội như facebook, blog để chia sẻ một số tin tức không đúng với thuần phong mỹ tục, vi phạm quy định của pháp luật thì sẽ bị xử lý như thế nào?
Ông Nguyễn Bá Hảo:Tại Khoản 4, Điều 20, Nghị định số 72/2013 quy định ”Trang thông tin điện tử cá nhân là trang thông tin điện tử do cá nhân thiết lập hoặc thiết lập thông qua việc sử dụng dịch vụ mạng xã hội (như facebook) để cung cấp, trao đổi thông tin của chính cá nhân đó, không đại diện cho tổ chức hoặc cá nhân khác và không cung cấp thông tin tổng hợp”. Tại Điểm b, Khoản 2, Điều 2, Thông tư số 09/2014/TT-BTTTT (hướng dẫn Nghị định 72), quy định: ”Cá nhân có quyền chia sẻ những thông tin không vi phạm các quy định tại Điều 5 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP trên trang thông tin điện tử cá nhân và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung các thông tin được đăng tải, chia sẻ; không đại diện cho tổ chức hoặc cá nhân khác và không cung cấp thông tin tổng hợp.
Các hành vi bị cấm tại Điều 5, Nghị định số 72/2013 như sau: Lợi dụng việc cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng nhằm mục đích: Chống lại Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc; tuyên truyền chiến tranh, khủng bố; gây hận thù, mâu thuẫn giữa các dân tộc, sắc tộc, tôn giáo. Tuyên truyền, kích động bạo lực, dâm ô, đồi trụy, tội ác, tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, phá hoại thuần phong, mỹ tục của dân tộc. Tiết lộ bí mật nhà nước, bí mật quân sự, an ninh, kinh tế, đối ngoại và những bí mật khác do pháp luật quy định. Đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân. Quảng cáo, tuyên truyền, mua bán hàng hóa, dịch vụ bị cấm; truyền bá tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm bị cấm. Giả mạo tổ chức, cá nhân và phát tán thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân...
Nói một cách dễ hiểu, một cá nhân có quyền chia sẻ thông tin từ các nguồn tin của người khác, đồng thời phải chịu trách nhiệm cá nhân của mình về nội dung thông tin mình đã chia sẻ. Vì vậy, trường hợp thông tin đó thuộc loại bị cấm, thì tùy theo mức độ vi phạm, thì người chia sẻ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định số 174/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BCVT, CNTT, và tần số VTĐ hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.
P.V: Qua quá trình khảo sát, kiểm tra thì tình trạng sai phạm chủ yếu của các trang TTĐT hiện nay trên địa bàn tỉnh Nghệ An là gì, thưa ông?
Ông Nguyễn Bá Hảo:Hiện nay, tình trạng hoạt động của các trang TTĐT diễn ra khá phức tạp. Thời gian qua, Sở TT&TT nhận được phản ánh của một số tổ chức, cá nhân về việc một số trang TTĐT tổng hợp cấp giấy giới thiệu là phóng viên cho cán bộ đơn vị mình về các địa phương để khai thác tin, bài dưới dạng các hợp đồng quảng cáo; đăng tải tuyển dụng chức danh phóng viên, biên tập viên như cơ quan báo chí.
Một số cơ quan, đơn vị thiết lập trang Thông tin điện tử tổng hợp nhưng không xin cấp phép theo quy định, mới đăng ký tên miền đã hoạt động, thậm chí lách luật như đề trên trang là đang chạy thử nghiệm, hoặc ghi không đầy đủ thông tin của đơn vị như cơ quan chủ quản, số giấy phép; một số trang giấy phép đã hết hạn nhưng không xin cấp lại... trong đó có cả một số trang của cơ quan nhà nước.
Nhiều trang Thông tin điện tử tổng hợp khi trích dẫn nguồn tin, do để câu khách phục vụ quảng cáo nên chỉ chú trọng trích dẫn những tin mang tính giật gân, những tin mang tính tiêu cực là chủ yếu (các vụ án giết, cướp, hiếp, các hình ảnh gợi cảm của người mẫu, diễn viên...) nên nhìn vào rất phản cảm. Về lâu dài, sẽ gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý người đọc, đặc biệt là thế hệ trẻ. Thậm chí có một số trang khi trích dẫn đã cố tình chỉnh sửa đầu đề, biên tập lại nội dung ... và xem như đó là sản phẩm của mình, gây bức xúc cho cơ quan báo chí. Hoặc một số trang thông tin điện tử nội bộ không có chức năng tổng hợp nhưng vẫn cung cấp thông tin tổng hợp...
P.V: Với chức năng là cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn, Sở TT&TT có những giải pháp gì để chấn chỉnh tình trạng trên?
Ông Nguyễn Bá Hảo: Trên thực tế, công tác xây dựng các quy định của pháp luật phục vụ quản lý trong lĩnh vực này cũng chưa kịp thời; năng lực quản lý nhà nước có lúc, có nơi còn chưa theo kịp sự phát triển; hiệu quả trong công tác tuyên truyền về nâng cao nhận thức cho các cá nhân, tổ chức doanh nghiệp chưa cao.
Để khắc phục tình trạng trên, Sở TT&TT có những giải pháp như sau: Tham mưu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để phục vụ công tác quản lý; Chỉ đạo các cơ quan thông tấn báo chí tăng cường thời lượng tuyên truyền các quy định của pháp luật để cung cấp thông tin cho nhân dân; Tổ chức tập huấn cho cán bộ, nhất là cán bộ cấp cơ sở về công tác quản lý đối với lĩnh vực này để nâng cao hơn nữa năng lực quản lý nhà nước, kịp thời phát hiện và ngăn chặn, xử lý nghiêm các sai phạm theo pháp luật; Thường xuyên tổ chức kiểm tra, rà soát các trang thông tin điện tử trên địa bàn: Trong năm 2014, sở đã rà soát và ban hành văn bản nhắc nhở đối với hơn 30 trang TTĐT tổng hợp vi phạm, trong đó có cả một số trang của các cơ quan nhà nước và yêu cầu làm thủ tục xin cấp phép theo quy định, đồng thời xử phạt 3 trang tin vi phạm. Qua thanh tra, Sở TT-TT đã xử phạt 3 trang thông tin điện tử của: Công ty CP Truyền thông Nghệ An 24h số tiền 5 triệu đồng; Công ty TNHH quảng cáo và tiếp thị Thành Đại Dương 10 triệu đồng; Công ty CP truyền thông trực tuyến Việt Nam số tiền 20 triệu đồng vì các lỗi vi phạm.
Thời gian tới, Sở sẽ tiến hành kiểm tra toàn diện các trang thông tin điện tử trên địa bàn tỉnh, kiên quyết xử lý nghiêm đối với các trang cố tình vi phạm, không chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động trang thông tin điện tử. Mặt khác, tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan nhằm thực hiện tốt hơn chức năng quản lý, phối hợp với Đoàn Thanh niên, trường học, cơ quan, tổ chức xã hội... để tuyên truyền, định hướng cho các cá nhân, đoàn viên, hội viên... có trách nhiệm với bản thân mình và xã hội trong việc đưa thông tin và cung cấp thông tin trên mạng xã hội, tránh bị lợi dụng, vô tình tiếp tay cho các hoạt động vi phạm pháp luật; phối hợp với cơ quan công an để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm...
P.V: Xin cảm ơn ông!.
P.V (Thực hiện)