(Baonghean) -Báo Nghệ An ra ngày 9/8/2013, trên chuyên mục thông tin đường dây nóng có thông tin người dân ở bản Công, xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp phản ánh: Công ty CP khai khoáng Lạng Sơn xả thải gây ô nhiễm môi trường. Tiếp đó, Báo Nghệ An ngày 15/8/2013, tiếp tục có bài viết phản ánh: Công ty CP khai khoáng Lạng Sơn trong quá trình khai thác quặng thiếc đã xả chất thải xuống suối nên khi trời mưa, nước suối dâng cao, bùn đất đã tràn vào làm ngập vườn và nhà của các gia đình dọc theo suối từ Thung Bốn xuống đến hang Cát Tơ. Bùn đất tràn vào vườn, vào nhà làm hư hỏng các công trình vệ sinh, ô nhiễm nguồn nước nặng nề. Được biết, việc xả thải của công ty này đã diễn ra rất nhiều lần và đến nay vẫn đang tiếp tục.
Ngày 23/8/2013, Sở TN&MT có công văn số 2600/STN.MT trả lời vấn đề báo nêu nội dung như sau:
Mỏ thiếc Thung Bốn (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An) do Công ty cổ phần khai khoáng Lạng Sơn, Chi nhánh Nghệ An (sau đây gọi tắt là Công ty) làm chủ đầu tư đã được UBND huyện Quỳ Hợp cấp giấy xác nhận bản cam kết bảo vệ môi trường số 35/GXN-CKBVMT ngày 30/9/2008. Mỏ có diện tích 429.244m2, thời hạn cấp phép là 5 năm kể từ ngày cấp phép (10/2009). Từ tháng 9 năm 2010 Công ty bắt đầu thực hiện quá trình bóc vỉa, xây dựng cơ bản mỏ và đến cuối năm 2010 thì bắt đầu hoạt động khai thác và tuyển quặng.
Ngày 6/9/2011, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thành lập Đoàn kiểm tra số 286/QĐ-STNMT về việc kiểm tra công tác bảo vệ môi trường và việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với mỏ thiếc Thung Bốn (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp) của Công ty. Trong quá trình kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã phát hiện các tồn tại về công tác bảo vệ môi trường và sau đó đã có Kết luận số 599/KL-STNMT ngày 30/12/2011.
Trong đó, yêu cầu Công ty khắc phục một số tồn tại về công tác bảo vệ môi trường như: Thực hiện đúng và đầy đủ các yêu cầu và nội dung đã cam kết trong bản cam kết bảo vệ môi trường đã được cấp có thẩm quyền xác nhận, thực hiện quan trắc giám sát chất lượng định kỳ theo đúng cam kết nêu trong bản cam kết bảo vệ môi trường, sau các đợt quan trắc yêu cầu gửi báo cáo kết quả quan trắc, giám sát chất lượng môi trường về phòng Tài nguyên và Môi trường để theo dõi và quản lý. Bên cạnh đó, đã đề nghị UBND huyện Quỳ Hợp chỉ đạo phòng Tài nguyên và Môi trường và các phòng, ban liên quan kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn công ty khắc phục các tồn tại nêu trên.
Ngày 17/7/2012, Tổng cục Địa chất khoáng sản đã thành lập Đoàn kiểm tra số 1038/QĐ.ĐCKS đã tiến hành kiểm tra đối với mỏ thiếc Thung Bốn của Công ty vào ngày 14/8/2012 và đã lập biên bản vi phạm hành chính. Sau đó, ngày 22/8/2012, Chánh thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đã ra Quyết định xử lý vi phạm hành chính số 43/QĐ-XPHC với số tiền 14.000.000 đồng.
Trong năm 2013; UBND huyện Quỳ Hợp đã thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành số 10/QĐ-UBND ngày 3/1/2013 và số 525/QĐ-UBND ngày 16/4/2013, trong đó đã tiến hành kiểm tra công tác bảo vệ môi trường, an toàn lao động, thiết kế khai thác… đối với mỏ khai thác thiếc Thung Bốn (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp), do Công ty làm chủ đầu tư. Sau đó đoàn kiểm tra liên ngành đã lập biên bản vi phạm hành chính và trình Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty trong lĩnh vực khoáng sản số 601/QĐ-UBND và số 600/QĐ-UBND ngày 25/4/2013 số tiền là 23.000.000 đồng. Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường số 599/QĐ-UBND ngày 24/4/2013 số tiền 26.000.000 đồng.
Ngày 6/6/2013, UBND huyện Quỳ Hợp đã có văn bản số 291/UBND.TN về việc lập danh sách các cơ sở gây ô nhiễm môi trường, ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; trong đó có mỏ thiếc Thung Bốn (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp) do Công ty CP khai khoáng Lạng Sơn, Chi nhánh Nghệ An làm chủ đầu tư.
Ngày 5/7/2013, Sở TN&MT Nghệ An đã thành lập Đoàn kiểm tra số 446/QĐ-STNMT về việc kiểm tra công tác bảo vệ môi trường tại các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh, trong đó có mỏ khai thác thiếc Thung Bốn (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp) của Công ty.
* Đánh giá về hệ thống xử lý chất thải của Công ty
Qua kiểm tra hiện trạng tại thời điểm kiểm tra cho thấy: Thiết kế hệ thống xử lý nước thải chưa đảm bảo về mặt quy trình kỹ thuật cũng như thiết kế hệ thống; Hệ thống xử lý nước thải đã được xây dựng, tuy nhiên các hồ chứa nước thải chưa được xây dựng kiên cố, bờ bao đang thấp, yếu, có nguy cơ sạt lở vào thời điểm mưa to, mùa mưa lũ; Hệ thống thu gom nước mặt, nước mưa chảy tràn chưa đảm bảo, vào những thời điểm mưa to, vào mùa mưa lũ … không có khả năng tách dòng nước mặt với hệ thống các bể lắng lọc, nước mưa tràn vào hồ chứa nước thải gây sạt lở và dẫn đến nước thải chảy tràn ra môi trường.
- Chưa thực hiện việc nạo vét bùn thải từ các hố chứa, chưa có bãi chứa thải rắn theo cam kết trong báo cáo cam kết bảo vệ môi trường của dự án. Chất thải rắn không được vận chuyển và thu gom đến bãi thải theo quy định mà tập kết xung quanh khu vực mỏ thành những đống với khối lượng lớn.
* Yêu cầu và kiến nghị.
- Yêu cầu: Trên cơ sở nội dung các Báo đã nêu, để giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác và tuyển quặng thiếc tại Thung Bốn (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp) của Công ty; Yêu cầu Công ty cổ phần khai khoáng Lạng Sơn – Chi nhánh Nghệ An thực hiện một số biện pháp khắc phục sau:
+ Thường xuyên nạo vét bùn tại các hồ chứa, vận hành hệ thống xử lý nước thải đúng theo quy trình; duy tu, bảo dưỡng và gia cố bờ bao các hồ chứa nước thải một cách kiên cố, xây dựng hệ thống xử lý nước thải đảm bảo theo yêu cầu, thu gom và xử lý nước thải triệt để, không được xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường.
+ Rà soát lại các biện pháp giảm thiểu, xử lý ô nhiễm môi trường nêu trong bản cam kết bảo vệ môi trường đã được UBND huyện Quỳ Hợp xác nhận đối với mỏ thiếc Thung Bốn (Châu Hồng, Quỳ Hợp).
+ Có biện pháp xử lý kịp thời lượng bùn thải đã thải ra hồ chứa, nắn và tạo dòng chảy ở mức độ an toàn, kè và gia cố bờ hồ chứa nước cạnh đường giao thông đi lại tránh sạt lở làm ách tắc giao thông và ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân.
+ Sau khi khắc phục các tồn tại phải có báo cáo đầy đủ về mức độ hoàn thành gửi về Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Quỳ Hợp (phòng Tài nguyên và Môi trường), UBND xã Châu Hồng để giám sát theo dõi.
- Kiến nghị: Căn cứ phân cấp, phân nhiệm quản lý Nhà nước về lĩnh vực môi trường và các quy định của pháp luật, thì Dự án khai thác quặng thiếc Thung Bốn tại (xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp) của Công ty cổ phần khai khoáng Lạng Sơn, Chi nhánh Nghệ An thuộc thẩm quyền của UBND huyện Quỳ Hợp; vì vậy đề nghị UBND huyện Quỳ Hợp: Thường xuyên đôn đốc, theo dõi, kiểm tra việc thực hiện khắc phục các tồn tại về công tác bảo vệ môi trường tại mỏ thiếc của Công ty.
Nếu phát hiện Công ty có dấu hiệu vi phạm về lĩnh vực bảo vệ môi trường thì kịp thời xử lý và có báo cáo gửi UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường biết để xử lý. Trên cơ sở tổng hợp các hồ sơ liên quan và kết quả phân tích mẫu nước thải theo từng thời kỳ (Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ lấy mẫu đột xuất) để làm căn cứ đưa vào danh sách cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đối với mỏ thiếc Thung Bốn của Công ty cổ phần khai khoáng Lạng Sơn - Chi nhánh Nghệ An.
Sở Tài nguyên & Môi trường xử lý vấn đề báo nêu
Sở Tài nguyên & Môi trường