Quy định mới về xử lý kỷ luật đảng viên 'cụ thể hoá các biểu hiện suy thoái'

Bộ Chính trị ban hành quy định mới về xử lý kỷ luật Đảng viên, cụ thể hoá những biểu hiện suy thoái, tự diễn biến, tự chuyển hoá.

Bộ Chính trị vừa ban hành Quy định về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm. VnExpress có cuộc trao đổi với ông Hà Quốc Trị - Uỷ viên Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, về Quy định này.

 » Quy định của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm
 

Ông Hà Quốc Trị - Uỷ viên Uỷ ban Kiểm tra Trung ương. Ảnh: Lan Hạ

Lần đầu tiên quy định thời hiệu xử lý kỷ luật của Đảng

- Thưa ông, vì sao Quy định về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm được ban hành vào thời điểm hiện nay?

- Năm 2013, Bộ Chính trị đã ban hành quy định 181 về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm. Sau 4 năm, sở dĩ phải ban hành quy định mới (số 102) vì thời gian qua, quy định 181 bên cạnh những mặt đạt được thì đã bộc lộ bất cập. Cụ thể, quy định 181 chưa bao quát hết phạm vi và các khuyết điểm, vi phạm của đảng viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, chức trách được giao. 

Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đã tiến hành sơ kết việc thực hiện quy định 181, qua đó một số địa phương kiến nghị sửa đổi quy định này cho phù hợp với tình hình mới; giải quyết những vướng mắc trong quá trình xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm.

- Vậy quy định lần này có những điểm mới nào?

- Về mặt bố cục, quy định 102 giữ nguyên 5 chương, nhưng tăng thêm một điều thành 37 điều so với 36 ở quy định cũ; ở mỗi điều cụ thể có bổ sung, sửa đổi với trọng tâm là cụ thể hoá những biểu hiện suy thoái, tự diễn biến, tự chuyển hoá trong nội bộ đã được Nghị quyết Trung ương 4 khoá 12 xác định.

Quy định mới cũng bổ sung nội dung thời hiệu xử lý kỷ luật của Đảng (khoảng thời gian mà khi hết thời hạn đó thì đảng viên có vi phạm không bị xử lý kỷ luật).

Các quy định trước đây đều không đặt ra vấn đề thời hiệu, tuy nhiên trong thực tế nhiều trường hợp sai phạm diễn ra đã lâu, nếu cứ để kỷ luật thì cũng không còn nhiều ý nghĩa răn đe, chưa kể khả năng khắc phục hậu quả thấp. Hơn nữa, pháp luật của Nhà nước cũng có quy định về thời hiệu kỷ luật nên phải sửa để đồng bộ.

Quy định mới nêu vi phạm đến mức khiển trách thì thời hiệu 5 năm; cảnh cáo, cách chức là 10 năm; còn khai trừ ra khỏi Đảng thì không có thời hạn, đặc biệt là các lỗi phạm về an ninh quốc gia, bảo vệ chính trị nội bộ.

Như vậy so với yêu cầu xử lý kỷ luật công dân (24 tháng) thì kỷ luật của Đảng có thời hiệu lâu hơn, vì đảng viên có yêu cầu cao hơn.

Một điểm mới nữa là quy định không được luân chuyển, bổ nhiệm, phong tặng, công nhận các danh hiệu của Đảng, Nhà nước với đảng viên đang được tổ chức Đảng xem xét thi hành kỷ luật...

Không dùng "cho thôi chức" để thay cho "cách chức"

- Theo quy định 102, đảng viên kê khai tài sản, thu nhập không trung thực sẽ bị cách chức. Quy định này xuất phát từ thực tế nào, thưa ông?

- Thực tế có những đảng viên kê khai không trung thực và vừa rồi phải xem xét kỷ luật. Ví dụ trường hợp bà Hồ Thị Kim Thoa, nguyên Thứ trưởng Công Thương, được cơ quan kiểm tra xác định là: Trong thời gian dài, bà Kim Thoa nhiều lần kê khai tài sản, thu nhập không đúng, không đầy đủ theo quy định, vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm.

Hay là bà Phan Thị Mỹ Thanh, Phó bí thư Tỉnh uỷ Đồng Nai cũng đã vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm khi kê khai tài sản, thu nhập không đầy đủ, không đúng quy định của Đảng và Nhà nước.

Trong Đảng có Quy định 47 về những điều đảng viên không được làm, đã nêu nội dung về kê khai tài sản, thu nhập. Tuy nhiên, Quy định 47 là khuôn khổ để đảng viên chấp hành, còn quy định 102 là thi hành, xử lý kỷ luật nếu đảng viên vượt khuôn khổ đó. 

Ngoài ra, vừa qua Bộ Chính trị đã ban hành quy định số 85 về kiểm tra, giám sát việc kê khai tài sản của cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban bí thư quản lý. Nếu phát hiện sai phạm của cán bộ nào đó thuộc diện này thì Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng liên quan sẽ vào cuộc. Bộ Chính trị cũng giao cấp uỷ địa phương xây dựng quy định tương tự để triển khai ở cấp dưới.

- Thời gian qua, một số trường hợp kỷ luật cán bộ, đảng viên đã áp dụng hình thức “cho thôi chức”. Trong quy định 102 đưa ra nguyên tắc “cấp ủy viên vi phạm đến mức cách chức thì phải cách chức, không cho thôi giữ chức”. Nghĩa là tới đây việc thì hành kỷ luật ở mức cách chức sẽ rõ ràng hơn?

- Việc cho thôi chức được nêu tại Quy định số 260 ngày 2/10/2009 của Bộ Chính trị về việc thôi giữ chức vụ, miễn nhiệm, từ chức của cán bộ. Trong trường hợp cán bộ, đảng viên bị kỷ luật cho thôi chức thì sẽ được điều động, phân công làm công tác khác chứ không làm công việc cũ.

Tuy nhiên, quá trình kiểm tra, xử lý vừa qua xuất hiện một số trường hợp thấy rõ ràng là cho thôi chức thì không phải hình thức kỷ luật. Vì vậy, cấp có thẩm quyền cho rằng cần quy định việc xử lý kỷ luật đúng với Điều lệ Đảng, nghĩa là đảng viên vi phạm đến mức nào thì phải xử lý đến mức đấy, không được cho thôi chức thay vì cách chức; hoặc xoá tên Đảng viên cũng không phải hình thức kỷ luật mà phải là khai trừ.

Vừa qua cũng có những trường hợp xử lý nội bộ khi cán bộ, đảng viên vi phạm. Vì vậy, quy định mới đưa ra nguyên tắc "đảng viên vi phạm pháp luật đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì phải truy cứu trách nhiệm hình sự, không xử lý nội bộ".

Ở khoá 10, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương phát hiện vi phạm ở Vinashin, rõ ràng là vi phạm pháp luật, không để xử lý nội bộ trong Đảng mà chuyển hồ sơ qua cơ quan điều tra để tiến hành các công việc theo quy định của pháp luật.

Khi đã xử lý theo quy định pháp luật thì căn cứ vào bản án của toà, người vi phạm sẽ bị khai trừ ra khỏi Đảng, kể cả với án treo.

Nói như vậy để thấy rằng quy định nào cũng xuất phát từ thực tiễn, chứ không thể chung chung. Thực tiễn đặt ra phải có quy định để ngăn chặn việc anh vi phạm pháp luật, đáng lẽ phải xử lý theo pháp luật thì lại xử lý nội bộ, xuê xoa cho nhau.

- Với quy định mới, việc xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm sẽ được siết chặt hơn, nghĩa là đòi hỏi khắt khe hơn với người đảng viên?

-  Quy định này có tính giáo dục, phòng ngừa, nhắc nhở cán bộ đảng viên thực hiện đúng quy định. Nếu vi phạm sẽ bị xử lý. Điều này không phải khắt khe và cũng không phải bây giờ mới ban hành. Quy định này đã sửa đổi đến lần thứ 3 rồi.

Đây là quy định hết sức cần thiết, làm căn cứ để xem xét xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm. Tôi nghĩ rằng nội dung này cũng phải thông tin rộng rãi để cán bộ đảng viên  và người dân giám sát việc thực hiện. Bây giờ cứ nói đảng viên nào đó vi phạm nhưng hành vi vi phạm thế nào thì không biết, nên phải có quy định để khi đảng viên vi phạm, mức độ thế nào thì đối chiếu, so sánh với quy định. Nếu người dân không biết hành vi nào là sai thì không thể giám sát. 

Hiện Uỷ ban Kiểm tra Trung ương được giao soạn thảo văn bản hướng dẫn thi hành quy định. Trong thời gian tới sẽ có hướng dẫn rõ ràng, giải thích từ ngữ cụ thể để mọi người hiểu rõ.

Theo VNE