(Baonghean.vn) - Giáp ranh biên giới Việt – Lào, thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt cả quần thể loài cây sa mu cổ thụ khổng lồ kỹ vĩ. Loại cây này nằm trong "sách đỏ" thuộc loài quý hiếm của thế giới, cần được bảo tồn.
Từ bản Thái cổ Mường Đán, vào đến vùng rừng có quẩn thể cây Sa mu dầu hết khoảng 7 tiếng đồng hồ vượt rừng, trèo dốc. Ngủ lại một đêm trong rừng, sáng hôm sau thêm 1 tiếng đồng hồ trèo núi, chúng tôi mới đến được rừng Sa mu. Từ núi cao trông xuống, tán cây sa mu vượt trội so với các loại cây rừng.Buổi sớm trong rừng sa mu thường có mưa hoặc nặng sương. Điều này khiến rừng cây cổ thụ thêm kỳ ảo. Một cụm 3 cây sa mu dầu mọc sát kề nhau. Khi sương tan, ánh sáng tràn vào, sa mu hiện rõ là biểu tượng của núi rừng. Đứng cạnh Sa mu vùng lõi Khu BTTN Pù Hoạt, con người thật nhỏ bé. Hiện trạng bảo tồn thế giới của sa mu dầu là đang bị tuyệt chủng. Còn hiện trạng quốc gia của sa mu dầu là loài sắp bị tuyệt chủng. Sa mu dầu nằm trong Danh sách các loài nguy cấp quý hiếm được ưu tiên bảo vệ của Nghị định 160/213/NĐ-CP. Trước thực trạng đó, cán Khu BTTN Pù Hoạt thường xuyên tổ chức các cuộc thám sát, phát hiện vùng cây sa mu, đánh số từng cây để quản lý bảo vệ. Trong vùng quần thể sa mu dầu của Khu BTTN Pù Hoạt (tại Tiểu khu 60, xã Hạnh Dịch), có một cây sa mu đường kính lên tới 5,2m nhưng tiếc thay, đã chết. Cây lớn nhất hiện tại phát hiện được có đường kính 3,7m. Cây 3,7m có tán rộng, trùm khắp một khu đất lớn. Phó Giám đốc Ban quản lý Khu BTTN Pù Hoạt, ông Lê Phùng Diệu cho biết:, Trước thực trạng loại cây quý hiếm đang dần tuyệt chủng, và để gìn giữ được biểu tượng hùng vĩ của núi rừng, góp phần bảo tồn nguồn gen quý của quốc gia, Khu BTTN Pù Hoạt đang lập hồ sơ đề nghị công nhận quần thể cây sa mu là quần thể cây di sản. Ý tưởng lập hồ sơ đề nghị công nhận quần thể cây sa mu là quần thể cây di sản thực sự đáng quan tâm. Quế Phong nổi tiếng với thác Sao Va, Đền Chín gian, hồ Thủy điện Hủa Na, những bản làng Thái cổ, con suối Huổi Đán với thác nước 7 tầng, nay lại phát hiện thêm những quần thể sa mu dầu cổ thụ. Nếu những quần thể sa mu dầu này được công nhận là di sản quốc gia, sẽ góp phần thức dậy tiềm năng du lịch của miền Tây xứ Nghệ. Nhật Lân