Phùng Chí Kiên - Sáng mãi phẩm chất, cốt cách của một người con xứ Nghệ

Đồng chí Phùng Chí Kiên. Ảnh tư liệu

Tháng 8/2008, Bộ Quốc phòng phối hợp với Tỉnh ủy Nghệ An tổ chức Hội thảo “Đồng chí Phùng Chí Kiên, một người Cộng sản kiên cường, một nhà lãnh đạo cách mạng tiền bối xuất sắc, chính trị, quân sự song toàn”. Trong bức thư gửi về Hội thảo, Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết: “Đồng chí Phùng Chí Kiên là một trong những cán bộ lãnh đạo tiền bối đã có công lao to lớn đối với Đảng ta, Quân đội ta, không chỉ về mặt tổ chức mà cả về đường lối cách mạng…”.

Nhận thấy Nguyễn Vĩ là người có tinh thần nhiệt huyết với cách mạng, tư chất thông minh, có tư duy về quân sự, đồng chí Nguyễn Ái Quốc đã chọn cùng một số thanh niên vào đào tạo tại Trường quân sự Hoàng Phố. Kể từ đó như cánh chim bằng cưỡi gió, Nguyễn Vĩ tham gia cuộc khởi nghĩa Quảng Châu do Đảng cộng sản Trung Quốc lãnh đạo, làm Liên trưởng lực lượng vũ trang khu Xô Viết Hải Phong - Lục Phố ( Quảng Đông ), bẻ gãy nhiều cuộc tấn công của quân Tưởng Giới Thạch. Rồi được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, đại diện Quốc tế Cộng sản, cử sang Matxcơva học Trường Đại học Phương Đông.

Tốt nghiệp, Phùng Chí Kiên về Hương Cảng tham gia Ban công tác hải ngoại do đồng chí Lê Hồng Phong phụ trách. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ nhất họp ở Ma Cao tháng 3/1935 được bầu Ủy viên thường vụ. Tháng 8/1936 được cử về Sài Gòn cùng đồng chí Hà Huy Tập chỉ đạo phong trào cách mạng trong nước. Một năm sau quay lại Hương Cảng lãnh đạo Ban công tác hải ngoại của Đảng, xuất bản tờ báo Đồng Thanh tuyên truyền, định hướng đấu tranh cách mạng, ủng hộ Nhân dân Trung Hoa chống Nhật. Đây là thời gian ông gần gũi với Bác, cùng Bác về Vân Nam liên hệ với các cơ sở quần chúng cách mạng, khảo sát đường về Tổ quốc.

Tại Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8 (5/1941) ở Khuổi Nậm, Pác Bó, đồng chí Phùng Chí Kiên tiếp tục được bầu vào Ban chấp hành Trung ương, phụ trách quân sự, và được cử về căn cứ Bắc Sơn chỉ huy Cứu quốc quân, xây dựng lực lượng vũ trang chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa.

Phùng Chí Kiên đã cống hiến cả tuổi thanh xuân, hy sinh thân mình để thực hiện sứ mệnh cao cả mà Tổ quốc và Nhân dân tin tưởng giao phó. Với vai trò một người chỉ huy xuất sắc của lực lượng Cứu quốc quân hùng mạnh, để bảo toàn lực lượng, bảo toàn tính mạng cho bà con quanh vùng căn cứ Bắc Sơn, ông đã quyết định phá vây, rút quân lên biên giới khi kẻ địch huy động hơn 4 ngàn binh lính bao vây quyết tiêu diệt căn cứ, quét sạch những hạt giống vũ trang, mối họa cho chúng sau này. Trên đường rút quân, cánh của ông bị địch phát hiện, bủa vây tứ phía, ông quyết định đi sau chặn hậu, lôi kéo hỏa lực về phía mình, chiến đấu đến viên đạn cuối cùng. Chỉ mình ông và đồng chí Chính trị viên Lương Văn Chi bị thương, sa vào tay giặc, sau đó bị chúng sát hại, còn những chiến sỹ khác rút lui an toàn, trong đó có những tên tuổi trở thành những tướng lĩnh, sĩ quan, cán bộ lãnh đạo xuất sắc như: Chu Văn Tấn, Đặng Văn Cáp, Hoàng Văn Thái… Sau này, Phùng Chí Kiên được Nhà nước công nhận liệt sĩ, trên quê hương Diễn Châu cũng đã hình thành Công trình Tưởng niệm mang tên Phùng Chí Kiên.