Chiều 17/11, sau gần một tuần làm việc, HĐXX thẩm vấn tới hành vi phạm tội của bị cáo Phan Sào Nam (39 tuổi, chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty cổ phần VTC truyền thông trực tuyến - VTC Online).
Tham vọng là người đi đầu phát triển game bài trực tuyến
Trong trang phục áo sơ mi trắng, quần bò tối màu, ống tay vén cao thành từng lớp ngay ngắn, Nam bình tĩnh nói không có quan hệ họ hàng thân thích, chỉ quen Nguyễn Văn Dương (Chủ tịch HĐQT CNC) qua mối quan hệ xã hội thông thường từ năm 2015. Riêng với Hoàng Thành Trung (đang bỏ trốn), Nam có mối quan hệ đồng nghiệp 5 năm ở Tổng công ty VTC.
Nam từ lâu nghe nói CNC là công ty bình phong của công an. Khi gặp Dương, Nam được khẳng định điều này. Với lịch sử kinh doanh công nghệ, internet từ lâu của VTC Online nên Nam với Dương bàn kế hoạch phát triển kinh doanh trong lĩnh vực này.
Trung lại gặp Nam đặt vấn đề phát triển game bài. Nhưng theo Nam, việc cấp phép game ở thời điểm 2014-2015 khá khó khăn. Khi gặp Dương, bị cáo này nói có thể làm được với vai trò phát hành. Bộ ba từ đó hợp tác với nhau.
Ở Công ty Nam Việt, Trung phụ trách chi nhánh ở Hà Nội cấp bản quyền phần mềm cho VTC Online rồi VTC Online cấp lại cho CNC phát hành game tại Việt Nam. Nam và Dương đều kỳ vọng mình là người đi đầu phát triển game bài trực tuyến.
Trong quá trình hoạt động với CNC, Nam mới hiểu game chưa được cấp phép. "Tại sao biết cấp phép khó khăn, chưa được cấp phép vẫn hợp tác?", chủ tọa hỏi. Nam xin HĐXX được trình bày dài.
Phan Sào Nam khi về việc biết CNC là công ty bình phong của công an.
Theo đó, Nam được Dương nói rằng CNC là công ty bình phong vừa làm kinh tế vừa có nhiệm vụ trinh sát ngoại tuyến. Nam vừa nói xong câu này, chủ tọa yêu cầu cảnh sát Dương ra khỏi phòng cách ly để nghe.
Tiếp tục trình bày, Nam khai khi nghe Dương nói như trên thì hiểu dù chưa có giấy phép nhưng Bộ Công an có thể có cơ chế mở để công ty nghiệp vụ thực hiện mà người ngoài không biết được. Vì thế, hai công ty mới có hợp đồng chính thống và Nam tự tin phát triển game này.
"Trong hợp tác giữa VTC Online và CNC thì giá trị lớn nhất nằm ở chỗ CNC là công ty bình phong của công an", Nam nói.
Nam cho biết, việc chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật máy chủ do VTC online triển khai giai đoạn đầu. Giai đoạn một, game có tên Rikvip, giai đoạn hai đổi thành Tipclub. Lý do đổi, theo Nam không rõ ràng song vì đây là ý muốn của Dương, về bản chất dịch vụ là giống nhau.
Giải thích với VKS, Nam cho hay game bài Rikvip/TipClub có năm hình thức thanh toán: nạp thẻ viễn thông, nạp tiền qua ngân hàng, Gocoin, Vcard, thanh toán quốc tế Mycard. Nam chưa bao giờ thử mở game Rikvip ra chơi nên không rõ cụ thể việc nạp tiền thế nào.
Quá trình thực hiện hợp đồng với CNC, khi kết nối hệ thống game kỹ thuật hai bên phải trao đổi nhiều, trong đó có thông tin IP của máy chủ. VKS yêu cầu Nam nhìn lên màn hình. Máy chiếu đánh dấu một số địa chỉ IP được cho là của VTC Online giao cho CNC. Nam xác nhận có việc giao hai địa chỉ IP này.
Ở giai đoạn một, Nam khai tiền thu được từ việc vận hành game, công ty VTC Online hạch toán đầy đủ vào công ty, được hơn 2.000 tỷ đồng. Đến giai đoạn hai, Nam khai tiền thu được từ vận hành game không được hạch toán vào pháp nhân nữa.
Nhiều cơ quan kiểm tra nhưng không thấy ai xử lý
Cũng trong phần thẩm vấn chiều nay, Nam khai quá trình vận hành game, một số cơ quan chức năng như: Bộ Thông tin truyền thông, PC50 Hà Nội đã kiểm tra hệ thống này.
Theo Nam, các cơ quan chức năng có biết việc phát hành, bản thân công ty cũng có báo cáo đầy đủ nhưng không thấy có kết luận xử lý. Vì vậy, bị cáo rất tin lời bị cáo Dương về việc game đang thử nghiệm và sau đó sản phẩm này được cấp phép chính thức.
Ở giai đoạn đầu tiên, từ tháng 4/2015 đến tháng 8/2016, CNC ký hợp đồng với VTC Online và làm tốt phần việc của mình. Theo góc nhìn của Nam, CNC rất tự tin và Dương cũng tự tin đang trao đổi với cơ quan chức năng để có giấy phép.
Giai đoạn hai, theo Nam, Dương không dùng pháp nhân CNC để vận hành hệ thống đánh bạc nữa mà sử dụng một số pháp nhân khác. Nhưng Nam cho rằng những đầu việc mà phía bị cáo Dương làm đại diện cũng đều triển khai đúng theo thỏa thuận ban đầu.
Nam nhớ lại, khoảng tháng 8/2016 Dương có trao đổi về việc CNC là công ty bình phong là nhạy cảm nên "muốn sắp xếp chút cho bớt nhạy cảm". "Nhạy cảm thế nào bị cáo cũng không tiện hỏi, bởi liên quan tới Bộ Công an bị cáo biết đó là thông tin mật", Nam nói.
Chủ tọa hỏi: "Sao khi các cơ quan chức năng kiểm tra mà bản thân không bị xử lý?". Nam nói không biết, song trong tất cả những lần kiểm tra đều trao đổi với Dương. Khi đó, Dương nói "anh sẽ xử lý và làm việc với các cơ quan đó". Phía sau, Dương chăm chú theo dõi Nam khai.
Nam còn khẳng định, nếu ngay ở giai đoạn đầu khi các cơ quan chức năng quản lý kiểm tra mà có cảnh báo về việc game không được cấp phép sẽ không có hậu quả như vụ án hôm nay.
Gửi 3,5 triệu USD trong tài khoản ngân hàng ở Singapore
Vừa khai vừa ngẫm nghĩ, Nam giải thích game có tính chất đổi thưởng nên phần lớn doanh thu khoản hơn 9.500 tỷ đồng trong gần 30 tháng vận hành dùng đổi thưởng cho người chơi. Nam nhận tiền để chi phí cho vận hành bản cứng, mềm..., nhưng anh ta không trực tiếp vận hành kỹ thuật mà thông qua đồng nghiệp là Hoàng Thành Trung nên không rõ chi phí mà chỉ chuyển theo yêu cầu.
Trong hơn hai năm kinh doanh game bài, Nam nói nhận 1.475 tỷ đồng. Với tiền này, Nam khai phần lớn dành cất giữ dạng tiền mặt, một số góp vốn để thành lập một số công ty, lĩnh vực kinh doanh mới, bất động sản.
Chủ tọa yêu cầu khai về việc sử dụng tiền, Nam nói cụ thể như trong cáo trạng, gồm chuyển cho người thân và bạn bè giữ hộ (dì ruột, bạn tên Hưng, Nhung) hay đầu tư vào các công ty sản xuất nội dung số, công nghiệp phần mềm thanh toán, làm về du lịch... Với dì ruột, Nam chuyển 236 tỷ đồng nhờ cất giữ hộ sau đó đầu tư sinh lời giúp. Khi nhờ bạn giữ tiền Nam không nói nguồn tiền từ đâu.
Nam khai ở giai đoạn điều tra đã nộp tiền mặt 1.088 tỷ đồng cho cơ quan điều tra. Tổng tài sản của Nam đã bị thu hồi là hơn 1.300 tỷ đồng, tương đương 90,7% tiền hưởng lợi bất chính. Số tiền này Nam trình bày đã khắc phục ngay sau khi bị tạm giam khoảng hơn một tháng, lúc nhận ra sai lầm. Nam còn nói giờ đã nhận thức là sai nên mong những người đang trốn truy nã, cũng là bạn thân, trở về để nhận sai. Nghe Nam trình bày, VKS đánh giá Nam đã tích cực hợp tác với cơ quan điều tra khắc phục hậu quả.
Với số tiền 3,5 triệu USD hiện ở Singapore, Nam khai cho một người bạn vay bằng tiền đồng tại Việt Nam. Nhưng sau đó người bạn đó trả cho bị cáo tại Singapore bằng USD qua tài khoản tại nước này. "Không có việc chuyển tiền qua biên giới", Nam nói.
VKS lại yêu cầu Nam nhìn lên màn hình. Máy chiếu dẫn biên bản làm việc với kiểm sát viên, điều tra viênvề các tài sản phong tỏa. Nam nói tin VKS kiểm tra các con số là đúng.
Trước câu hỏi của luật sư: "Có người nói Phan Sào Nam bị thần kinh mới khắc phục số tiền lớn vậy. Anh nghĩ gì?". Nam nói: "Đó là số tiền lớn nên nói để búng tay một phát thì không phải nhưng khi làm việc với cơ quan điều tra hơn một tháng thì bị cáo nhận thức được sai lầm, được cơ quan điều tra tạo điều kiện chỉ hơn hai tuần Nam đã thu hồi được số tiền đó, cũng là chưa đầy hai tháng từ khi ra đầu thú".
Nam còn hứa ở giai đoạn thi hành án và sau đó có điều kiện làm việc, đóng góp cho xã hội để tăng phần khắc phục hậu quả.
"Có một thời gian bị cáo bỏ trốn và bị truy nã. Vì sao biết điều tra mà trốn?", HĐXX hỏi thêm. Nam cho hay do đi công tác nên nước ngoài không được nhận thông tin về khởi tố hay truy nã. Nhưng trong thời gian này có nghe nói về vụ án ở Việt Nam.
"Đó là một cú sốc và bị cáo muốn suy nghĩ lại quá khứ thế nào. Bị cáo chưa va chạm pháp lý không biết thế nào là khởi tố, điều tra, truy nã nên muốn ở một mình suy nghĩ, sau đó mới về nước", Nam khai.
Luật sư dẫn chứng ngày 8/11/2017, Nam có viết đơn xin được lập công chuộc tội với nội dung đề nghị cơ quan điều tra tạo điều kiện để liên hệ với bạn bè, đồng nghiệp như Hoàng Thành Trung, Lê Văn Kiên, Phan Anh Tuấn, để thuyết phục các anh ấy hợp tác với cơ quan điều tra và hỏi "tại sao anh lại có ý tưởng đó?".
Nam đáp, ở thời điểm đó, cũng như tới tận bây giờ đa nhận thức được việc mình làm là sai. Các bị cáo trên cũng nên ý thức đó là việc làm sai nên nhanh chóng trở về để phối hợp với cơ quan điều tra, giải quyết vụ việc cũng như khắc phục hậu quả càng sớm càng tốt.
27 tháng vận hành game thu gần 10.000 tỷ đồng
Hồ sơ vụ án xác định, năm 2014 Phan Sào Nam gặp Hoàng Thành Trung (đang bỏ trốn, nguyên giám đốc trung tâm phần mềm – Công ty VTC công nghệ và nội dung số - VTC Intecom) và được Trung khoe sở hữu phần mềm và đội ngũ kỹ thuật giỏi có thể phát triển, kinh doanh hệ thống phần mềm đánh bạc trực tuyến bằng hình thức game bài.
Trung đề nghị tìm mượn pháp nhân cho mình để xây dựng và phát triển phần mềm đánh bạc trực tuyến. Đáp ứng việc này, Nam liên hệ với Đỗ Bích Thủy (chủ Công ty TNHH phát triển nhà và đất Nam Việt) và được mở luôn một văn phòng đại diện ở Hà Nội giao cho Trung toàn quyền điều hành.
Biết Công ty TNHH đầu tư phát triển an ninh công nghệ cao (CNC) là công ty bình phong của C50 (Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Tổng cục Cảnh sát), Nam rủ Nguyễn Văn Dương (Chủ tịch CNC) hợp tác phát hành phần mềm đánh bạc trực tuyến và được đồng ý.
Đầu tháng 4/2015, Dương chỉ đạo cấp dưới Lưu Thị Hồng (Tổng giám đốc CNC) ký hợp đồng với Nam để cung cấp dịch vụ phần mềm và giải pháp công nghệ, khai thác thương mại game bài với tên RikVip.
Sau khi ký hợp đồng với công ty CNC, Nam chỉ đạo Phan Anh Tuấn (Phó giám đốc công nghệ VTC online) mua thiết bị, ký hợp đồng thuê chỗ đặt máy chủ ở quận Cầu Giấy. Tuấn cùng các nhân viên kỹ thuật công ty VTC Online sau đó thiết lập hệ thống 262 máy để game bài RikVip hoạt động.
Giữa tháng 4/2015, phần mềm được Hoàng Thành Trung dựng xong, bắt đầu tổ chức đánh bạc trực tuyến.
Từ ngày 19/4/2015 đến 29/8/2017, tổng cộng gần 43 triệu tài khoản game được đăng ký. Ngày 9/8/2016 có hơn 18 triệu tài khoản game có người chơi thực, trong đó gần 300.000 tài khoản có cả số điện thoại kèm theo. 500 tài khoản trong số này có số Rik đặt cược trong một lần từ 6 triệu (tương đương 5 triệu đồng).
Nhà chức trách cho rằng tổng số tiền được nạp vào hệ thống game bài Rikvip, 23Zdo, Zon/Pen do Nguyễn Văn Dương và đồng phạm vận hành là gần 10.000 tỷ đồng. Số liệu này chưa đầy đủ vì không có dữ liệu từ ngày 24/6/2017 đến ngày kết thúc 29/8/2018.
Trong 10.000 tỷ, tiền đánh bạc sử dụng thẻ viễn thông, thẻ game là 8.800 tỷ đồng. Sau khi trừ đi các chi phí đầu tư, vận hành, đường dây được hưởng 4.700 tỷ đồng. Trong đó bị cáo Phan Sào Nam nhận gần 1.500 tỷ đồng, Nguyễn Văn Dương bỏ túi hơn 1.650 tỷ đồng, nhóm Phan Anh Tuấn, Hoàng Thành Trung và Lê Văn Kiên (đang trốn truy nã) được chia hơn 1.570 tỷ đồng.
Bảo Hà - Phạm Dự