“Nó bảo đi làm thuê chuyến nữa để mẹ con có tiền tiêu Tết”
Một ngày cuối tháng 10, trời xứ Nghệ mưa xối xả, nhưng tại xã Diễn Kỷ, huyện Diễn Châu, chiếc xe khách 24 ghế vẫn xuất phát vào TP. Vinh. Đây là chuyến xe đặc biệt khi bà con lối xóm đã góp tiền thuê xe để vào TAND tỉnh Nghệ An tham dự phiên tòa xét xử con trai bà Nguyễn Thị H. (65 tuổi) là bị cáo Nguyễn Tấn Thịnh (24 tuổi) về tội “Buôn bán hàng cấm”. Đồng phạm trong vụ án này còn có Thái Hữu Thành (30 tuổi), trú xã Tăng Thành, huyện Yên Thành. Riêng bị cáo Võ Đức Thắng (26 tuổi), trú xã Diễn Liên, huyện Diễn Châu bị truy tố về 2 tội “Buôn bán hàng cấm” và “Tàng trữ trái phép chất ma túy”.
Bà H. vốn bị bệnh về thần kinh, sức khỏe yếu nên luôn được hàng xóm tận tình chăm sóc. Vừa nhìn thấy con trai áp giải tới tòa, người mẹ ấy đã không cầm được nước mắt. Như không muốn con trai thấy mình khóc, bà H cố mím chặt môi lại nhưng nước mắt vẫn không ngừng rơi. Một người hàng xóm ngồi cạnh bên chia sẻ: “Tội nghiệp chị ấy lắm, chồng mất, 2 đứa con lớn đã ra ở riêng chỉ còn một mình thằng Thịnh. Mẹ con nương tựa nhau sống được một thời gian thì cách đây 3 năm bà H. phát bệnh tâm thần, cứ ngơ ngơ ngẩn ngẩn, nhiều khi còn leo lên tường ngồi như ma ấy. Thương mẹ, thằng Thịnh đưa mẹ đi chữa khắp nơi mà không được. Chị ấy chỉ biết trông chờ vào thằng Thịnh, vậy mà nó lại…”.
Thịnh là con út trong gia đình có 3 anh chị em. Mồ côi bố nên Thịnh lớn lên nhờ bàn tay chăm sóc và sự yêu thương của mẹ. Khi các anh chị đã ra riêng thì Thịnh ở bên, chăm sóc mẹ. Để có kinh tế lo cho gia đình, Thịnh từng theo chúng bạn sang Thái Lan làm thuê. Đi làm xa giúp Thịnh kiếm được nhiều tiền hơn để lo cho mẹ nhưng lại phải đánh đổi việc xa người thân. Do đó, Thịnh quyết định về nước để có thời gian gần mẹ. Về nước, Thịnh làm thuê nhiều nghề cho đến khi có người giới thiệu sang Lào bốc hàng thuê cho ông chủ tên Nguyễn Cảnh Phượng (46 tuổi, trú xã Diễn Liên, huyện Diễn Châu).
Ngày 4/1/2020 (tức ngày 10/12 âm lịch) Thịnh cùng một số người theo ông chủ sang Lào bốc hàng. “Nó bảo với bà H. rằng gần đến Tết rồi nên muốn đi thêm chuyến nữa để kiếm tiền mẹ con tiêu Tết. Vậy mà…”, người hàng xóm lắc đầu.
Sau khi làm thủ tục thông quan tại cửa khẩu, 16h ngày 5/1, xe khách do Thắng điều kiển chạy đến một kho hàng của người Lào cách mốc địa giới giáp ranh giữa tỉnh Xiêng Khoảng và tỉnh Luông Pha Băng khoảng 3km.
Tại đây, dưới sự chỉ đạo của ông chủ Thành, Thịnh và Thắng bốc hàng hóa (nồi, niêu, xoong, chảo) trên xe khách xuống nền kho. Sau đó, theo chỉ đạo của Phượng, cả 3 lại bốc gỗ, pháo lên hầm tự chế ở đuôi và hầm bụng xe khách. Dù Phượng không nói rõ về nguồn gốc hàng, mục đích vận chuyển về Việt Nam nhưng quá trình bốc xếp Thắng, Thành, Thịnh phát hiện hàng đựng trong các thùng là pháo.
Trước khi về Việt Nam, Thắng còn mua của người Lào 3 viên ma túy để đem về sử dụng. 18h cùng ngày, các đối tượng lên xe khách làm thủ tục xuất bến về Việt Nam.
Khi xe về địa phận xã Khánh Thành, huyện Yên Thành thì bị Công an huyện Yên Thành kiểm tra và phát hiện trên xe có 468 hộp pháo, khối lượng 555 kg; 3 viên ma túy có khối lượng 0,255 gam; 700 thanh gỗ đinh hương có khối lượng 2,38956 m3; 4 chân của con gấu ngựa; 1 bộ xương của gấu ngựa; 2 cá thể báo lửa. Các đối tượng Thịnh, Thắng bị công an bắt giữ ngay sau đó. Riêng Thái Hữu Thành đã từ Lào về Việt Nam đầu thú, thừa nhận hành vi phạm tội.
Nỗi đau người mẹ
Suốt thời gian ngồi theo dõi phiên tòa xét xử con mình, bà H. cứ lấy tay lau nước mắt. Sợ tâm lý bà không tốt nên mấy người hàng xóm đi cùng thi thoảng dẫn bà ra hàng lang ngồi. Một người hàng xóm cho hay: “Biết rằng thằng Thịnh phạm tội thì phải chịu pháp luật trừng trị nhưng thương cho bà H. lắm. Trước khi bị bắt, thằng Thịnh sống rất biết điều. Là thanh niên, nhưng nó chịu khó lắm. Nhất là khi bố mất, nó càng thương mẹ hơn. Thời điểm bà H. phát bệnh tâm thần, nó xoay tiền chạy chữa khắp nơi. Mỗi lần mẹ vào viện là thằng Thịnh bỏ công việc để đi theo chăm sóc mẹ”.
Được bác sỹ kết luận thần kinh bị ảnh hưởng nên hàng tháng người thân lại đưa bà H. vào viện để khám, lấy thuốc về nhà điều trị. Những lúc phát bệnh tâm tính bà H. lại không được bình thường. Do vậy, người thân luôn hạn chế kể chuyện buồn vì sợ bà H. bị sốc. Cũng vì lý do đó mà khi Thịnh bị công an bắt giữ, mọi người thống nhất sẽ giấu chuyện với bà H.
Tết năm 2020, mãi không thấy con trai đi làm thuê về nên bà H. chạy đi hỏi mọi người. Người thân và hàng xóm đành nói dối chuyện xe bị hư bên Lào nên tết năm nay Thịnh không về quê ăn Tết cùng mẹ được. “Ra Tết, chúng tôi vẫn tiếp tục nói dối mỗi khi được chị ấy hỏi thăm con. Ai cũng thương chị ấy cả, chồng mất, con thì vướng lao lý, bản thân lại bị bệnh nên chúng tôi thường qua thăm nom, động viên”, người hàng xóm chia sẻ.
Cách đây khoảng 2 tháng, người thân và bà con lối xóm đành nói sự thật cho bà H. vì biết không thể giấu mãi được chuyện này. “Nghe tin con bị bắt, chị ấy khóc ngất. Chúng tôi sau đó phải đưa chị ấy đến bệnh viện đề phòng trường hợp bất trắc”, một người hàng xóm nói. Hôm diễn ra phiên tòa xét xử Thịnh, bà con lối xóm đã quyết định góp tiền để cùng với người thân của bà H. đến tòa. Những người không đến tòa được đã gửi chút quà để động viên tinh thần bà H.
Với tội Buôn bán hàng cấm, HĐXX nhận định, dù các bị cáo khai việc bốc xếp pháo vì làm thuê cho Phượng, tuy nhiên, về mặt nhận thức các bị cáo biết rõ pháo là mặt hàng bị Nhà nước cấm lưu thông trên thị trường nhưng vẫn tiếp tay, giúp sức cho Phượng trong việc vận chuyển đưa về Việt Nam. Các bị cáo không thực hiện việc khai báo cho cơ quan chức năng. Hành vi của các bị cáo là nghiêm trọng, đã xâm phạm về chính sách độc quyền về quản lý hàng cấm của Nhà nước. Hành vi này nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ tiềm tàng những hệ quả khôn lường gây mất trật tự an ninh trên địa bàn.
Trong vụ án này bị cáo Thắng đóng vai trò giúp sức tích cực cho Phượng. Thắng là người lái xe vào kho hàng cũng như trong quá trình tham gia bốc xếp pháo lên xe khách, vận chuyển về Việt Nam. Đối với Nguyễn Tấn Thịnh là người đã tham gia cùng bốc, xếp pháo lên xe khách, sau đó cùng với Thắng vận chuyển về Việt Nam. Mặc dù quá trình di chuyển đến cửa khẩu thì Thịnh ngủ nhưng xét vai trò của Thịnh trong vụ án này cũng giúp sức tích cực cho Nguyễn Cảnh Phượng trong việc bốc xếp toàn bộ xe khách, đồng thời trực tiếp chui vào hầm xe để xếp pháo.
Sau khi xem xét các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ, HĐXX tuyên phạt Nguyễn Tấn Thịnh 2 năm tù về tội Buôn bán hàng cấm. Với vai trò giúp sức tích cực cho Phượng, bị cáo Võ Đức Thắng bị tòa tuyên phạt 9 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy, 30 tháng tù về tội Buôn bán hàng cấm; Tổng hình phạt chung buộc bị cáo Thắng phải nhận mức án 3 năm 3 tháng tù. Bị cáo Thái Hữu Thành bị tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù về tội Buôn bán hàng cấm.
Đối với Nguyễn Cảnh Phượng, theo khai nhận của Thắng, Thịnh, Thành thì Phượng là người trực tiếp chỉ đạo các đối tượng bốc pháo lên xe khách và vận chuyển về Việt Nam. Khi đến cửa khẩu Nậm Cắn thì Phượng quay lại Lào. Cơ quan điều tra Công an huyện Yên Thành đã khởi tố Nguyễn Cảnh Phượng về tội Buôn bán hàng cấm và ra quyết định truy nã đối với Phượng, khi nào bắt được sẽ xử lý sau.