Hai phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Bá Chín (SN 1975), trú xã Nghi Kiều, huyện Nghi Lộc về tội Giết người diễn ra tại TAND tỉnh Nghệ An có rất đông người dân đến tham dự.
Trong số hàng trăm người ấy, hình ảnh người phụ nữ khắc khổ, với mái tóc muối tiêu ngồi lặng lẽ trong phòng xử án khiến nhiều người xót xa. Bà là mẹ của anh Nguyễn Bá Quý (SN 1983) - nạn nhân trong vụ án giết người mà Chín là hung thủ.
Để nuôi được 6 đứa con khôn lớn trên mảnh đất khô cằn ở xã Nghi Kiều, vợ chồng bà phải làm lụng cật lực. Bà vất vả cả về vật chất lẫn tinh thần, bởi trong số 6 đứa con có 1 đứa mắc bệnh tâm thần. Dẫu vậy, người mẹ ấy vẫn tần tảo với công việc đồng áng để lo cái ăn, cái mặc cho các con.
Mấy năm gần đây, khi các con đã lớn, chúng lần lượt lập gia đình khiến gánh nặng trên vai người mẹ dần với đi. Thế nhưng tai ương bất ngờ ập xuống khi bà hay tin thằng Quý con bà bị Chín hàng xóm đâm chết chỉ vì câu nói buột miệng.
Đó là ngày 4/2/2018, Nguyễn Bá Chín đi giúp đám cưới cho một gia đình trong xóm. Khi chập tối, Chín ở lại dùng cơm với gia chủ. Lúc này, Chín lấy điện thoại ra gọi cho bạn là Trần Văn Lợi (SN 1980) về ăn cơm. Tuy nhiên, khi bốc máy anh Lợi không nói gì mà chỉ nghe tiếng ai đó nói vọng vào “xương cha cha mi, thằng mô nói mi cũng nghe”.
Cho rằng bị xúc phạm. Chín cầm dao chạy tới quán bi-a tìm anh Lợi. Chín không chấp nhận lời giải thích của Lợi rằng lúc nãy Trần Bá Quý đứng bên cạnh nói đùa cho vui. Lúc này, anh Quý đang đứng bên cạnh nói với Chín: “Bây giờ anh thích gì”. Chín lập tức rút dao đâm một nhát vào ngực Quý và bị đánh lại liên tiếp vào đầu. Cả hai cùng được đưa tới bệnh viện cấp cứu, song anh Quý đã tử vong, Chín mang thương tật 61%, với phần đầu bị lõm do khuyết xương hộp sọ.
Tại phiên tòa sơ thẩm diễn ra vào đầu tháng 12/2018, được phát biểu, bà đề nghị HĐXX xét xử bị cáo theo đúng quy định của pháp luật. “Con tôi mất vì nhát dao của bị cáo. Do vậy, đề nghị tòa xử lý nghiêm minh”, bà nói tại tòa.
Tòa sơ thẩm đã tuyên phạt Nguyễn Bá Chín mức án 17 năm tù. Buộc bị cáo phải bồi thường cho gia đình bị hại 151 triệu đồng, cấp dưỡng nuôi 2 con nhỏ của bị hại mỗi cháu 1 triệu đồng/tháng cho đến khi các cháu đủ 18 tuổi, cấp dưỡng cho mẹ bị hại 500 nghìn/ tháng.
Không đồng tình với mức án trên, Nguyễn Bá Chín đã làm đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ Giết người diễn ra vào một ngày cuối tháng 4/2019.
Chỉ mấy tháng sau tòa sơ thẩm nhưng trông người mẹ của bị hại khắc khổ hơn nhiều. Được phát biểu tại tòa cấp cao, mẹ bị cáo run run cho hay, dù vụ án đã xảy ra hơn 1 năm, nhưng nỗi đau mất con dường như chưa nguôi ngoai trong tâm trí bà. Mỗi lần chợp mắt, bà lại nhớ đến đứa con trai tội nghiệp. Để con được ra đi thanh thản, bà đề nghị tòa xét xử theo đúng quy định của pháp luật.
Ngồi ở hàng ghế bên kia, vợ của bị cáo cũng rầu rĩ không kém. Chồng phạm trọng tội giết người khiến người phụ nữ 43 tuổi chẳng dám ngước mặt lên nhìn mọi người. Suốt phiên tòa xét xử, chị luôn hướng mắt về bị cáo với một phần đầu bị lõm.
Để có tiền điều trị cho chồng suốt 1 tháng trời tại bệnh viện và bù đắp một phần tổn thất cho gia đình bị hại, vợ bị cáo đã phải chạy vạy khắp nơi. Một mình nuôi 3 đứa con đang tuổi ăn tuổi học với công việc đồng ruộng, nay lại lo thêm sức khỏe của chồng, cùng khoản bồi thường lớn cho gia đình bị hại khiến người phụ nữ ấy gầy rộc đi.
Với mong muốn bù đắp một phần nỗi đau cho gia đình bị hại, chị cùng người thân đã vay mượn số tiền 110 triệu đồng để gửi cho gia đình bị hại. Tại phiên tòa này, phía gia đình bị cáo tiếp tục bồi thường cho người thân bị hại thêm 20 triệu đồng những mong bản án sắp tuyên sẽ giảm phần nào hình phạt cho Nguyễn Bá Chín.
Trước lời xin lỗi của Nguyễn Bá Chín và người thân bị cáo tại tòa, mẹ bị hại chấp nhận những lời xin lỗi ấy, nhưng vẫn đề nghị tòa xử vụ án theo quy định của pháp luật.
HĐXX nhận định hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã tước đi quyền được sống của người khác. Tòa sơ thẩm đã xét xử bị cáo đúng tội danh. Tuy nhiên, việc bị cáo thành khẩn khai báo, gia đình tích cực bồi thường một phần tổn thất cho gia đình bị hại. Gia đình bị cáo có người thân tham gia cách mạng là những tình tiết được xem xét để giảm nhẹ cho bị cáo. Tòa phúc thầm quyết định giảm án cho Nguyễn Bá Chín từ 17 năm tù, xuống còn 14 năm tù.
Tòa kết thúc, vợ bị cáo dường như dùng giằng nửa hướng về người chồng bệnh tật lại như muốn hỏi hạn người mẹ bị hại. Còn mẹ bị hại vội vàng rời phòng xử án để về nhà. Bởi, cách đó chừng 30 cây số, còn đứa con bị bệnh tâm thần mà bà phải nhờ người trông chừng đang cần bà.