Lằn ranh sinh tử
Miền tây Nghệ An là nơi tội phạm ma túy lựa chọn để trung chuyển, tập kết và tiêu thụ ma túy, bởi hội tụ nhiều yếu tố: Là địa bàn có quá khứ trồng cây thuốc phiện, là tuyến thẩm lậu ma túy từ Lào và dọc tuyến biên giới đường bộ với 419 km tiếp giáp với 3 tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng, Bôlykhămxay (Lào).
Ngoài việc có các cửa khẩu quốc tế, 2 nước Việt - Lào còn có nhiều đường mòn, lối mở qua lại biên giới. Lợi dụng địa hình biên giới rừng núi hiểm trở, nhân dân vùng giáp biên trình độ dân trí thấp, nhận thức về pháp luật còn hạn chế, thường xuyên qua lại giao thương, thăm thân... tội phạm về ma túy đã lén lút mua bán, vận chuyển “hàng trắng” qua tuyến biên giới vào Nghệ An với số lượng lớn.
Trong cuộc chiến không khoan nhượng với những kẻ “gieo rắc cái chết trắng”, đã có những cuộc chạm trán, thậm chí đối đầu sinh tử giữa lực lượng chức năng với tội phạm ma túy. Trở về không lâu sau khi cùng đồng đội triệt phá thành công Chuyên án 918C trên địa bàn huyện Tương Dương, Trung tá Trần Đình Vinh - Phó trường phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Nghệ An vẫn chưa thể quên thời khắc đấu súng với đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lô Văn Thi.
Vốn được mệnh danh là "ông trùm" ma túy trên địa bàn, Lô Văn Thi, SN 1963, trú tại bản Đửa, xã Lượng Minh, huyện Tương Dương quy tụ dưới trướng hàng chục đàn em thân tín là các con nghiện, sẵn sàng xả thân vì mình. Ông trùm này đã dựng nhiều lán trại trên núi cao, trang bị vũ khí nóng để tổ chức mua bán ma túy, cung cấp "hàng" cho hàng trăm con nghiện.
Dưới sự chỉ đạo của Lãnh đạo Công an tỉnh, các cán bộ, chiến sỹ thuộc Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy và Công an huyện Tương Dương đã tiến hành bao vây, tấn công vũ trang vào ổ nhóm do Thi cầm đầu. Tuy nhiên Thi và đàn em chống trả rất quyết liệt. Phải mất nhiều giờ đồng hồ, các trinh sát mới tiếp cận được lán trại của Thi và bắt sống đối tượng.
Còn với Trung úy Nguyễn Văn Lam, cán bộ Đội Cảnh sát Hình sự - Kinh tế - Ma túy, Công an huyện Tương Dương, mặc dù thâm niên công tác chưa lâu, nhưng kinh nghiệm đối mặt với tội phạm ma túy đã có không hề ít. Anh đã 2 lần phải uống thuốc phơi nhiễm HIV, 1 lần bị ném lựu đạn, còn những lần chạm trán đao kiếm với những kẻ buôn ma túy thì không kể hết.
Chuyên án 1216M bắt trùm buôn bán ma túy có mang theo vũ khí nóng Lương Ba Duy (SN 1986) trú tại xã Yên Na, huyện Tương Dương là một ví dụ. Quá trình vây bắt, Trung úy Lam cùng đồng đội bị Duy và người tình lao vào cấu xé, cắn vào bả vai, đồng thời tìm mọi cách để nổ súng bắn trả. Trước tình thế hiểm nguy, anh cùng đồng đội đã không ngại khó khăn, kịp thời lao vào quật ngã và tước súng, bắt được Duy, triệt xóa đường dây buôn bán ma túy đặc biệt nguy hiểm do đối tượng cầm đầu.
Cũng là địa bàn trọng điểm về ma túy, Quế Phong là mảnh đất sản sinh ra những “ông trùm”, nên cuộc chiến chống tội phạm ma túy ở chiến tuyến này cũng khốc liệt không kém
. Tháng 8/2016, quá trình đấu tranh, triệt xóa đường dây vận chuyển ma túy từ Lào về Việt Nam trong Chuyên án 816H, khi lực lượng vây bắt các đối tượng mang theo 20 bánh hêrôin xâm nhập từ biên giới Lào vào khu vực rừng núi thuộc xã Thông Thụ, huyện Quế Phong, thì bất ngờ 1 đối tượng xuất hiện dùng súng AK bắn thẳng vào lực lượng vây bắt làm Trung úy Lê Văn Tuấn, cán bộ Đội Cảnh sát ĐTTP về Hình sự - Kinh tế - Ma túy Công an huyện Quế Phong bị trúng 2 viên đạn vào vùng mông và đùi trái.
Trong tình thế nguy cấp, mặc dù bị thương nhưng với tinh thần dũng cảm, kiên quyết tấn công tội phạm đến cùng, đồng chí Tuấn đã ôm giữ được 1 đối tượng đến khi các đồng đội hỗ trợ bắt giữ để rồi khi chuyên án kết thúc thì cũng là lúc anh phải chiến đấu với tử thần để giành giật sự sống và nằm điều trị tại bệnh viện hàng tháng trời.
Mỗi trận đánh đi qua là lúc các chiến sỹ rút ra những bài học kinh nghiệm xương máu, để thêm trưởng thành. Làm sao để bắt được tội phạm, nhưng đảm bảo tuyệt đối an toàn cho nhân dân và thành viên Ban chuyên án là những trăn trở lớn nhất sau mỗi vụ án khép lại.
Đối mặt với hiểm nguy, trải qua những trận đánh sinh tử, những người chiến sỹ trên mặt trận đấu tranh với tội phạm về ma túy đã tôi luyện nên những phẩm chất của kiên cường, anh dũng và mưu lược trong chiến đấu, góp phần vào thắng lợi chung trên mặt trận lậu dài với tội phạm.
Tội phạm ma túy luôn là những kẻ liều lĩnh, nguy hiểm. Lẩn khuất trong các thị tứ và vùng rừng núi dọc biên giới, những băng nhóm tội phạm hàng ngày vẫn tìm mọi cách tuồn ma túy vào Việt Nam qua vô số cung đường bí hiểm. Suốt thời gian dài, lực lượng chức năng tổ chức truy quét, bắt hàng trăm đối tượng, nhưng hễ đợt truy quét đi qua thì hoạt động buôn bán ma túy lại rộ lên mạnh hơn trước. Trong đó, tình trạng mua bán, vận chuyển, sử dụng ma túy tổng hợp tiếp tục gia tăng và loại ma túy này đang dần thay thế heroin, trở thành ma túy được sử dụng chính trong nước.
Với quyết tâm từng bước "hạ nhiệt" các điểm nóng về ma túy, nhiều năm qua, dưới sự tấn công quyết liệt của lực lượng chức năng, đến thời điểm hiện nay, tại các khu vực biên giới Nghệ An chỉ còn khoảng dưới 10 tụ điểm mua bán ma túy lớn. Các đối tượng cầm đầu sừng sỏ như Súa, Bi Vàng, Nhìa Y Vàng (đối tượng người Lào), Lầu Giống Lồng và vợ là Hờ Y Cở (trú bản Huồi Thăng, xã Huồi Tụ, Kỳ Sơn); Và Pà Cô (trú xã Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn), Và Bá Pó (trú xã Mường Lống, Kỳ Sơn)... lần lượt bị tiêu diệt và bắt giữ.
Xác định địa bàn Nghệ An rất gần với “Tam giác Vàng” - thủ phủ ma túy lớn, cộng với tình hình ma túy trên dịa bàn diễn biến phức tạp, thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy trên các tuyến biên giới trong những năm gần đây đều có yếu tố nước ngoài, liên quan đến chủ quyền biên giới quốc gia nên quá trình đấu tranh, ngăn chặn cần thiết phải có sự phối hợp giữa các lực lượng 2 bên biên giới.
Vì vậy, lực lượng chức năng Nghệ An đã triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp phòng, chống ma túy, nỗ lực, quyết tâm “chặn cung - giảm cầu” ngay trên tuyến biên giới. Trong đó, đặc biệt chú trọng mối quan hệ hợp tác phòng, chống ma túy giữa các lực lượng với lực lượng chức năng nước CHDCND Lào.
Số liệu thống kê từ Văn phòng liên lạc Phòng chống ma túy qua biên giới (BLO) đặt tại huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An (Việt Nam) và huyện Sầm Tớ, tỉnh Hủa Phăn (Lào) cho thấy, từ năm 2013 - 2019, lực lượng phòng, chống ma túy 2 nước đã phối hợp trao đổi thông tin và tổ chức tấn công truy quét vũ trang 5 nhóm đối tượng (có cả người nước ngoài) mang theo vũ khí “nóng” tổ chức mua bán trái phép chất ma túy tại khu vực biên giới.
Triệt xóa 8 địa bàn, 37 tụ điểm phức tạp về ma túy; phát hiện, bắt giữ hơn 800 vụ, hơn 1.000 đối tượng phạm tội ma túy, thu hơn 90 kg ma túy các loại và nhiều vũ khí, hung khí, tài sản có giá trị khác. 2 bên cũng đã phối hợp cung cấp, trao đổi thông tin phá thành công 20 chuyên án, bắt 11 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm về ma túy lẩn trốn lâu năm ở Lào.
Dù phát hiện, bắt giữ nhiều vụ án ma túy lớn, trong đó có những vụ thu được số lượng ma túy chưa từng có, xử lý hàng trăm kg ma túy các loại. Nhưng nguồn cung ma túy từ nước ngoài vẫn chưa được ngăn chặn, thêm vào đó, với sự thay đổi, chuyển hướng của tội phạm ma túy, diễn biến tội phạm sẽ phức tạp hơn.
Trước nguy cơ vẫn đang hiện hữu, thời gian tới lực lượng chức năng các cấp trên địa bàn Nghệ An cần có nhiều biện pháp để tiến hành phát hiện, đấu tranh mạnh mẽ và hiệu quả hơn nữa loại tội phạm này.