(Baonghean) - Người dân phản ánh: Phải chăng Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương tự ý nâng giá lúa giống Khang dân cải tiến lên 32.000/kg để hưởng trợ giá 15.000 đồng của dân hay việc trợ giá là chiêu trò để tiêu thụ sản phẩm?.
Phản ánh từ dân
Ngày 23/8/2016, Xóm trưởng xóm 13, xã Thanh Hà (Thanh Chương), ông Hoàng Văn Nam có đơn kiến nghị gửi đến Báo Nghệ An, nội dung nêu, giữa tháng 4/2016, xã Thanh Hà tổ chức cuộc họp các bí thư chi bộ, xóm trưởng để truyền đạt chỉ đạo của cấp trên về nội dung sản xuất vụ hè thu 2016, trong đó thông báo về cơ cấu các loại giống lúa sẽ thực hiện sản xuất. Với giống lúa Khang dân cải tiến (DCG72) do Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương cung ứng, có giá là 32.000 đồng/kg; nhưng người dân được hưởng trợ giá 15.000 đồng/kg, chỉ phải nộp 17.000 đồng/kg. Trước sự “hấp dẫn” về giá, dù chưa từng một lần sản xuất giống lúa Khang dân cải tiến, người dân Thanh Hà vẫn đăng ký qua HTX dịch vụ nông nghiệp của xã để mua 1,5 tấn lúa giống (riêng xóm 13 mua 194 kg).
Cùng đồng thời điểm giống lúa Khang dân cải tiến được cung ứng về, thì người dân phát hiện các đại lý trên địa bàn xã và các vùng lân cận cũng có bày bán loại giống này. Và giá bán cũng chỉ là 17.000 đồng/kg, ngang bằng mức giá đã hưởng trợ giá như Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương tuyên truyền. Nghi ngờ thị trường giống xuất hiện tình trạng thật giả lẫn lộn, ông Hoàng Văn Nam đã mua một bao lúa giống Khang dân cải tiến của đại lý tại xã, và kèm một bao lúa giống do Công ty CP VTNN huyện Thanh Chương cung ứng lên báo cáo HTX dịch vụ nông nghiệp Thanh Hà. Do bề ngoài bao bì hoàn toàn không có gì khác biệt, nên HTX không thể phân biệt đâu là hàng thật, đâu là hàng giả.
Vì vậy, HTX đã cử đại diện cùng ông Hoàng Văn Nam lên gặp lãnh đạo Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương đề nghị làm rõ. Giám đốc Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương là ông Võ Hữu Hoan công nhận cả hai bao lúa giống đều do một nơi sản xuất, cung ứng - là Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An. Ông cũng khẳng định, công ty không cung ứng giống cho các đại lý bên ngoài; giá bán 17.000 đồng/kg là tuân thủ đúng theo giá Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An quy định; và họ không chịu trách nhiệm về những bao giống Khang dân cải tiến đang được trôi nổi ngoài thị trường... Sự việc này cũng được người dân xóm 13 nêu tại cuộc họp cử tri có sự tham dự của lãnh đạo huyện Thanh Chương, nhưng cũng không nhận được câu trả lời thỏa đáng.
Không tìm được lời giải đáp, ông Hoàng Văn Nam đã thay mặt người dân xã Thanh Hà nêu ra hai vấn đề: Phải chăng Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương tự ý nâng giá lúa giống Khang dân cải tiến lên 32.000/kg để hưởng trợ giá 15.000 đồng của dân? Hay việc trợ giá là chiêu trò để tiêu thụ sản phẩm? Và, đề nghị Báo Nghệ An quan tâm làm rõ.
Nhận thấy nội dung phản ánh đáng quan tâm, cần sớm được cơ quan chức năng kiểm tra làm rõ, Báo Nghệ An đã đăng thông tin lên mục “Đường dây nóng”, trên số nhật báo ra ngày 24/8/2016: “Một số công dân xã Thanh Hà (huyện Thanh Chương) phản ánh: Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương tự ý nâng giá bán giống lúa Khang dân cải tiến (cao hơn giá thị trường) để hưởng trợ giá. Sự việc đã được người dân phản ánh lên huyện, nhưng cho đến nay vẫn chưa được giải quyết”.
Sự phản hồi nhiều nghi vấn
Chỉ đúng một ngày sau (25/8), cả hai đơn vị có liên quan là Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương và Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An đồng thời có phản hồi thông tin nêu trên mục “Đường dây nóng” của Báo Nghệ An như nói trên.
Với Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương, tại Công văn số 39/CV-VTNN có nội dung: “Thực hiện cung ứng và thông báo giá bán giống lúa Khang dân cải tiến là theo sự phân công của UBND huyện và thông báo giá của Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An (có thông báo giá của Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An ngày 1/4/2016 và Đề án sản xuất hè thu năm 2016 số 587/ĐA-UBND huyện Thanh Chương). Nên sự việc phản ánh của công dân tại Báo Nghệ An như trên là không đúng thực tế theo chủ trương của UBND huyện và Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An. Vậy, công ty chúng tôi làm công văn này để Tổng Biên tập Báo Nghệ An, Chủ tịch UBND huyện biết và có biện pháp xử lý”.
Tại Công văn số 238/BC-TTG, Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An, nêu: “Giống lúa Khang dân cải tiến (DCG72) là giống lúa thuần được nghiên cứu cải tiến từ giống lúa Khang dân 18. Giống lúa này do Dự án JICA (Nhật Bản) phối hợp với Trung tâm Phát triển cây trồng cải tiến - Học viện Nông nghiệp Việt Nam nghiên cứu, tuyển chọn. UBND tỉnh Nghệ An, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An giao cho Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An triển khai nghiên cứu, khảo nghiệm, đánh giá và chuyển giao trên địa bàn tỉnh Nghệ An từ năm 2014 đến nay.
Đây là giống lúa ngắn ngày hơn giống Khang dân 18 (ngắn hơn từ 12 - 15 ngày), là giống đáp ứng khắc phục thiên tai lũ lụt, phù hợp với sản xuất ở những vùng ngập úng, chạy lụt. Sau quá trình nghiên cứu, khảo nghiệm, đánh giá nhằm giúp nông dân Nghệ An sớm được tiếp cận với giống lúa cải tiến này, nhanh chóng chuyển giao giống Khang dân cải tiến vào sản xuất đại trà, trong vụ hè thu năm 2016, Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An đã sử dụng kinh phí trích từ nguồn sản xuất, kinh doanh của đơn vị để hỗ trợ giá giống lúa Khang dân cải tiến”.
Và khẳng định, phản ánh của một số người dân xã Thanh Hà là “không đúng sự thật”; còn Công ty CP VTNN huyện Thanh Chương “là đơn vị đại lý cung ứng được Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An ủy quyền chuyển giao giống lúa Khang dân cải tiến cho bà con nông dân trên địa bàn huyện Thanh Chương. Công ty CP VTNN huyện Thanh Chương niêm yết giá giống Khang dân cải tiến đúng theo giá thông báo của Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An (áp dụng hình thức hỗ trợ cho người nông dân từ nguồn sản xuất, kinh doanh của đơn vị…”.
Dù vậy, đối chiếu thông tin hai đơn vị này với các tài liệu mà ông Hoàng Văn Nam gửi kèm theo đơn thấy xuất hiện những dấu hiệu thiếu minh bạch về nguồn kinh phí trợ giá và thông tin về giống lúa Khang dân cải tiến… Cụ thể, tại văn bản gửi báo, Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An nêu kinh phí trợ giá là từ “nguồn sản xuất, kinh doanh của đơn vị”.
Nhưng tại Thông báo về cơ chế chính sách hỗ trợ giá giống lúa DCG72 (Khang dân cải tiến) vụ hè thu năm 2016 của chính đơn vị này gửi UBND huyện Thanh Chương (ngày 5/5/2016) lại nêu: “Đối với các huyện Kỳ Sơn, Quế Phong, Quỳ Châu: Thực hiện chương trình an sinh xã hội do Ngân hàng BIDV tài trợ, giống lúa DCG72 (Khang dân cải tiến) được hỗ trợ 32.000 đồng/kg. Đối với các huyện khác trong tỉnh: Hỗ trợ 15.000 đồng/kg (thực hiện từ nguồn ngân sách Kế hoạch sự nghiệp nông nghiệp ngành năm 2016 và nguồn phát triển của đơn vị)”.
Bên cạnh đó, tại Phiếu báo giá 1/4/2016 của Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An gửi các đơn vị cung ứng giống cây trồng, thì riêng giống lúa Khang dân cải tiến được ghi chú là loại giống “sản xuất thử”. Còn trong Thông báo giá các loại lúa giống - ngô vụ hè thu 2016 của Công ty cổ phần VTNN huyện Thanh Chương gửi khách hàng thì giống lúa Khang dân cải tiến lại là giống lúa sản xuất đại trà…
Tại thời điểm đó, khi chúng tôi liên hệ với ông Hoàng Văn Nam để xác minh lại thông tin nêu tại đơn. Qua điện thoại, ông Nam trả lời: “Có thế nào thì chúng tôi nêu thế ấy chứ chẳng dám đơn sai. Trăm nghe không bằng một thấy, đề nghị Báo Nghệ An cử phóng viên về Thanh Hà kiểm tra làm rõ trắng đen giúp dân. Hiện thời chúng tôi vẫn lưu giữ các bao lúa giống; những đại lý kinh doanh giống Khang dân cải tiến cũng còn đấy; hơn nữa, HTX dịch vụ nông nghiệp Thanh Hà cũng biết rõ sự việc này…”.
(Còn nữa)
Nhóm PVĐT