(Baonghean) - ...Những ngày này, bà con nông dân khắp các địa phương trong tỉnh đang tập trung thu hoạch lúa xuân, đồng thời tiến hành sản xuất vụ hè thu 2015. Bất chấp cái nắng như trút lửa, trên mọi xứ đồng đều tấp nập người và máy móc vừa thu hoạch, làm đất, bắc mạ... Tất cả đang chạy đua cho một vụ sản xuất mới...
Suốt cả tuần nay, nông dân huyện Quỳnh Lưu vừa thu hoạch lúa xuân, đồng thời tiến hành làm đất để sản xuất vụ hè thu. Có mặt tại “đồng vàng vụ gặt” xã Quỳnh Hậu, nhiều đám ruộng đã thu hoạch gọn gàng nhờ máy gặt hoạt động suốt ngày. Cảm nhận rất rõ sự chạy đua với thời gian để đẩy nhanh tiến độ sản xuất hè thu của bà con nơi đây. Vừa thu hoạch lúa xuân, vừa làm đất bắc mạ vụ hè thu, anh Lê Minh Thức ở xóm 4, xã Quỳnh Hậu vui vẻ cho biết: "Nhà làm 1 mẫu lúa nên chúng tôi phải huy động anh em tập trung thu hoạch gọn, làm đất, vệ sinh đồng ruộng, đẩy nhanh tiến độ sản xuất hè thu, khoảng hơn một tuần nữa bắt đầu cấy đồng loạt. Vụ này tập trung các giống BC15, Thiên ưu 8 và Khang dân theo cơ cấu giống của đội. Hy vọng có một vụ hè thu an toàn, ăn chắc".
Ông Nguyễn Sỹ Kỳ cùng vợ ở xóm 3, Quỳnh Hậu đang hối hả khuân lúa lên bờ, chỉ tay về góc ruộng nơi có 2 luống mạ đã nhú mầm xanh, nói như khoe: “Ấy là gia đình đã lo chu đáo từ khi lúa xuân mới vàng mơ đã gặt vội một góc ruộng để làm đất bắc mạ”... Kinh nghiệm làm nông lâu năm của ông Kỳ cho thấy vụ hè thu càng làm sớm càng tốt, tránh được mưa bão và đảm bảo ăn chắc.
Toàn xã Quỳnh Hậu có 396 ha sản xuất lúa, thuận lợi nhờ có HTX nông nghiệp Phú Thành chuyên làm dịch vụ tưới tiêu, nạo vét kênh mương, bảo vệ đồng ruộng cho dân; cung ứng giống, vật tư phân bón, chuyển giao khoa học kỹ thuật đến tận hộ xã viên; đồng thời dự tính, dự báo các trà sâu bệnh kịp thời hướng dẫn cho bà con phòng trừ. Nhờ đó, các vụ sản xuất hàng năm ở địa phương hiếm khi mất mùa. HTX có 4 trạm bơm điện phục vụ cho 340 ha bơm nước. Bên cạnh đó, người dân tích cực đầu tư mua sắm cơ giới phục vụ sản xuất gồm 65 máy làm đất của 12 xóm, 4 máy gặt đập liên hoàn. “Cơ giới hóa” như thế, nên đẩy nhanh được tiến độ sản xuất trong các khâu từ thu hoạch đến làm đất. Vụ hè thu dự kiến cả xã làm trong 10 - 12 ngày là xong. Ông Hồ Văn Mai - Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Phú Thành cho biết: Đến ngày 20/5 toàn xã kết thúc ra mạ, tới ngày 30/5 bà con xuống đồng cấy đại trà, kết thúc cấy khoảng vào 12/6. Đến thời điểm này, HTX đã đưa về địa phương 42 tấn NPK để cung ứng cho bà con, và đã cung ứng 50% lượng giống sản xuất vụ hè thu. HTX chỉ đạo bà con chấp hành nghiêm lịch thời vụ, đẩy nhanh sản xuất càng sớm càng tốt nhằm né tránh mưa lụt và sâu bệnh, đến khoảng 30/8 (dương lịch) là thu hoạch. Quỳnh Hậu là xã có truyền thống sản xuất nông nghiệp hiệu quả với nhiều kinh nghiệm trong sản xuất, đặc biệt đối với vụ hè thu năm nào cũng xúc tiến làm sớm, làm nhanh do đó nhiều năm gần đây diện tích lúa hè thu của Quỳnh Hậu cơ bản ăn chắc, đảm bảo sản lượng thu hoạch, nhân dân yên tâm, phấn khởi.
Vụ hè thu 2015, toàn huyện Quỳnh Lưu sản xuất 7.400 ha lúa, huyện tập trung chỉ đạo ưu tiên giống chủ lực BC15, TBR225, Thiên ưu 8... Ngoài ra, căn cứ điều kiện cụ thể của từng xã, từng cánh đồng để lựa chọn giống phù hợp trong số các giống lúa đã được Sở NN&PTNT cho phép đưa vào cơ cấu. Hiện đồng ruộng đã được chuyển đổi, quy hoạch lại thuận lợi hơn cho sản xuất, bà con tích cực đưa cơ giới hóa vào làm đất và thu hoạch, rút ngắn được thời gian, công sức và giảm chi phí lao động. Ông Nguyễn Xuân Dinh - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Quỳnh Lưu cho biết: Để có kết quả thu hoạch tốt, huyện chỉ đạo nhân dân sản xuất vụ hè thu 2015 an toàn, hiệu quả, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tập trung đầu tư thâm canh gắn với xây dựng cánh đồng mẫu nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hiệu quả kinh tế và thu nhập trên đơn vị diện tích canh tác; đồng thời thực hiện tốt công tác phòng chống hạn, phòng chống lụt bão và các biện pháp phòng trừ dịch bệnh.
Tại Diễn Châu, bà con nông dân tập trung thu hoạch đến đâu làm đất sản xuất vụ hè thu đến đó, bằng tinh thần chạy đua với thời gian. Trên cánh đồng lúa của xã Diễn Nguyên, các thành viên trong gia đình chị Trần Thị Thìn xóm 3 vừa thu hoạch xong 1,2 mẫu ruộng lúa xuân, năng suất đạt hơn 3 tạ/sào. Chị Thìn phấn khởi: "Nhà làm nhiều ruộng, dù vất vả nhưng vẫn vui, bởi có thu hoạch trọn vẹn, nhà nông nhìn vào ruộng để sống, ơn trời cho mưa thuận gió hòa để mùa màng bội thu, nông dân đỡ vất vả. Nay nhà tôi đã gieo xong mạ, khẩn trương làm đất, chờ mạ đủ ngày tuổi và thời tiết dịu mát sẽ tiến hành cấy sớm để đảm bảo thu hoạch trước 30/8."
Để sản xuất hè thu hiệu quả, công tác chuẩn bị vật tư phân bón đã được các tổ chức lo liệu, cung ứng. Ông Ngô Xuân Hùng - Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Diễn Nguyên cho biết: Vụ hè thu này toàn xã sản xuất 393 ha lúa, toàn bộ vật tư phân bón được HTX cung ứng cho bà con đầy đủ. Đến thời điểm này HTX đã cung ứng cho bà con 68 tấn NPK 8.10.3 để bón lót và khoảng 25 tấn NPK 15.5.20 dùng để bón thúc; 10 tấn giống. HTX huy động tối đa công suất của 4 trạm bơm phục vụ cả ngày đêm để đảm bảo bơm nước cho dân vừa làm đất vừa cấy. Bên cạnh đó, huy động tối đa nguồn nhân lực và phương tiện cơ giới tập trung thu hoạch đông xuân và triển khai hè thu sớm nhất...
HTX dịch vụ nông nghiệp Nghi Lâm (Nghi Lộc) đã chủ động dự trữ 80 tấn phân bón NPK, 30 tấn đạm Urê và chủ động nguồn giống tại chỗ để cung ứng cho bà con sản xuất vụ hè thu. Dự kiến đến ngày 26/5 HTX sẽ bơm nước cho 150 ha, phấn đấu đến 15/6 gieo cấy xong số diện tích chủ động nước. Ông Nguyễn Xuân Vinh, Chủ nhiệm HTX cho biết: Đặc thù của địa phương ở cuối nguồn nước nên rất khó khăn trong sản xuất hè thu do thiếu nước. Riêng về cung ứng vật tư, phân bón, HTX luôn chủ động dự trữ trong kho để cung ứng kịp thời cho bà con sản xuất. Bên cạnh đó, còn cung ứng thuốc bảo vệ thực vật, diệt chuột và phòng trừ sâu bệnh cho bà con; dịch vụ thủy lợi tưới tiêu nội đồng, góp phần đem lại thành công cho các vụ sản xuất hàng năm.
Khắp các xã trong tỉnh, nhà nông đang tích cực chỉnh trang, tu bổ bờ vùng, bờ thửa sau khi thu hoạch lúa nhằm đảm bảo sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Phòng nông nghiệp các xã chỉ đạo công tác tiêu úng nội đồng, thu gom các sản phẩm rơm, rạ, cây lạc, ngô, của cây trồng vụ xuân để khơi thông hệ thống kênh mương, không để ách tắc dòng chảy.
Hiện nay, toàn tỉnh đang bước vào thu hoạch vụ xuân, từ khi lúa vàng mơ người dân gặt một đám để gieo mạ, nay nhiều luống mạ đã lên gần 2 lá, đảm bảo để đẩy nhanh tiến độ sản xuất hè thu. Vụ hè thu - mùa năm nay toàn tỉnh gieo cấy 96.000 ha lúa, trong đó hè thu 56.000 ha, vụ mùa 40.000 ha; và 16.000 ha ngô, 1.500 ha lạc, 6.000 ha đậu đỗ các loại... Theo báo cáo của Chi cục Thủy lợi, nguồn nước tại các hồ đập và tại các công trình đầu mối hiện nay đều thấp hơn thiết kế và thấp thua so với năm 2014 và so với cùng kỳ nhiều năm. Theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn thì trong vụ hè thu lượng mưa ở Nghệ An sẽ thấp hơn trung bình nhiều năm, nước tích trữ ở các hồ đập giảm, vì vậy nguy cơ xảy ra hạn hán rất cao. Do đó, việc các địa phương chú trọng tiết kiệm nước sản xuất hè thu là vô cùng quan trọng. Chi cục Thủy lợi đã có phương án cụ thể trong điều tiết nước cho các địa phương, ưu tiên những diện tích gieo cấy sớm, và đảm bảo đủ nước phục vụ khép kín toàn bộ diện tích theo kế hoạch đề ra. Vùng nào gieo cấy trước thì cấp nước trước, không cấp đại trà gây lãng phí nước. Ngoài ra, tùy vào điều kiện cụ thể của từng địa phương để chuyển đổi một số diện tích không đảm bảo nước tưới sang trồng các cây khác.
Ông Nguyễn Đình Hương, Phó phòng Trồng trọt Sở NN & PTNT cho biết: Để đảm bảo sản xuất hè thu an toàn, đối với vùng thấp lụt 20.000 ha, cơ cấu các giống ngắn ngày (khoảng 100 ngày trở lại) đảm bảo thu hoạch trước 30/8, bà con gieo mạ để cấy, đồng thời đẩy mạnh việc sử dụng máy móc cơ giới trong thu hoạch và làm đất để gieo cấy sớm. Kinh nghiệm muốn ăn chắc vụ hè thu nên sử dụng giống ngắn ngày, đẩy nhanh tiến độ gieo cấy, chấp hành tốt công tác phòng trừ sâu bệnh. Giao nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị trong việc đốc thúc chỉ đạo bà con nông dân thực hiện tốt đề án sản xuất của tỉnh cũng như địa phương. Trong trường hợp có dịch sâu bệnh xảy ra, địa phương chủ động trích một phần kinh phí dự phòng để hỗ trợ cho bà con nông dân mua thuốc dập dịch kịp thời. Toàn tỉnh đang phấn đấu đạt 441.200 tấn sản lượng lúa, ngô như mục tiêu kế hoạch đề ra cho vụ hè thu - mùa 2015 này...
Quỳnh Lan