Nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải quê tại xã Tân Thông Hội, huyện Củ Chi, TP.HCM. Ông tham gia cách mạng từ năm 1947 ở Đội Thiếu nhi cứu quốc của xã.
Năm 1950, ông gia nhập Tỉnh đoàn thanh niên Gia Định, Văn phòng Mặt trận, Văn phòng Tỉnh ủy Gia Định. Từ năm 1954 ông tập kết ra Bắc, và học Đại học Kinh tế tại Moscow (Liên Xô), cho đến năm 1965.
Ông Phan Văn Khải công tác tại Ủy ban Kế hoạch Nhà nước đến năm 1971. Từ năm 1972 đến năm 1975, ông là cán bộ nghiên cứu kinh tế miền Nam, đi chiến trường B2, Vụ phó Ủy ban Thống nhất Chính phủ.
Từ ngày đất nước thống nhất, ông làm Phó Chủ nhiệm, Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP.HCM, Thường vụ Thành ủy TP.HCM, cho đến năm 1984.
Năm 1985 đến tháng 3 năm 1989, ông được bầu làm Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP.HCM, Ủy viên Trung ương Đảng khóa VI (1986). Tháng 4 năm 1989, ông làm Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước, đứng đầu nhóm soạn thảo Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế xã hội đến năm 2000.
Cuối năm 1991, ông được bầu làm Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ.
Từ tháng 9 năm 1997 ông là Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị khóa VIII, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Tháng 6 năm 2006 ông xin từ nhiệm trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình một năm.
Ông là nhà lãnh đạo đầu tiên của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã thực hiện chuyến thăm lịch sử tới Hoa Kỳ vào ngày 19 tháng 5 năm 2005, đánh dấu một mốc mới trong quan hệ giữa hai quốc gia.
Sau khi về hưu, ngày 8 tháng 12 năm 2014, tại TP.HCM, Đảng bộ Văn phòng Chính phủ đã tổ chức trang trọng Lễ trao tặng Huy hiệu 55 tuổi Đảng cho ông Phan Văn Khải.
Sức khỏe ông Phan Văn Khải được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính quyền, nhân dân TP.HCM và cả nước.