Sau 8 năm thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW, ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT) giai đoạn 2012 - 2020 (viết tắt là Nghị quyết số 21-NQ/TW), Nghệ An đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, chính sách BHXH, BHYT ngày càng khẳng định vị trí quan trọng là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội.
Những kết quả nổi bật
8 năm qua, trên nền tảng mục tiêu, quan điểm của Đảng về chính sách BHXH, BHYT mà Nghị quyết 21-NQ/TW, Nghệ An đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Các cấp ủy, chính quyền, sở, ban, ngành, đoàn thể đã xây dựng chương trình, kế hoạch và triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu nghị quyết đề ra. Trong quá trình chỉ đạo thực hiện, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã kịp thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) phù hợp với yêu cầu của mỗi giai đoạn.
Đặc biệt, sau sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW và sau khi Luật BHXH 2014 sửa đổi bổ sung được ban hành, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 19-CT/TU, ngày 24/01/2018 về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT trong tình hình mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Công văn số 1700-CV/TU, ngày 22/12/2016 về việc triển khai thực hiện Luật BHXH và Luật BHYT trên địa bàn tỉnh; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 216/KH-UBND, ngày 15/4/2016 về triển khai thi hành Luật BHXH năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Kế hoạch số 78/KH-UBND.VX, ngày 05/02/2015 triển khai thực hiện Luật BHYT sửa đổi bổ sung 2014 phù hợp với quy định mới và điều kiện thực tế địa phương.
Sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, ban, ngành, các cấp ủy, chính quyền có nhiều đổi mới trong nội dung, phương pháp chỉ đạo và cách triển khai thực hiện, nhất là những nội dung đã cụ thể hóa trong Chương trình hành động số 22-CT/TU; kịp thời giải quyết những vướng mắc trong thực hiện chế độ chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn.
Các mục tiêu chung tại Chương trình hành động số 22-CTr/TU được triển khai và thu được kết quả nhất định, các chính sách, chế độ BHXH, BHYT được triển khai đầy đủ, kịp thời, chính xác, đem lại quyền lợi cho người dân. Việc mở rộng và phát triển số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN năm sau luôn tăng cao hơn năm trước.
Năm 2012, toàn tỉnh có 189.315 người tham gia BHXH, chiếm 11,6% lực lượng trong độ tuổi, thì đến cuối năm 2020, số người tham gia BHXH là 313.516 người, chiếm 17,06% lực lượng lao động trong độ tuổi. Số người tham gia BHXH bắt buộc có xu hướng phát triển đều từng năm trên địa bàn thành phố Vinh, các thị xã và các huyện có tập trung nhiều dự án lớn như: Nghi Lộc, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Đô Lương, Nghĩa Đàn. Số người tham gia BHXH tự nguyện tăng nhanh qua các năm và Nghệ An luôn là tỉnh dẫn đầu toàn quốc về số người tham gia BHXH tự nguyện.
Đặc biệt, chỉ tiêu về phát triển đối tượng tham gia BHYT, năm 2012 có 71,36% dân số tham gia BHYT thì đến hết tháng 12/2020 đạt tỷ lệ 90,71% dân số tham gia BHYT, tương ứng với 2.842.723 người, vượt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra (80% dân số tham gia BHYT).
Các cơ sở khám, chữa bệnh ngày càng tăng về số lượng và nâng cao về chất lượng, quyền lợi của người bệnh có BHYT ngày càng được đảm bảo và mở rộng, nhiều dịch vụ kỹ thuật cao, có chi phí lớn đã được thanh toán cho người bệnh có thẻ BHYT, góp phần đảm bảo quyền lợi của người dân và sự cân đối của sự tăng nhanh của các nhóm đối tượng.
Với 546 cơ sở khám, chữa bệnh BHYT, tổng chi phí khám chữa bệnh, ngoại trú cũng như chi phí bình quân một lượt điều trị từ năm 2012 đến năm 2020 là 22.245 tỷ đồng. Bình quân một đợt khám, chữa bệnh ngoại trú tăng 167%, bình quân một đợt điều trị nội trú chi phí tăng 223%.
Quyền lợi của người bệnh có BHYT ngày càng được đảm bảo và mở rộng. Từ năm 2012 đến nay, nhiều dịch vụ kỹ thuật cao, có chi phí lớn đã được thanh toán cho người bệnh có thẻ BHYT như: Nong và đặt Stent động mạch vành, điều trị ung thư bằng máy gia tốc tuyến tính, điều trị thoát vị đĩa đệm bằng laser...
Hệ thống quản lý nhà nước về BHXH từng bước được hiện đại và chuyên nghiệp, công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin được đẩy mạnh, chất lượng phục vụ ngày càng được nâng cao. Đến nay, toàn tỉnh đã cung cấp được 12 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4, giúp người dân và doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí cho việc thực hiện các TTHC về BHXH, BHYT. Việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, BHYT cơ bản được giải quyết kịp thời, đúng chế độ, qua nhiều hình thức chi trả qua tài khoản cá nhân, chi trả trực tiếp, chi trả thông qua đơn vị sử dụng lao động...
Nỗ lực nâng tỷ lệ bao phủ BHXH
Đánh giá những kết quả đạt được sau 8 năm thực hiện Nghị quyết, Giám đốc BHXH tỉnh Hoàng Văn Minh khẳng định: Sự quan tâm đúng mức của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, sự phối hợp hiệu quả của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh và sự hưởng ứng tham gia tích cực của các đơn vị sử dụng lao động và nhân dân trong thời gian qua đã tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của chính sách BHXH, BHYT và an sinh xã hội trên địa bàn.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tốc độ phát triển, tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm xã hội của tỉnh Nghệ An vẫn còn thấp, có khoảng cách khá xa so với tỷ lệ bao phủ chung của cả nước và mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách BHXH.