Vui vẻ ăn Tết ở xứ người
Những ngày gần đây, cứ chiều tối, ông Phan Văn Đông (65 tuổi), ở xã Diễn Tháp (Diễn Châu), lại gọi điện qua Lào để thăm hỏi, động viên các con. Không có tài khoản mạng xã hội để có thể kết nối hình ảnh với các con, mỗi lần như thế, ông lại phải đi gọi thằng cháu 15 tuổi nhờ gọi giùm. “Trước đây tôi chả bao giờ gọi cho chúng đâu, đứa nào muốn gọi về thì gọi. Nhưng bây giờ thì khác, tôi hiểu chúng đang rất buồn, rất muốn về quê đón Tết. Tất cả chúng xưa nay chưa bao giờ phải đón Tết xa nhà cả. Nên phải gọi động viên”, ông Đông nói.
Cũng như nhiều hộ dân khác ở vùng quê giàu có này, ông Đông có 4 người con trai đang làm việc tại Lào. Công việc kinh doanh của các con ông đều rất thuận lợi, mặc dù trải qua 1 năm đầy biến động với đại dịch Covid-19. Sau 1 năm làm việc vất vả, tất cả đều muốn về quê đón Tết, sum vầy với gia đình. “Đứa nào cũng có ý định về quê cả. Nhưng về nước theo đường hợp pháp thì phải cách ly 14 ngày. Chúng không có đủ thời gian để nghỉ nhiều như thế, nên có ý định về bằng con đường chui. Chúng kể, chi phí thì không thành vấn đề, cũng có nhiều người môi giới đã gợi ý sẵn sàng đưa các con tôi về bằng nhiều hình thức, nhiều con đường”, ông Đông cho hay.
Tuy nhiên, sau khi chính quyền địa phương liên tục đến vận động, ông Đông đã kiên quyết không cho các con về Tết, thuyết phục họ chấp nhận lần đầu tiên ăn tết ở xứ người. “Nếu chúng về nước, không chỉ vi phạm pháp luật. Mà nhỡ có việc gì, lại ảnh hưởng đến cả một cộng đồng. Nhỡ đâu cả làng, cả họ phải mất Tết vì bị đưa vào khu cách ly tập trung. Nên tốt nhất mình vì mọi người, vì một cái Tết an toàn”, ông Đông nói.
Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng có ý thức chấp hành tốt như ông Đông. Những ngày gần đây, cơ quan chức năng liên tục phát hiện lao động quê xã Diễn Tháp nhập cảnh trái phép. Thậm chí, cơ quan chức năng trong 1 ngày đã bắt giữ đến 4 người quê xã này do tổ chức đưa người nhập cảnh trái phép.
Ông Đậu Xuân Mạnh - Chủ tịch UBND xã Diễn Tháp cho biết, toàn xã hiện có khoảng 800 lao động đang làm việc tại Lào. Do khoảng cách địa lý gần, mọi năm, những lao động này thường về quê để đón Tết Nguyên đán với gia đình. “Với tình hình dịch bệnh còn phức tạp như hiện nay mà những lao động này cùng về quê thì việc quản lý, giám sát sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì thế, chúng tôi đang rất rốt ráo để đi từng gia đình vận động người dân ở lại, ăn Tết ở Lào”, ông Mạnh nói.
Muôn nẻo đường nhập cảnh chui
Nghệ An là một trong những địa phương có lượng lao động đang làm việc ở nước ngoài đông nhất cả nước. Những ngày gần đây, nhiều lao động bất chấp quy định đã tìm mọi cách để về quê ăn Tết bằng hình thức chui. Họ sẵn sàng bỏ một khoản tiền lớn, sẵn sàng đi bằng hình thức nào, với mục đích về đón Tết với gia đình. Theo số liệu từ Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An, thời gian qua đơn vị đã phát hiện hơn 200 người nhập cảnh trái phép từ Lào về, phần lớn họ đều là lao động tự do ở Lào, không có hồ sơ quản lý.
Mới đây nhất, khuya 18/1, tại xã Nậm Giải (Quế Phong), lực lượng tuần tra của Đồn Biên phòng Hạnh Dịch phát hiện 7 lao động đang lén lút, nhập cảnh trái phép qua biên giới. Họ đều là công nhân lao động tại Thủy điện Nậm Xăng 3 (Lào) nay muốn về quê nhưng do lo sợ bị cách ly nên đã tìm đường nhập cảnh trái phép. Trước đó ít ngày, tại xã Thông Thụ, Đồn Biên phòng Thông Thụ bắt giữ 2 người đang nhập cảnh trái phép từ Lào về Việt Nam. 2 người này khai nhận, nửa năm trước được một người hướng dẫn vượt biên sang Lào, làm công nhân cho Công ty Thủy điện A-ta-pư...
Ngoài ra, tại các tỉnh khác như Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị… những ngày này cũng liên tục phát hiện lao động nhập cảnh trái phép từ Lào về để ăn Tết. Điều đáng nói, phần lớn những người bị phát hiện cho đến những kẻ môi giới, tổ chức nhập cảnh trái phép đều có quê Nghệ An.
Tại Quảng Trị, chỉ trong ngày 19/1, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đã bắt giữ 9 vụ, 29 người nhập cảnh trái phép từ Lào về. Phần lớn đều quê ở Diễn Châu (Nghệ An). Trước đó ít ngày, lực lượng chức năng phát hiện 6 người cùng quê ở Diễn Tháp (Diễn Châu) và Đô Thành (Yên Thành), nhập cảnh trái phép từ Lào về Việt Nam. Họ phải bỏ mỗi người 7 triệu đồng cho một đường dây do 4 người cùng quê Diễn Tháp cầm đầu để đưa người nhập cảnh trái phép. Còn tại Cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh), chiều 21/1, bộ đội biên phòng thậm chí còn phát hiện 1 lao động Nghệ An nằm trốn trên trần cabin của xe tải để nhập cảnh trái phép.
Nỗ lực khép kín đường biên
Những ngày cận Tết, nhiều cánh rừng ở huyện vùng cao Kỳ Sơn bị băng giá phủ trắng xóa. Những đợt rét đậm, rét hại liên tục tràn về. Tuy nhiên, cái rét đến cắt da, cắt thịt ấy không làm chùn bước những chiến sỹ biên phòng đang làm nhiệm vụ canh giữ biên giới ở đây. Họ vẫn miệt mài ngày đêm băng rừng tuần tra, nhằm phát hiện kịp thời lao động lén lút nhập cảnh trái phép.
Đại úy Trần Văn Công - Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Mỹ Lý cho biết, đồn chỉ có chưa đến 60 cán bộ, chiến sỹ chịu trách nhiệm quản lý đường biên dài gần 50 km. Nhưng do diễn biến dịch phức tạp, đồn đã được tăng cường thêm hơn 20 cán bộ, chiến sỹ. Những ngày này, trước nguy cơ lao động lén lút về nước để đón tết sẽ tăng cao, đơn vị đã phải tăng cường tuần tra, bất kể ngày đêm với nỗ lực khép kín đường biên, hạn chế thấp nhất lao động từ Lào nhập cảnh trái phép lọt ra cộng đồng. Ngoài ra, hàng loạt chốt kiểm soát, tổ kiểm soát vẫn vững vàng trong suốt gần 1 năm qua.
“Không chỉ lao động về đón Tết với gia đình, mà có một nguy cơ khác đó là người dân bản địa ở đây có tập tục đi thăm thân ở bên kia biên giới vào dịp Tết. Chính vì thế, những ngày này chúng tôi đã phải tất bật để phối hợp với chính quyền đến từng hộ gia đình tuyên truyền, vận động người dân không vượt biên trái phép để thăm thân”, Đại úy Công nói.
Còn tại Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, thời gian gần đây, mặc dù lực lượng chức năng và chính quyền địa phương đã rất nỗ lực để cố gắng ngăn chặn, đồng thời tuyên truyền, vận động người dân không vượt biên trái phép, nhưng những kẻ môi giới vì lòng tham vẫn lén lút đưa người vượt biên bằng nhiều hình thức. “Nhằm ngăn chặn nạn nhập cảnh trái phép, không để lây lan dịch bệnh ra cộng đồng, chúng tôi đang tổ chức đồng bộ nhiều biện pháp. Thứ nhất, là đẩy mạnh tuyên truyền tới bà con vùng biên, thứ hai, là phải thực hiện tốt công tác thủ tục, kiểm tra ở cửa khẩu và đặc biệt là làm tốt công tác tuần tra, bắt giữ các đối tượng đưa người nhập cảnh trái phép, khép kín đường biên giới”, Trung tá Trịnh Văn Quế - Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Nậm Cắn nói.
Thượng tạ Hồ Quyết Thắng - Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng Nghệ An cho hay, để đảm bảo một cái tết an toàn, đơn vị đang phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng ngoại biên, để nắm chắc tình hình, số lượng lao động tại Lào. Qua đó, tiến hành phân loại ngay từ đầu, kịp thời làm tốt nhiệm vụ cách ly khi những người này về nước theo đường hợp pháp. Đồng thời, căn cứ vào số lượng lao động Việt Nam ở nước ngoài để tổ chức chốt chặn chặt chẽ, nhằm hạn chế thấp nhất lượng người nhập cảnh trái phép.
PGS-TS Dương Đình Chỉnh - Giám đốc Sở Y tế Nghệ An cho hay, diễn biến dịch bệnh ở các nước trên thế giới đang rất phức tạp, nhiều nước trong khu vực đang phải dùng biện pháp mạnh như cách ly xã hội. Lý do thứ 2 đáng ngại hơn là xuất hiện virus biến thể, những virus này tốc độ lây lan tăng hơn, còn vắc-xin thì phải đến quý IV mới có thể sử dụng rộng rãi. Vì thế, người dân không thể chủ quan với đại dịch Covid-19, dù Nghệ An đến nay vẫn chưa ghi nhận ca bệnh nào. “Qua đây, chúng tôi mong muốn các ban, ngành, chính quyền địa phương và người dân thực hiện nghiêm các chỉ đạo về phòng, chống dịch, nâng cao cảnh giác với dịch bệnh này”, ông Chỉnh kêu gọi.