(Baobnghean.vn)- Là đảo nổi, lớn thứ hai trên quần đảo Trường Sa (sau đảo Ba Bình đang bị Đài Loan chiếm giữ trái phép), Đảo Nam Yết nằm ở vị trí trung tâm và có vị trí chiến lược hết sức quan trọng trên biển Đông.
Đảo Nam Yết nằm ở phía Bắc quần đảo Trường Sa, cách đảo Sơn Ca khoảng 13 hải lý về phía Tây Nam, cách đảo Ba Bình do Đài Loan chiếm giữ trái phép khoảng 11 hải lý về phía Nam, cách đảo chìm Ga Ven do Trung Quốc chiếm giữ khoảng 7 hải lý về phía Đông. Đây là hòn đảo nằm ở vị trí trung tâm của quần đảo Trường Sa. Trước đây, Ngụy quyền Sài Gòn đã xây dựng Nam Yết là đầu não chỉ huy, thủ phủ của lực lượng hải quân trên quần đảo Trường Sa.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, ngay sau khi giành chiến thắng ở một số mặt trận chiến lược trên đất liền, hải quân nhân dân Việt Nam đã phối hợp với một bộ phận của bộ đội quân khu 5 táo bạo, bí mật và thần tốc tiến ra Trường Sa, bí mật giải phóng một số đảo như Sơn Ca, Sinh Tồn,... Ngày 27/4/1975, khi các đảo xung quanh thất thủ, lực lượng chỉ huy ở đảo Nam Yết của Ngụy quyền Sài Gòn cũng rệu rã, lung lay và nhanh chóng đầu hàng vô điều kiện quân giải phóng. Nam Yết được chúng ta tiếp quản và xây dựng từ đó đến nay.
Ấn tượng đầu tiên khi đặt chân đến Nam Yết là một màu xanh bình yên. Dù đây là đảo đá san hô và cát trắng, các loài thực vật rất khó sinh sống, tồn tại. Thế nhưng, bằng bàn tay, khối óc và cả mồ hôi, nước mắt của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, đảo Nam Yết đã thực sự được phủ một màu xanh với những loại cây như bàng vuông, phong ba, mù u, bàng ta, sanh cùng nhiều loại cây khác như muống biển, cúc biển,... Nhìn từ xa, hòn đảo có hình bầu dục hơi hẹp về bề ngang này như một rừng cây giữa biển khơi sóng gió với những cây xanh cổ thụ phía trong và rặng phong ba bao phủ phía ngoài. Nổi bật lên giữa rừng cây ấy là lá cờ tổ quốc, mốc chủ quyền, ngọn hải đăng cùng những chiếc cột điện gió đang hoạt động suốt ngày đêm.
Từ cầu tàu vào đảo, cạnh con đường thanh niên khang trang, xanh ngút tầm mắt với những gốc cây mù u, cây nhàu cổ thụ là những đàn gà, vịt, lợn, chó béo núc ních đang đùa giỡn cùng sóng biển khiến không khí trên đảo không khác gì ở trên đất liền. Sau lễ chào cờ xúc động và lễ duyệt đội ngũ nghiêm trang, hùng tráng dưới cột mốc chủ quyền, Thượng tá Trần Như Hải, đảo trưởng Đảo Nam Yết dẫn đoàn khách từ đất liền đi thăm các công trình trên đảo như nhà văn hóa khang trang, thăm ngôi chùa đang được trùng tu lại, thăm bia đá chủ quyền của Việt Nam được dựng nên từ năm 1956 và thăm nghĩa trang liệt sĩ – nơi yên nghỉ của những người con đất Việt đã ngã xuống để bảo vệ vùng biển đảo, vùng trời thiêng liêng của tổ quốc. Khi thắp hương, tưởng niệm các liệt sĩ ở nghĩa trang, chúng tôi bất ngờ và xúc động khi biết trong số 5 ngôi mộ liệt sĩ trên đảo có một liệt sĩ quê ở Nghệ An. Anh là Nguyễn Văn Hà quê ở xã Quỳnh Giang, huyện Quỳnh Lưu, đã anh dũng hi sinh khi đang làm nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Nằm ngay trung tâm của Đảo Nam Yết là nhà văn hóa 3 tầng khang trang, là công trình do cán bộ, công nhân viên Ngân hàng Viettin bank tài trợ với hệ thống nội thất hiện đại và đầy đủ các phòng chức năng. Điểm nhấn của nhà văn hóa là ở hội trường tầng 1, nơi có một bảo tàng thu nhỏ với những hiện vật khẳng định chủ quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.
Dù hoàn toàn không có nước ngọt, phải sử dụng nước mưa tích trữ trong các bể nhưng ở Nam Yết, việc tăng gia sản xuất đã trở thành việc làm thường xuyên, liên tục của các đơn vị, các chiến sĩ. Thấp thoáng dưới những gốc cây mù u, những hầm hào công sự là những vườn rau giã chiến được che chắn cẩn thận và ngút một màu xanh. Chiến sĩ trẻ Phan Đồng Dĩ ở đơn vị phòng không cho biết, đất trồng rau được mang từ đất liền, anh em trên đảo tranh thủ dùng lá phong ba ủ làm phân xanh nên các vườn rau đều tươi tốt. Đảo trưởng Trần Như Hải cho biết, trong những năm qua, đảo đã làm rất tốt công tác tăng gia, sản xuất, trồng rau xanh. Năm 2013, đơn vị đã sản xuất được 9000 kg rau xanh, gần 3000 kg cá, hơn 2000 kg thịt,...
“Khó khăn nhất hiện nay không phải là chuyện xa gia đình, xa đất liền hay thiếu nước, thiếu điện bởi việc đó là hoàn toàn bình thường đối với người lính đảo. Hiện nay, trong bối cảnh trên biển Đông đang căng thẳng, các nước có tham vọng trên biển Đông liên tục có các động thái do thám, gây hấn, việc giữ vững chủ quyền biển đảo trong hòa bình, không để mắc mưu trước sự khiêu khích của kẻ thù luôn luôn đặt ra thường trực cho các cán bộ, chiến sĩ trên đảo Nam Yết. Mặc dù vậy, phát huy truyền thống anh hùng, cán bộ, chiến sĩ trên đảo Nam Yết nguyện quyết tâm không ngại gian khổ, sẵn sàng hi sinh để bảo vệ tuyệt đối an toàn vùng trời, vùng biển đảo quê hương”, thượng tá Hải cho biết.
Nguyên Khoa