Không ký hợp đồng lao động là trái với quy định của pháp luật

 

PV:Thưa luật sư, doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm như thế nào khi không thực hiện đầy đủ Luật lao động, Luật BHXH theo quy định của pháp luật Việt Nam?

 

LS Nguyễn Trọng Hải:Việc đầu tiên của doanh nghiệp khi tuyển dụng người lao động vào làm việc là phải ký hợp đồng lao động. Vì đây là sự kiện pháp lý làm phát sinh quyền và nghĩa vụ giữa hai bên. Người sử dụng lao động không thực hiện việc ký hợp đồng lao động là trái với quy định của pháp luật, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động. Chế độ bảo hiểm xã hội phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng nên sẽ là rất thiệt thòi cho công nhân khi xẩy ra những trường hợp tai nạn lao động, cháy nổ…nói trên.

 

Theo quy định tại khoản 3, điều 26, Nghị định  Số 95/2013/NĐ-CP về xử lý vi phạm về đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp thì: Phạt tiền với mức từ 18% đến 20% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp cho toàn bộ người lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.

 

Ngoài ra, khoản 4, Nghị định này còn quy định biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc truy nộp số tiền bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp chưa đóng, chậm đóng đối với hành vi vi phạm. Buộc đóng số tiền lãi của số tiền bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp chưa đóng, chậm đóng theo mức lãi suất của hoạt động đầu tư từ Quỹ bảo hiểm xã hội trong năm đối với vi phạm quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 Điều này.

 

Từ ngày 01/07/2016, khi Bộ Luật Hình sự sửa đổi có hiệu lực, nếu cá nhân, pháp nhân có hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động có thể bị xử phạt lên đến 1.000.000.000 đồng và chịu trách nhiệm hình sự đến 5 năm tù (Điều 216, BLHS sửa đổi).

 

 

PV:Quyền và lợi ích của người lao động trong trường hợp này được giải quyết thế nào, thưa Luật sư?

 

LS Nguyễn Trọng Hải: Như đã đề cập ở trên, quyền lợi khi xảy ra tai nạn phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng lao động.Trong trường hợp này, để bù đắp những thiệt hại thực tế: tổn hại sức khoẻ, tinh thần, thu nhập bị mất đi trong thời gian điều trị...

 

Người lao động có thể trực tiếp hoặc thông qua người đại diện khiếu nại để được gải quyết theo quy định tại Điều 200, 201 Bộ luật lao động hoặc khởi kiện ra Toà án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp. Tuy nhiên, như tôi đã nói, thiện chí và sự thoả thuận của các bên vẫn là hướng nên được ưu tiên giải quyết. Trong trường hợp xảy ra các sự cố như vụ nổ lò hơi ở Nhà máy Thế giới Gỗ ở Khu CN Nam Cấm, để khắc phục những thiệt hại về sức khoẻ và cả phần thu nhập mất đi do phải điều trị, chi phí điều trị cho các công nhân bị bỏng cần có sự thiện chí từ phía chủ doanh nghiệp bằng những hỗ trợ cụ thể.

 

PV:Vậy theo Luật sư, cần phải làm gì để hạn chế những vi phạm nêu trên?

 

LS Nguyễn Trọng Hải:Những quy định của pháp luật điều chỉnh về hợp đồng lao động, bảo hiểm xã hội là rất đầy đủ và rõ ràng. Để hạn chế vi phạm, trước hết cần sự gương mẫu, ý thức tự giác chấp hành từ phía người sử dụng lao động. Bên cạnh đó, công đoàn cơ sở, công đoàn cấp trên và thanh tra lao động phải tăng cường kiểm tra giám sát, xử lý nghiêm những doanh nghiệp không chấp hành. Về phía cơ quan bảo vệ pháp luật, cần áp dụng những biện pháp xử phạt nghiêm khắc đủ để phòng ngừa, răn đe. Bên cạnh, đó về phía người lao động cũng cần có ý thức trang bị những kiến thức cơ bản về chính sách, pháp luật liên quan để tự bảo vệ mình.