Những mốc son
không thể nào quên
Nhớ lại buổi ban đầu, vào năm 1959, Phân hiệu Đại học Sư phạm Vinh được thành lập với 2 khoa Toán và Ngữ văn. Lúc này thầy Nguyễn Hữu Phúc là giáo viên Nga văn duy nhất đại diện cho bộ môn Ngoại ngữ. Những năm đầu khó khăn, vất vả, chương trình giảng dạy Ngoại ngữ hoàn toàn do giáo viên tự biên soạn. Ngày 6/1/1964, trường ra quyết định thành lập tổ Nga văn gồm 6 giáo viên tiếng Nga giảng dạy tại các khoa Văn, Toán, Lý, Sinh, Hóa.
Tổ Nga văn thành lập chưa được bao lâu thì giặc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc, trường phải rời thành phố Vinh sơ tán về các vùng quê nông thôn và miền núi. Từ Thạch Thành (Thanh Hóa) trở về Nghệ An, các khoa ở cách xa nhau hàng chục cây số, giáo viên Ngoại ngữ phải về sinh hoạt với các khoa khác nhau: khoa Toán ở Quỳnh Diễn, khoa Lý ở Hoàng Mai, khoa Hóa ở Quỳnh Dị, khoa Văn ở Quỳnh Văn... Trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, việc tham khảo tài liệu, giáo trình hết sức khó khăn, giáo viên phải tự tìm tòi biên soạn bài giảng cho sinh viên để nâng cao chất lượng dạy học.
Khi điều kiện chuẩn bị đã chín muồi, với đội ngũ được nâng cao trình độ chuyên môn và chương trình đào tạo đạt các tiêu chí của một khoa chuyên ngành, ngày 27/10/1994, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ký Quyết định số 3090/GD-ĐT thành lập Khoa Ngoại ngữ với nhiệm vụ đào tạo chuyên ngành cử nhân Sư phạm tiếng Anh và các ngôn ngữ khác như Pháp, Nga, Trung cho các ngành không chuyên Ngoại ngữ, đánh dấu mốc son mới trong quá trình phát triển của đơn vị. Đây là vinh dự to lớn, cũng là trách nhiệm nặng nề của Đảng và Nhà nước giao phó cho cán bộ khoa Ngoại ngữ trong thời kỳ mở cửa và hội nhập quốc tế. Thầy Lê Hồng Thi - nguyên chủ nhiệm bộ môn Ngoại ngữ được nhà trường bổ nhiệm làm Trưởng khoa đầu tiên.
Như vậy, từ ban đầu chỉ có một mã ngành đào tạo Cử nhân Sư phạm tiếng Anh, khoa đã mở rộng thêm các mã ngành đào tạo Cử nhân Sư phạm tiếng Pháp (1998), Ngôn ngữ Anh (2003), chương trình Ngôn ngữ Anh liên kết quốc tế (2005), thạc sĩ ngành Lý luận và Phương pháp giảng dạy tiếng Anh (2008), chương trình tiếng Việt cho người nước ngoài, chương trình tập huấn và bồi dưỡng chuyên môn thường xuyên cho giáo viên tiếng Anh các cấp.
Đến năm 2013, Khoa Ngoại ngữ đón nhận mốc son mới trong tiến trình lịch sử của đơn vị. Khi Trường Đại học Vinh được Bộ GD&ĐT và Thủ tướng Chính phủ đưa vào quy hoạch trường trọng điểm Quốc gia. Ngày 4/11/2013, Hiệu trưởng Trường Đại học Vinh ký Quyết định số 3557/QĐ-ĐHV đổi tên Khoa Ngoại ngữ thành Khoa Sư phạm Ngoại ngữ thuộc Trường Đại học Vinh.
Các ngành đào tạo Sư phạm Anh và Ngôn ngữ Anh ngày càng được cải tiến. Điều này đã được ghi nhận: Năm 2018, Hội đồng kiểm định chất lượng giáo dục thuộc Trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội đã thông qua kết quả công nhận chương trình đào tạo Ngôn ngữ Anh đạt tiêu chuẩn kiểm định chất lượng với số phiếu tuyệt đối 15/15. Đây là kết quả nhiều năm phấn đấu của Khoa Sư phạm Ngoại ngữ trong việc nâng cao chất lượng dạy học và nghiên cứu khoa học nhằm phát triển chuyên ngành Ngôn ngữ Anh trở thành 1 trong 2 chuyên ngành chủ lực của Khoa Sư phạm Ngoại ngữ, bên cạnh ngành Sư phạm tiếng Anh.
Đổi mới hình thức,
nâng cao chất lượng dạy và học
Trong quá trình phát triển của mình, Khoa Sư phạm Ngoại ngữ rất quan tâm đến công tác phát triển đội ngũ. Đội ngũ giảng viên được đào tạo sau đại học ở các nước phát triển ngày càng nhiều: Nga 1 tiến sĩ, New Zealand 1 tiến sĩ, Nhật Bản 1 tiến sĩ, Pháp 1 tiến sĩ, Hoa Kỳ 3 thạc sĩ, Úc 2 thạc sĩ và 1 nghiên cứu sinh, Đài Loan 1 thạc sĩ. Trường Đại học Vinh và Khoa Sư phạm Ngoại ngữ rất quan tâm đến việc phát triển quy mô đào tạo và xây dựng môi trường học tập, tự học và sáng tạo cho sinh viên, cùng nhà trường hoàn thiện quy trình đào tạo theo học tín chỉ, nâng cao chất lượng giảng dạy Ngoại ngữ chuyên và không chuyên nhằm đảm bảo chuẩn đầu ra cho sinh viên và học viên các hệ. Bên cạnh đó, Khoa cũng chú trọng việc tổ chức các hoạt động theo mô hình không gian Anh ngữ trong toàn trường, nhằm tạo môi trường học Ngoại ngữ cho cán bộ và sinh viên.
Sinh viên được được tiếp cận các phương pháp học và đánh giá đa dạng với các giáo trình bổ ích, thiết thực, phòng học hiện đại, trang thiết bị đầy đủ (máy chiếu, máy tính, các thiết bị nghe, nhìn) tại tầng 2 thư viện trường, thuận lợi cho quá trình học tập, tra cứu tài liệu.
Sinh viên được tham gia vào các câu lạc bộ, hội thi và hoạt động ngoại khóa như ELAC, English Speaking Zone, Nghiệp vụ sư phạm, Rèn nghề, Drama Contest... Sinh viên có thể thực tập như một cộng tác viên tại Khoa trong các lĩnh vực như: xây dựng tập san FLD Magazine; phát triển mô hình FLD Radio; phát triển và hoàn thiện website khoa; hướng dẫn triển khai các mô hình ngoại khóa và tổ chức các hoạt động tiếng Anh cộng đồng cho sinh viên không chuyên.
Hiện nay, nhà trường giao nhiệm vụ cho khoa Sư phạm Ngoại ngữ phụ trách chuyên môn về Đề án Ngoại ngữ Quốc gia 2020 tại Trường Đại học Vinh. Từ khi tham gia Đề án năm 2011 đến nay, khoa đã góp phần tư vấn cho Bộ GD&ĐT ra các quyết sách về Ngoại ngữ, đào tạo và bồi dưỡng hàng ngàn giáo viên tiếng Anh các cấp cho khu vực Bắc miền Trung, đặc biệt ở Thanh Hóa, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh và Nghệ An.
Song song với công tác giảng dạy, bồi dưỡng Ngoại ngữ, công tác nghiên cứu khoa học cũng đạt được thành tích đáng ghi nhận. Cán bộ khoa đã có nhiều bài viết có chất lượng đăng trên các tạp chí chuyên ngành quốc tế và trong nước. Số lượng cán bộ có bài tham gia hội thảo quốc tế ngày càng nhiều. Các đề tài cấp Bộ và cấp trường được nghiệm thu đạt chất lượng tốt. Năm 2018, Hội thảo quốc tế VinhTESOL đã được tổ chức thành công tốt đẹp, quy tụ được nhiều nhà khoa học có uy tín.
Về hợp tác đối ngoại, từ khi thành lập đến nay, khoa luôn khai thác hiệu quả sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế và đại sứ quán nước ngoài về hỗ trợ chuyên gia, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ và giao lưu văn hóa. Khoa có mối quan hệ tốt với Hội huynh đệ Á - ÂU, "Côtes D'Armor - Việt nam", Hội ABCDE - Cộng hòa Pháp, tổ chức Giáo dục Đại học Canada, Viện Anh ngữ Hoa Kỳ, Phòng Thông tin - Văn hóa Đại sứ quán Hoa Kỳ, Chương trình Fulbright Việt Nam, Trường Đại học Rajabhat Maha Sarakham và Trường Đại học Udon Thani Vương Quốc Thái Lan...
Năm 2019, Trường Đại học Vinh tròn 60 tuổi, cũng chừng ấy thời gian lịch sử trường có dấu ấn của Khoa Sư phạm Ngoại ngữ. Hàng nghìn sinh viên đã trưởng thành từ Khoa Sư phạm Ngoại ngữ đã nói lên đóng góp to lớn của tập thể cán bộ khoa nhiều thế hệ. Thành tích Khoa Sư phạm Ngoại ngữ đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận bằng Bằng khen Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Nhân lực do Trường Đại học Vinh đào tạo có đáp ứng nhu cầu xã hội hay không một phần lớn có sự đóng góp và quyết định của tập thể cán bộ khoa Sư phạm Ngoại ngữ.