(Baonghean) - Hút thuốc lá gây hại lớn đến phổi, gây ra ung thư phổi, các bệnh phổi mạn tính.
Tuy nhiên, tác hại của thuốc lá có thể còn lớn hơn nhiều đó là tác động lên hệ tim mạch và là một trong những yếu tố nguy cơ mạnh nhất của bệnh lý động mạch vành, tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh mạch ngoại vi... Chính các bệnh lý này lại tác động lẫn nhau gây ra vòng xoắn luẩn quẩn làm cho bệnh cảnh thêm trầm trọng.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng: Hút thuốc lá làm tăng nhanh quá trình vữa xơ động mạch từ đó gây bệnh tim, tai biến mạch máu não, bệnh động mạch ngoại vi. Hút thuốc gây ra vữa xơ động mạch theo nhiều cơ chế. Trước hết nó làm tăng nồng độ chất carbon monoxid (chất làm tổn thương sự toàn vẹn mềm dẻo của lòng mạch tạo điều kiện cho hình thành nhanh mảng xơ vữa).
Hút thuốc làm giảm chất HDL-cholesterol (một chất cholesterol có lợi) và làm tăng nồng độ LDL-cholesterol (chất có hại) và tăng triglycerid (mỡ máu) gây tăng tình trạng vữa xơ động mạch.
Thêm vào đó, hút thuốc cũng làm tăng khả năng đông máu dễ hình thành cục máu đông trên cơ sở mảng xơ vữa gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ não. Hút thuốc cũng làm cho lớp tế bào nội mạc mạch (lớp tế bào lát trong thành mạch) bị tổn thương, mất tính trơn nhẵn đàn hồi để dễ dàng hình thành mảng xơ vữa dưới lớp nội mạc.
Khi hút thuốc, ngay lập tức làm tăng nồng độ chất cathecholamine trong máu (đây là chất nội tiết có vai trò kích thích hệ thống thần kinh giao cảm của cơ thể) và chất carbon monoxid ở trong máu. Các chất này gây kích thích có thể làm khởi phát những cơn đau ngực hoặc làm nặng bệnh tim khác. Nồng độ nicotine tăng trong máu cũng gây co mạch, tăng huyết áp, tăng nhịp tim làm tim phải làm việc nhiều hơn hoặc cũng có thể gây ra những rối loạn nhịp tim.
Các nghiên cứu cũng cho thấy: Mức độ ảnh hưởng đến tim mạch cũng tăng theo mức độ hút thuốc lá, tức là càng hút nhiều hút lâu, nguy cơ càng cao. Việc bỏ hút thuốc làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch một cách đáng kể so với người tiếp tục hút. Đặc biệt nguy cơ này giảm chỉ còn 1,3 (đã bỏ) so với 2,0 lần ở người hút nhiều không bỏ.
Bên cạnh đó, việc từ bỏ hút thuốc ở người chưa từng có biểu hiện của bệnh tim mạch sẽ giảm nguy cơ bệnh tim mạch về sau một cách rất rõ ràng. Đặc biệt ở những bệnh nhân đã từng bị bệnh tim mạch thì việc bỏ hút thuốc lá là vấn đề cần đặc biệt được nhấn mạnh và hết sức cương quyết. Việc bỏ hút thuốc làm giảm nguy cơ tái phát bệnh hoặc làm nặng bệnh. Ngay cả ở những người đã hút thuốc trong một giai đoạn dài (nhiều chục năm) thì bỏ hút thuốc lá vẫn tiếp tục có lợi ích đối với việc giảm nguy cơ của bệnh tim mạch.
Việc bỏ hút thuốc lá thậm chí còn có lợi ích giảm đáng kể tỷ lệ bệnh tim mạch ngay trong những ngày đầu tiên. Theo báo cáo của Ban sức khoẻ Hoa Kỳ về lợi ích của bỏ hút thuốc lá năm 1990, việc bỏ hút thuốc lá đã làm giảm đi một nửa các biến cố bệnh tim mạch trong năm đầu và sau khi bỏ 10 năm thì nguy cơ chỉ còn gần tương tự như ở người chưa từng hút thuốc, điều này có lợi cho cả nam giới lẫn nữ giới.
Thanh Sơn
(Tổng hợp)